Brzozowie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Szlaki turystyczne: dodanie miejscowości |
m dodano link |
||
Linia 45: | Linia 45: | ||
'''Brzozowie''' (Brzozowice, [[język niemiecki|niem.]] ''Brzesowie''{{r|M Šebela J Fišer České názvy}}, w latach 1921-1945 ''Birkhagen''; [[język czeski|czes.]] ''Březová''{{r|staffa}}) – [[dzielnica miasta|dzielnica]] [[Kudowa-Zdrój|Kudowy-Zdroju]] o charakterze wiejskim położona w południowej części miasta. |
'''Brzozowie''' (Brzozowice, [[język niemiecki|niem.]] ''Brzesowie''{{r|M Šebela J Fišer České názvy}}, w latach 1921-1945 ''Birkhagen''; [[język czeski|czes.]] ''Březová''{{r|staffa}}) – [[dzielnica miasta|dzielnica]] [[Kudowa-Zdrój|Kudowy-Zdroju]] o charakterze wiejskim położona w południowej części miasta. |
||
{{Osobny artykuł|Przejście graniczne Brzozowie–Česká Čermná}}. |
|||
== Położenie == |
== Położenie == |
||
Brzozowie jest położone w górnej części doliny potoku przy [[Granica państwowa|granicy z Czechami]], u podnóża wzniesień: Jaźwiec i [[Brzezie (góra)|Brzezie]] w zachodniej części [[Wzgórza Lewińskie|Wzgórz Lewińskich]] w [[Sudety Środkowe|Sudetach Środkowych]]{{r|staffa}}. Stanowi południową część Kudowy-Zdroju. Otoczenie wsi stanowią lasy świerkowe i mieszane oraz łąki i użytki rolne{{r|staffa}}. |
Brzozowie jest położone w górnej części doliny potoku przy [[Granica państwowa|granicy z Czechami]], u podnóża wzniesień: Jaźwiec i [[Brzezie (góra)|Brzezie]] w zachodniej części [[Wzgórza Lewińskie|Wzgórz Lewińskich]] w [[Sudety Środkowe|Sudetach Środkowych]]{{r|staffa}}. Stanowi południową część Kudowy-Zdroju. Otoczenie wsi stanowią lasy świerkowe i mieszane oraz łąki i użytki rolne{{r|staffa}}. |
Wersja z 21:41, 9 lip 2017
Dzielnica Kudowy-Zdroju | |
Kościół śś. Piotra i Pawła w Brzozowiu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Miasto | |
Kod pocztowy |
57-350 |
Tablice rejestracyjne |
DKL |
Położenie na mapie Kudowy-Zdroju | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego | |
50°24′44″N 16°13′15″E/50,412167 16,220803 |
Brzozowie (Brzozowice, niem. Brzesowie[1], w latach 1921-1945 Birkhagen; czes. Březová[2]) – dzielnica Kudowy-Zdroju o charakterze wiejskim położona w południowej części miasta.
- Osobny artykuł:
.
Położenie
Brzozowie jest położone w górnej części doliny potoku przy granicy z Czechami, u podnóża wzniesień: Jaźwiec i Brzezie w zachodniej części Wzgórz Lewińskich w Sudetach Środkowych[2]. Stanowi południową część Kudowy-Zdroju. Otoczenie wsi stanowią lasy świerkowe i mieszane oraz łąki i użytki rolne[2].
Historia
Pierwsze wzmianki o Brzozowiu pochodzą z 1400 roku, kiedy to miejscowość wraz ze Słonem należała do czeskiego Náchodu[3]. Od końca XV wieku wieś wchodziła w skład państwa homolskiego[3]. W XVIII wieku po korekcie granic po wojnach śląskich Brzozowie zostało włączone do ziemi kłodzkiej[3]. W XVIII wieku wieś była dużym ośrodkiem płóciennictwa, w roku 1787 w 52 domach funkcjonowały aż 44 warsztaty tkackie[3].
Nazwa
Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy - "brzozy"[4] lub nazwy lasu złożonego z drzew brzozowych - "brzeziny". W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 r. we Wrocławiu wymienia pierwotną nazwę w polskiej formie "Brzosowice" podając jej znaczenie "Birkendorf" czyli w tłumaczeniu "Brzozowa wieś"[4]. Z powodu trudności w wymowie Niemcy później skrócili i zgermanizowali nazwę na Brzesowie[4] w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie. W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 r. we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod nazwą Brzesowie[5].
Zabytki
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty[6]:
- barokowy kościół św. Piotra i Pawła z 1730 roku, otoczony murem z dzwonnicą bramną nakrytą cebulastym hełmem[3]. Wewnątrz zachowało się wyposażenie z XVIII wieku: ołtarz główny i boczny, ambona oraz prospekt organowy[3].
Inne zabytki[2]:
- klasycystyczna plebania z XIX wieku,
- kapliczki przydrożne w górnej części dzielnicy.
Szlaki turystyczne
Przez Brzozowie przechodzą dwa znakowane szlaki turystyczne:
- Kulin Kłodzki - Kulin Kłodzki (przystanek kolejowy) - Gołaczów - Żyznów - Cisowa - Darnków - Pod Kruczą Kopą - Dańczów - Lewin Kłodzki (stacja kolejowa) - Jarków - Pod Ptasznicą PL/CZ - Česká Čermná - Česká Čermná CZ/PL - Brzozowie – Źródło Marii - Kudowa-Zdrój[7]
- Kudowa-Zdrój - Brzozowie - Pod Ptasznicą PL/CZ
Przypisy
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „KRAJ”, 1992, ISBN 83-7005-301-7
- Johann Knie: Alpabetisch, Statistisch, Topographische Uebersicht aller Dorfer, Flecken, Stadt und andern Orte der Konigl. Preus. Provinz Schliesen.... Breslau: Barth und Comp., 1830.
- J. Potocki; Przewodnik turystyczny: "Góry Stołowe". Wyd.: PLAN. Jelenia Góra 2005 r. ISBN 83-60044-16-3
- Praca zbiorowa; Mapa turystyczna; "Góry Stołowe";Skala 1:30 000; Wyd. "PLAN"; J.Góra 2007 r.; ISBN 978-83-60975-60-2
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieM Šebela J Fišer České názvy
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiestaffa
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d e f Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwierewasz
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieAdamy
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Johann Knie 1830 ↓, s. 74.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 72-73. [dostęp 29 sierpnia 2012].
- ↑ Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 9.07.2017