Kantony w Federacji Bośni i Hercegowiny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Red.
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Bosnia and Herzegovina, administrative divisions - Nmbrs (cantons) - colored.svg|thumb|left|250px]]
[[Plik:Bosnia and Herzegovina, administrative divisions - Nmbrs (cantons) - colored.svg|thumb|left|200px|Kantony w Federacji Bośni i Hercegowiny.]]


Zgodnie z boszniacko-chorwackim [[porozumienie waszyngtońskie|porozumieniem waszyngtońskim]] z 1994 [[Federacja Bośni i Hercegowiny]] - jedna z dwóch części składowych [[Bośnia i Hercegowina|Bośni i Hercegowiny]] - stanowi [[federacja|federację]] dziesięciu podmiotów zwanych '''kantonami''' ([[język serbski|serb.]] ''кантони'', [[język bośniacki|bośn.]] ''kantoni'', [[język chorwacki|chorw.]] ''županije''). Każdy z nich ma szeroki zakres samorządu, własny rząd i inne władze pochodzące z lokalnego wyboru. Dla odróżnienia - [[Republika Serbska]], druga część składowa Bośni i Hercegowiny, jest [[państwo unitarne|państwem unitarnym]], dzielącym się na 7 regionów i 63 gminy.
Zgodnie z [[Boszniacy|boszniacko]]-[[Chorwaci|chorwackim]] [[Porozumienie waszyngtońskie|porozumieniem waszyngtońskim]], podpisanym 18 marca 1994, [[Federacja Bośni i Hercegowiny]] - jedna z dwóch części składowych [[Bośnia i Hercegowina|Bośni i Hercegowiny]] - stanowi [[federacja|federację]] dziesięciu podmiotów zwanych '''kantonami''' ([[język serbski|serb.]] ''кантони'', [[język bośniacki|bośn.]] ''kantoni'', [[język chorwacki|chorw.]] ''županije''). Kantony podzielone na 79 gmin (bośn. ''općine'').


Kantonów jest dziesięć: pięć z większością [[Boszniacy|boszniacką]], trzy z większością [[Chorwaci|chorwacką]] i dwa mieszane. W tych ostatnich obowiązują szczególne zasady sprawowania władzy, uwzględniające parytety etniczne.
Na dziesięć istniejących kantonów: w pięciu występuje większość boszniacka, w trzech większość chorwacka, a dwa mieszane (obowiązują w nich szczególne zasady sprawowania władzy, uwzględniające parytety etniczne).


Każdy z kantonów posiada szeroki zakres samorządu, własny rząd i inne władze, pochodzące z lokalnego wyboru.
Podobnie jak cała struktura polityczno-administracyjna Bośni i Hercegowiny, również liczba, granice i istnienie kantonów są kwestionowane w tarciach między narodowościami.


Podobnie jak cała struktura polityczno-administracyjna Bośni i Hercegowiny, również liczba, granice i istnienie kantonów są kwestionowane w tarciach pomiędzy narodowościami.
Uwagi do poniższej tabeli:

# Od 1991 w Bośni i Hercegowinie nie było spisu ludności. Dane o liczbie ludności i udziałach poszczególnych narodowości są szacunkowe albo przybliżone.
Dla odróżnienia – [[Republika Serbska]], druga część składowa Bośni i Hercegowiny, jest [[państwo unitarne|państwem unitarnym]], podzielonym na 7 regionów i 63 gminy.
# [[Herb Federacji Bośni i Hercegowiny]] w 2007 został uznany przez Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny za niezgodny z konstytucją i wycofany z oficjalnego użycia. Nowy herb dotychczas nie został przyjęty.

# Herb kantonu dziesiątego i jego chorwacka nazwa "Herceg-Bosna" w 1998 zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny za niezgodne z konstytucją i wycofane z oficjalnego użycia. Są jednak nadal używane przez władze kantonu.
== Wykaz kantonów ==
{| class="sortable wikitable"
{| class="sortable wikitable"
! scope="col" | Herb
! scope="col" | Herb
Linia 17: Linia 18:
! scope="col" | Siedziba<br>władz
! scope="col" | Siedziba<br>władz
! scope="col" | Powierzchnia<br>w km²
! scope="col" | Powierzchnia<br>w km²
! scope="col" | Ludność
! scope="col" | Ludność<br>(2013)
! scope="col" | Boszniacy
! scope="col" | Boszniacy
! scope="col" | Chorwaci
! scope="col" | Chorwaci
Linia 142: Linia 143:
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 37
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 37
|}
|}

Uwagi do powyższej tabeli:
# Od 1991 w Bośni i Hercegowinie nie było spisu ludności. Dane o liczbie ludności i udziałach poszczególnych narodowości są szacunkowe, bądź przybliżone.
# [[Herb Federacji Bośni i Hercegowiny]] w 2007 został uznany przez Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny za niezgodny z konstytucją i wycofany z oficjalnego użycia. Nowy herb dotychczas nie został przyjęty.
# Herb kantonu dziesiątego i jego chorwacka nazwa "Herceg-Bosna" w 1998 zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny za niezgodne z konstytucją i wycofane z oficjalnego użycia. Są jednak nadal używane przez władze kantonu.


[[Kategoria:Kantony Federacji Bośni i Hercegowiny|!]]
[[Kategoria:Kantony Federacji Bośni i Hercegowiny|!]]

Wersja z 20:33, 26 sty 2017

Kantony w Federacji Bośni i Hercegowiny.

Zgodnie z boszniacko-chorwackim porozumieniem waszyngtońskim, podpisanym 18 marca 1994, Federacja Bośni i Hercegowiny - jedna z dwóch części składowych Bośni i Hercegowiny - stanowi federację dziesięciu podmiotów zwanych kantonami (serb. кантони, bośn. kantoni, chorw. županije). Kantony podzielone są na 79 gmin (bośn. općine).

Na dziesięć istniejących kantonów: w pięciu występuje większość boszniacka, w trzech – większość chorwacka, a dwa są mieszane (obowiązują w nich szczególne zasady sprawowania władzy, uwzględniające parytety etniczne).

Każdy z kantonów posiada szeroki zakres samorządu, własny rząd i inne władze, pochodzące z lokalnego wyboru.

Podobnie jak cała struktura polityczno-administracyjna Bośni i Hercegowiny, również liczba, granice i istnienie kantonów są kwestionowane w tarciach pomiędzy narodowościami.

Dla odróżnienia – Republika Serbska, druga część składowa Bośni i Hercegowiny, jest państwem unitarnym, podzielonym na 7 regionów i 63 gminy.

Wykaz kantonów

Herb Numer Nazwa Siedziba
władz
Powierzchnia
w km²
Ludność
(2013)
Boszniacy Chorwaci Serbowie
1 Kanton uńsko-sański
Unsko-sanski kanton
Unsko-sanska županija
Bihać 4.125,0 287.998 94,3 1,8 3,4
2 Kanton posawski
Posavski kanton
Županija Posavska
Orašje 324,6 40.513 14,6 82,8 1,8
3 Kanton tuzlański
Tuzlanski kanton
Tuzlanska županija
Tuzla 2.649,0 497.813 ok. 90 ok. 5 ?
4 Kanton zenicko-dobojski
Zeničko-dobojski kanton
Zeničko-dobojska županija
Zenica 3.334,3 400.848 83,6 13,0 2,5
5 Kanton bośniacko-podriński
Bosansko-podrinjski kanton Goražde
Bosansko-podrinjska županija
Goražde 504,6 33.662 98,6 0,1 1,2
6 Kanton środkowobośniacki
Srednjobosanski kanton
Županija Središnja Bosna
Travnik 3.189,0 255.648 43,2 38,8 12,0
7 Kanton hercegowińsko-neretwiański
Hercegovačko-neretvanski kanton
Hercegovačko-neretvanska županija
Mostar 4.401,0 226.632 46,5 50,5 2,5
8 Kanton zachodniohercegowiński
Zapadnohercegovački kanton
Županija Zapadnohercegovačka
Široki Brijeg 1.362,2 81.833 ? ponad 95 ?
9 Kanton sarajewski
Kanton Sarajevo
Sarajevska županija
Sarajewo 1.276,9 421.289 79,6 6,7 11,2
10 Kanton dziesiąty
Kanton 10
Županija br. 10
Livno 4.934,1 81.396 8,2 79,0 12,4
Federacja Bośni i Hercegowiny
Federacija Bosne i Hercegovine
Sarajewo 26.109,7 2.327.195 72,9 21,8 4,4
Bośnia i Hercegowina
Bosna i Hercegovina
Босна и Херцеговина
Sarajewo 51.129,0 4.590.310 48 16 37

Uwagi do powyższej tabeli:

  1. Od 1991 w Bośni i Hercegowinie nie było spisu ludności. Dane o liczbie ludności i udziałach poszczególnych narodowości są szacunkowe, bądź przybliżone.
  2. Herb Federacji Bośni i Hercegowiny w 2007 został uznany przez Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny za niezgodny z konstytucją i wycofany z oficjalnego użycia. Nowy herb dotychczas nie został przyjęty.
  3. Herb kantonu dziesiątego i jego chorwacka nazwa "Herceg-Bosna" w 1998 zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjny Bośni i Hercegowiny za niezgodne z konstytucją i wycofane z oficjalnego użycia. Są jednak nadal używane przez władze kantonu.