Iwona, księżniczka Burgunda: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ) |
||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
*''(...) wszyscy wzajemnie się stwarzają i przekształcają tylko dlatego, że patrzą na siebie, mówią do siebie, czują wzajemnie swoją obecność i muszą się do niej ustosunkować Gdzie każdy każdemu 'robi gębę', każdy kręci się niepewnie pod spojrzeniem innych, coś ukrywa, tai swoje kompleksy i głupawe myśli, chowa je we wstydliwych chichotach. Gdzie niedorzeczność sytuacji, jaką stwarza samą swoją obecnością niemrawa, ofermowata, milcząca Iwona, prowokuje każdego do gestu samoobrony lub agresji, a gest ten pociąga za sobą gesty następne, już nieuniknione, choć coraz bardziej niedorzeczne.'' ([[Konstanty Puzyna]], "Pestka" w: ''Gombrowicz i krytycy'', red. Z. Łapiński, Kraków 1984) |
*''(...) wszyscy wzajemnie się stwarzają i przekształcają tylko dlatego, że patrzą na siebie, mówią do siebie, czują wzajemnie swoją obecność i muszą się do niej ustosunkować Gdzie każdy każdemu 'robi gębę', każdy kręci się niepewnie pod spojrzeniem innych, coś ukrywa, tai swoje kompleksy i głupawe myśli, chowa je we wstydliwych chichotach. Gdzie niedorzeczność sytuacji, jaką stwarza samą swoją obecnością niemrawa, ofermowata, milcząca Iwona, prowokuje każdego do gestu samoobrony lub agresji, a gest ten pociąga za sobą gesty następne, już nieuniknione, choć coraz bardziej niedorzeczne.'' ([[Konstanty Puzyna]], "Pestka" w: ''Gombrowicz i krytycy'', red. Z. Łapiński, Kraków 1984) |
||
W roku 2004 [[Zygmunt Krauze]] skomponował na podstawie dramatu Gombrowicza operę o tym samym tytule<ref>http://www.e-teatr.pl/pl/realizacje/14926,sztuka.html</ref>. |
W roku 2004 [[Zygmunt Krauze]] skomponował na podstawie dramatu Gombrowicza operę o tym samym tytule<ref>{{Cytuj | url=http://www.e-teatr.pl/pl/realizacje/14926,sztuka.html | tytuł=Teatr w Polsce - polski wortal teatralny<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.e-teatr.pl | data dostępu=2018-11-29}}</ref>. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 11:16, 29 lis 2018
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Typ utworu | |||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania |
Warszawa | ||
| Język | |||
| Data wydania |
1958 | ||
| Wydawca | |||
| |||
Iwona, księżniczka Burgunda (oryg. Iwona księżniczka Burgunda) – dramat Witolda Gombrowicza publikowany w 1938 w miesięczniku „Skamander”, wydany w 1958[1] w Warszawie przez Państwowy Instytut Wydawniczy.
Prapremiera dramatu w reżyserii Haliny Mikołajskiej odbyła się 29 listopada 1957 w Teatrze Dramatycznym w Warszawie; w roli tytułowej wystąpiła Barbara Krafftówna.
Treść dramatu
Młoda i niezgrabna Iwona pojawia się w parku wraz z dwiema ciotkami, które wypominają dziewczynie wszystkie jej defekty, nie tylko urody. Znajdują się tam także książę Filip z dwoma przyjaciółmi: Cyrylem i Cyprianem. Kręci się tam również Iza, dama dworu. Po krótkim zastanowieniu i wysłuchaniu pretensji ciotek książę postanawia się z Iwoną zaręczyć (ku niezadowoleniu obecnych, zwłaszcza Cyryla, i radości ciotek). Po chwili na placu pojawiają się król Ignacy z królową Małgorzatą, szambelan oraz damy dworu. Król i Królowa są podirytowani zachowaniem księcia. Jednak ten nie ustępuje.
Interpretacje sztuki
- Iwona nie ma zalet, jest głupia, brzydka, nie odzywa się prawie nigdy, jest przedmiotem wrogości i szyderstwa wszystkich [...] w swoich rzadkich replikach mówi nam tylko, że jest uwięziona w kole, z którego nie ma wyjścia. (Lucien Goldmann, "Teatr Gombrowicza" w: Gombrowicz i krytycy, red. Z. Łapiński, Kraków 1984)
- Wyobraźnia Gombrowicza karmi się na pewno 'okropnymi... okropnymi' namiętnościami, stłumieniami i frustracjami [...] Iwona "raz tylko zdobywa się na krzyk i działanie, kiedy wypędza swego – równie nieudanego – narzeczonego o znamiennym imieniu Innocenty. A więc jest w tej Iwonie jakiś okropny sexappeal! I ona sama odczuwa gwałtowne pożądanie! Ba... może ona sama jest płcią, jest pożądaniem! Tym wszystkim, co w ludzkim libido niekształtne, chaotyczne, potworne... senne i dzikie zarazem... Tym, co nie pozwala się uspołecznić, ukształtować, ująć w formę czy porządek. (Jan Błoński, Forma, śmiech i rzeczy ostateczne. Studia o Gombrowiczu, Kraków 1994)
- (...) wszyscy wzajemnie się stwarzają i przekształcają tylko dlatego, że patrzą na siebie, mówią do siebie, czują wzajemnie swoją obecność i muszą się do niej ustosunkować Gdzie każdy każdemu 'robi gębę', każdy kręci się niepewnie pod spojrzeniem innych, coś ukrywa, tai swoje kompleksy i głupawe myśli, chowa je we wstydliwych chichotach. Gdzie niedorzeczność sytuacji, jaką stwarza samą swoją obecnością niemrawa, ofermowata, milcząca Iwona, prowokuje każdego do gestu samoobrony lub agresji, a gest ten pociąga za sobą gesty następne, już nieuniknione, choć coraz bardziej niedorzeczne. (Konstanty Puzyna, "Pestka" w: Gombrowicz i krytycy, red. Z. Łapiński, Kraków 1984)
W roku 2004 Zygmunt Krauze skomponował na podstawie dramatu Gombrowicza operę o tym samym tytule[2].
Przypisy
- ↑ Literatura polska: przewodnik encyklopedyczny. Julian Krzyżanowski (przewodn. kom. red.). T. 1: A–M. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 314. ISBN 83-01-05368-2.
- ↑ Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [online], www.e-teatr.pl [dostęp 2018-11-29].
Linki zewnętrzne
Drukowana w Skamandrze w roku 1938: