Przejdź do zawartości

Roman Kramsztyk: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m lit.
poprawa linków do przek., usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 1: Linia 1:
{{Artysta infobox
{{Artysta infobox
| Imię i nazwisko = Roman Kramsztyk
|Imię i nazwisko = Roman Kramsztyk
| Grafika = Roman Kramsztyk.jpg
|Grafika = Roman Kramsztyk.jpg
| Podpis = 1932
|Podpis = 1932
| link_do_zdjęcia =
|link_do_zdjęcia =
| Pełne imię i nazwisko =
|Pełne imię i nazwisko =
| Data i miejsce urodzenia = [[18 sierpnia]] [[1885]], [[Warszawa]], [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwo Polskie]]
|Data i miejsce urodzenia = [[18 sierpnia]] [[1885]], [[Warszawa]], [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwo Polskie]]
| Data i miejsce śmierci = [[6 sierpnia]] [[1942]], [[Warszawa]], [[II Rzeczpospolita|Polska]] pod [[Okupacja wojenna|okupacją]] [[III Rzesza|III Rzeszy]]
|Data i miejsce śmierci = [[6 sierpnia]] [[1942]], [[Warszawa]], [[II Rzeczpospolita|Polska]] pod [[Okupacja wojenna|okupacją]] [[III Rzesza|III Rzeszy]]
| Narodowość =
|Narodowość =
| Dziedzina sztuki = [[malarstwo]], [[grafika]]
|Dziedzina sztuki = [[malarstwo]], [[grafika]]
| Styl =
|Styl =
| Ważne dzieła =
|Ważne dzieła =
| Muzeum artysty =
|Muzeum artysty =
| commons = Category:Roman Kramsztyk
|commons = Category:Roman Kramsztyk
| source =
|source =
| quote =
|quote =
| e-teatr_id = <!-- dla aktorów teatralnych -->
|e-teatr_id = <!-- dla aktorów teatralnych -->
| www =
|www =
}}
}}
{{inne znaczenia||[[Kramsztyk]]}}
{{inne znaczenia||[[Kramsztyk]]}}
'''Roman Kramsztyk''' (ur. [[18 sierpnia]] [[1885]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[6 sierpnia]] [[1942]] w Warszawie) – [[polska|polski]] malarz [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia.
'''Roman Kramsztyk''' (ur. [[18 sierpnia]] [[1885]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[6 sierpnia]] [[1942]] w Warszawie) – [[polska|polski]] malarz [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia.


Syn [[Julian Kramsztyk|Juliana Kramsztyka]], wnuk [[Izaak Kramsztyk|Izaaka]]. Urodził się w [[Warszawa|Warszawie]] w rodzinie należącej do elitarnej społeczności warszawskich asymilatorów. Zawsze uważał się za Polaka. Do okresu II wojny światowej motywy żydowskie nie pojawiły się w jego twórczości. Tym niemniej prasa endecka w recenzjach z wystaw wypominała mu zawsze jego żydowskie pochodzenie. Studiował w [[Kraków|krakowskiej]] [[Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie]] pod kierunkiem [[Józef Mehoffer|Józefa Mehoffera]], w Warszawie w prywatnej szkole [[Adolf Edward Herstein|Adolfa Edwarda Hersteina]] oraz w [[Monachium]]. Lata [[1910]]–[[1914]] spędził w [[Paryż]]u, w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] przebywał w [[Polska|Polsce]], a w 1922 osiadł w Paryżu na stałe. Corocznie jednak przyjeżdżał do Polski, gdzie w 1939 zaskoczył go wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Choć nie znał [[jidysz]] i [[judaizm]] był mu obcy zdecydował się pozostać w getcie. Jego ocalone rysunki z getta są świadectwem nędzy, głodu i śmierci Żydów w czasie [[Holocaust]]u. Zginął zastrzelony na ulicy w [[Grossaktion in Warschau|pierwszych dniach likwidacji]] [[getto warszawskie|getta warszawskiego]].
Syn [[Julian Kramsztyk|Juliana Kramsztyka]], wnuk [[Izaak Kramsztyk|Izaaka]]. Urodził się w [[Warszawa|Warszawie]] w rodzinie należącej do elitarnej społeczności warszawskich asymilatorów. Zawsze uważał się za Polaka. Do okresu II wojny światowej motywy żydowskie nie pojawiły się w jego twórczości. Tym niemniej prasa endecka w recenzjach z wystaw wypominała mu zawsze jego żydowskie pochodzenie. Studiował w [[Kraków|krakowskiej]] [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie]] pod kierunkiem [[Józef Mehoffer|Józefa Mehoffera]], w Warszawie w prywatnej szkole [[Adolf Edward Herstein|Adolfa Edwarda Hersteina]] oraz w [[Monachium]]. Lata 1910–1914 spędził w [[Paryż]]u, w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] przebywał w [[Polska|Polsce]], a w 1922 osiadł w Paryżu na stałe. Corocznie jednak przyjeżdżał do Polski, gdzie w 1939 zaskoczył go wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Choć nie znał [[jidysz]] i [[judaizm]] był mu obcy zdecydował się pozostać w getcie. Jego ocalone rysunki z getta są świadectwem nędzy, głodu i śmierci Żydów w czasie [[Holocaust]]u. Zginął zastrzelony na ulicy w [[Grossaktion in Warschau|pierwszych dniach likwidacji]] [[getto warszawskie|getta warszawskiego]].

⚫
Był przedstawicielem nurtu klasycyzującego w polskim malarstwie (w 1922 roku współzałożyciel Stowarzyszenia Rytm), można też dostrzec u niego silne wpływy [[Paul Cézanne|Cézanne’a]] w technice i kompozycji. Wystawiał prace w Krakowie, [[Warszawa|Warszawie]], [[Lwów|Lwowie]], [[Barcelona|Barcelonie]], Paryżu i [[Bruksela|Brukseli]]. Uczestniczył w Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu w 1937 i [[Wystawa światowa|Wystawie Światowej]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] w 1939 roku. Malował [[portret]]y, sceny figuralne, [[martwa natura|martwe natury]], [[akt]]y, znany był z zamiłowania do [[pastel]]u i [[sangwina|sangwiny]]. Gdy w ostatnich latach życia utrwalał w tej technice wstrząsające sceny zagłady [[getto warszawskie|getta]] przekazał swoje ówczesne rysunki Marii Konowej (Kowalskiej), która ukrywała się po stronie aryjskiej. Po wojnie Maria Kowalska wyjechała do Brazylii, tam też w grudniu 1946 r. zorganizowała wystawę rysunków Romana Kramsztyka z warszawskiego getta ([[São Paulo]], XII 1946). Los większości rysunków jest nieznany, najsłynniejszy z nich – ''Rodzina żydowska w getcie'' – znajduje się w [[Oneg Szabat|Archiwum Ringelbluma]].


⚫
Był przedstawicielem nurtu klasycyzującego w polskim malarstwie (w 1922 roku współzałożyciel Stowarzyszenia Rytm), można też dostrzec u niego silne wpływy [[Paul Cézanne|Cézanne'a]] w technice i kompozycji. Wystawiał prace w Krakowie, [[Warszawa|Warszawie]], [[Lwów|Lwowie]], [[Barcelona|Barcelonie]], Paryżu i [[Bruksela|Brukseli]]. Uczestniczył w Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu w 1937 i [[Wystawa światowa|Wystawie Światowej]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] w 1939 roku. Malował [[portret]]y, sceny figuralne, [[martwa natura|martwe natury]], [[akt]]y, znany był z zamiłowania do [[pastel]]u i [[sangwina|sangwiny]]. Gdy w ostatnich latach życia utrwalał w tej technice wstrząsające sceny zagłady [[getto warszawskie|getta]] przekazał swoje ówczesne rysunki Marii Konowej (Kowalskiej), która ukrywała się po stronie aryjskiej. Po wojnie Maria Kowalska wyjechała do Brazylii, tam też w grudniu 1946 r. zorganizowała wystawę rysunków Romana Kramsztyka z warszawskiego getta ([[São Paulo]], XII 1946). Los większości rysunków jest nieznany, najsłynniejszy z nich - ''Rodzina żydowska w getcie'' - znajduje się w [[Archiwum Ringelbluma]].
Jest bohaterem poematu [[Jacek Kaczmarski|Jacka Kaczmarskiego]] ''Kredka Kramsztyka''<ref>Jacek Kaczmarski, [http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/wiersze_alfabetycznie/kaczmarskiego/k/kredka_kramsztyka.php ''Kredka Kramsztyka''], [w:] ''Ale źródło wciąż bije'', Warszawa 2002, s. 76.</ref>, utwór ten, do własnej muzyki, wykonywał [[Przemysław Gintrowski]].
Jest bohaterem poematu [[Jacek Kaczmarski|Jacka Kaczmarskiego]] ''Kredka Kramsztyka''<ref>Jacek Kaczmarski, [http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/wiersze_alfabetycznie/kaczmarskiego/k/kredka_kramsztyka.php ''Kredka Kramsztyka''], [w:] ''Ale źródło wciąż bije'', Warszawa 2002, s. 76.</ref>, utwór ten, do własnej muzyki, wykonywał [[Przemysław Gintrowski]].


Jego bratem był [[Jerzy Kramsztyk]] (1888-1942/3) - ekonomista i menedżer, również zamordowany w getcie warszawskim.
Jego bratem był [[Jerzy Kramsztyk]] (1888-1942/3) – ekonomista i menedżer, również zamordowany w getcie warszawskim.


{{przypisy}}
{{przypisy}}
Linia 38: Linia 38:
Roman Kramsztyk Stary Żyd z dziećmi 1941.jpg|Stary Żyd z dziećmi 1941
Roman Kramsztyk Stary Żyd z dziećmi 1941.jpg|Stary Żyd z dziećmi 1941
</gallery>
</gallery>

== Linki ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{culture|pl|os_kramsztyk_roman}}
* {{culture|pl|os_kramsztyk_roman}}
* [http://www.zwoje-scrolls.com/zwoje26/text12p.htm "Malarstwo polskich Żydów" z omówieniem i obrazami Kramsztyka]
* [http://www.zwoje-scrolls.com/zwoje26/text12p.htm „Malarstwo polskich Żydów” z omówieniem i obrazami Kramsztyka]
* [http://podkowianskimagazyn.pl/nr39/emilia.htm#1 Wspomnienia Emilii Kramsztykowej, Z pamięci dla pamięci, "Podkowiański Magazyn Kulturalny" 2003, nr 39.]
* [http://podkowianskimagazyn.pl/nr39/emilia.htm#1 Wspomnienia Emilii Kramsztykowej, Z pamięci dla pamięci, „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2003, nr 39.]


{{École de Paris}}
{{École de Paris}}
Linia 47: Linia 48:
{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


{{DEFAULTSORT:Kramsztyk, Roman}}
{{SORTUJ:Kramsztyk, Roman}}
[[Kategoria:Mieszkańcy getta warszawskiego]]
[[Kategoria:Mieszkańcy getta warszawskiego]]
[[Kategoria:Polscy malarze żydowskiego pochodzenia]]
[[Kategoria:Polscy malarze żydowskiego pochodzenia]]

Wersja z 21:47, 17 sie 2015

{{{imię i nazwisko}}}
ilustracja
Multimedia w Wikimedia Commons
Zobacz też: Kramsztyk.

Roman Kramsztyk (ur. 18 sierpnia 1885 w Warszawie, zm. 6 sierpnia 1942 w Warszawie) – polski malarz żydowskiego pochodzenia.

Syn Juliana Kramsztyka, wnuk Izaaka. Urodził się w Warszawie w rodzinie należącej do elitarnej społeczności warszawskich asymilatorów. Zawsze uważał się za Polaka. Do okresu II wojny światowej motywy żydowskie nie pojawiły się w jego twórczości. Tym niemniej prasa endecka w recenzjach z wystaw wypominała mu zawsze jego żydowskie pochodzenie. Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Józefa Mehoffera, w Warszawie w prywatnej szkole Adolfa Edwarda Hersteina oraz w Monachium. Lata 1910–1914 spędził w Paryżu, w czasie I wojny światowej przebywał w Polsce, a w 1922 osiadł w Paryżu na stałe. Corocznie jednak przyjeżdżał do Polski, gdzie w 1939 zaskoczył go wybuch II wojny światowej. Choć nie znał jidysz i judaizm był mu obcy zdecydował się pozostać w getcie. Jego ocalone rysunki z getta są świadectwem nędzy, głodu i śmierci Żydów w czasie Holocaustu. Zginął zastrzelony na ulicy w pierwszych dniach likwidacji getta warszawskiego.

Był przedstawicielem nurtu klasycyzującego w polskim malarstwie (w 1922 roku współzałożyciel Stowarzyszenia Rytm), można też dostrzec u niego silne wpływy Cézanne’a w technice i kompozycji. Wystawiał prace w Krakowie, Warszawie, Lwowie, Barcelonie, Paryżu i Brukseli. Uczestniczył w Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu w 1937 i Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku. Malował portrety, sceny figuralne, martwe natury, akty, znany był z zamiłowania do pastelu i sangwiny. Gdy w ostatnich latach życia utrwalał w tej technice wstrząsające sceny zagłady getta przekazał swoje ówczesne rysunki Marii Konowej (Kowalskiej), która ukrywała się po stronie aryjskiej. Po wojnie Maria Kowalska wyjechała do Brazylii, tam też w grudniu 1946 r. zorganizowała wystawę rysunków Romana Kramsztyka z warszawskiego getta (São Paulo, XII 1946). Los większości rysunków jest nieznany, najsłynniejszy z nich – Rodzina żydowska w getcie – znajduje się w Archiwum Ringelbluma.

Jest bohaterem poematu Jacka Kaczmarskiego Kredka Kramsztyka[1], utwór ten, do własnej muzyki, wykonywał Przemysław Gintrowski.

Jego bratem był Jerzy Kramsztyk (1888-1942/3) – ekonomista i menedżer, również zamordowany w getcie warszawskim.

  1. ↑ Jacek Kaczmarski, Kredka Kramsztyka, [w:] Ale źródło wciąż bije, Warszawa 2002, s. 76.

Linki zewnętrzne

Artyści związani z École de Paris
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Kramsztyk&oldid=43415924”