Stanisław Człapa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Człapa
Prałat
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

23 maja 1938
Borki

Data i miejsce śmierci

10 października 2013
Toruń

Miejsce pochówku

Stary Cmentarz w Starogardzie Gdańskim

Dziekan dekanatu Żukowo
Okres sprawowania

1982-1988

Dziekan dekanatu Starogard Gdański
Okres sprawowania

1991-2013

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki (łaciński)

Diakonat

28 maja 1960[1]

Prezbiterat

17 grudnia 1961

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Grób ks. Stanisława Człapy na Starym Cmentarzu w Starogardzie Gdańskim

Stanisław Człapa (ur. 23 maja 1938 w Borkach, zm. 10 października 2013 w Toruniu) – polski duchowny rzymskokatolicki, prałat, profesor liturgiki Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, Kanonik Honorowy Kapituły Katedralnej Pelplińskiej[2], dziekan żukowski w latach 1982-1988, dziekan starogardzki od 1991 do kwietnia 2013 roku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 23 maja 1938 w Borkach jako syn Stanisława (ogrodnika) i Marii z domu Śmiglewskiej. W 1956 ukończył gimnazjum biskupie Collegium Marianum, maturę uzyskał eksternistycznie w Gdańsku w 1957, już jesienią 1956 podejmując naukę w pelplińskim seminarium. 17 grudnia 1961 w katedrze Wniebowzięcia NMP w Pelplinie przyjął święcenia kapłańskie, prymicję odbył w rodzinnej parafii Czarże.

Od stycznia do lipca 1962 był wikariuszem parafii śś. Piotra i Pawła w Pogódkach, następnie od lipca 1962 do czerwca 1966 wikariuszem parafii św. Wojciecha w Starogardzie Gdańskim. W latach 1966–1969 odbył studia na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uzyskując magisterium (1968) i licencjat (1969) z teologii. Temat pracy licencjackiej Ks. Kazimierz Bieszk jako liturgista rozwinął potem w publikacjach w "Studiach Pelplińskich" (1978) i "Studiach z dziejów liturgii w Polsce" (1982)[3]. Po ukończeniu studiów w Lublinie pracował w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i bł. Stefana Frelichowskiego w Toruniu, oczekując na zgodę na wyjazd do Rzymu na studia doktoranckie, które ostatecznie rozpoczął w 1971 w Papieskim Instytucie Liturgicznym Anselmianum i ukończył obroną rozprawy doktorskiej L'Orazione "Super oblata" nel suo sviluppo e teologico fino al. Concilio Vaticano II (1974, opublikowana w tymże roku pod zmienionym tytułem Struttura e contenuto teologico delle "Super oblata"). Po powrocie do Polski został wikariuszem parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Grudziądzu, którym był przez pół roku.

W październiku 1975 roku został profesorem liturgiki i rytu liturgicznego Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie[4]. Wykładał do emerytury w 2013. W latach 1982-1988 był proboszczem parafii Wniebowzięcia NMP w Żukowie oraz dziekanem dekanatu Żukowo. W 1988 powrócił do pracy duszpasterskiej w Starogardzie, obejmując po śmierci ks. Konrada Baumgarta probostwo parafii św. Mateusza, a od lutego 1991 był też jednocześnie dziekanem dekanatu Starogard Gdański[5][1].

W kurii pelplińskiej pełnił m.in. funkcje wizytatora diecezjalnego i przewodniczącego sekcji ds. kultu Rady Duszpasterskiej, był też dekanalnym wizytatorem nauki religii. Otrzymał godności kapelana honorowego (1987), prałata honorowego Jego Świątobliwości (1994), a w 2001 biskup pelpliński Jan Bernard Szlaga powołał go w skład kapituły katedralnej jako kanonika honorowego. Kilkakrotnie wyjeżdżał na światowe spotkania kapłanów – w 1997 do Jamusukro (Wybrzeże Kości Słoniowej), w 1998 do Meksyku, w 2000 do Rzymu[1].

Bibliografia jego publikacji liczy ponad 270 pozycji[6], z czego znacząca większość to teksty w zainicjowanym przez niego w 1994 miesięczniku "Biuletyn Parafii św. Mateusza w Starogardzie Gdańskim"; był asystentem kościelnym tego periodyku. Publikował również w "Collectanea Theologica", "Studiach Pelplińskich", "Miesięczniku Diecezji Pelplińskiej", "Pielgrzymie", "Orędowniku Diecezji Chełmińskiej". Opracował szereg tekstów do zbioru Wydziału Duszpasterskiego Kurii Biskupiej Chełmińskiej Program homiletyczny i materiały pomocnicze (Pelplin 1981/1982), a także Materiały pomocnicze dla liturgicznej formacji organistów (Żukowo 1987)[3]. Współpracował z redakcją Encyklopedii katolickiej KUL, dla której przygotował m.in. biogramy Kazimierza Bieszka, Charlesa Feltoe, Leonharda Fendta[3], Sebastiana Euringera[7] oraz Mariusa Ferotina[8][9].

Pełnił także funkcję asystenta kościelnego dla Starogardzkiej Telewizji Kablowej. Od 1993 brał udział w pracach Komitetu Honorowego Obchodów 800-lecia Starogardu (1998) i w imieniu komitetu przekazywał zaproszenie na jubileusz prymasowi Polski i Konferencji Episkopatu (1997). W 2010 został wyróżniony nagrodą honorową prezydenta Starogardu "Wierzyczanka"[10]. W laudacji podkreślono jego zasługi dla prac renowacyjnych w farze starogardzkiej i zagospodarowania terenu parafialnego, zaangażowanie w ochronę zabytkowych cmentarzy w mieście, zainicjowanie wydawania wspomnianego miesięcznika parafialnego (wyróżnionego w konkursie Gdańskiego Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy na najlepsze pismo parafialne[3]) oraz kalendarza promującego zabytkowy kościół, a także udostępnienie wnętrza kościoła na koncerty organizowane przez samorząd[11]. Dwukrotnie – w 1998 i 2001 – otrzymał medal "Za zasługi dla Starogardu Gdańskiego". Był też odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2011)[10].

Dziekanem starogardzkim był do kwietnia 2013, proboszczem do sierpnia tegoż roku, obchodząc uroczyście w czerwcu 2013 jubileusz ćwierćwiecza pracy w parafii. Większość księgozbioru z zakresu liturgiki przekazał bibliotece seminaryjnej w Pelplinie. Po przejściu na emeryturę we wrześniu 2013 przeniósł się do Torunia, gdzie w krótkim czasie jego stan zdrowia uległ gwałtownemu pogorszeniu[12]. Zmarł w Toruniu 10 października 2013[13]. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 14 października 2013 roku w kościele św. Mateusza w Starogardzie Gdańskim pod przewodnictwem biskupa pelplińskiego ks. Ryszarda Kasyny. Dziekan został pochowany na Starym Cmentarzu w Starogardzie Gdańskim.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Szwoch, Słownik biograficzny Kociewia..., s. 94.
  2. Zasłużeni dla Starogardu Gdańskiego [online] [dostęp 2019-11-03] (pol.).
  3. a b c d Mross, Pracownicy WSD w Pelplinie..., s. 68.
  4. Redakcja, W nocy w Toruniu zmarł ks. Stanisław Człapa. Pogrzeb w poniedziałek [online], Starogard Gdański Nasze Miasto, 10 października 2013 [dostęp 2019-11-03] (pol.).
  5. Skarszewy – oficjalna strona miasta i gminy. – Odszedł ks. prałat Stanisław Człapa [online], archiwum.skarszewy.pl [dostęp 2019-11-02].
  6. Ryszard Szwoch, O nowościach wydawniczych z Kociewia, kociewiacy.pl (dostęp: 4 listopada 2019).
  7. Ryszard Żmuda, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1982–1984, część 1, Warszawa 1997, s. 79.
  8. Ryszard Żmuda, Materiały do bibliografii publikacji o zakonach i zgromadzeniach zakonnych w Polsce 1945–2000, tom I: Osoby konsekrowane, Łódź 2011, s. 33 (dostęp: 4 listopada 2019).
  9. Artykuły dotyczące Euringera i Ferotina nie zostały odnotowane w bibliografii H. Mrossa.
  10. a b Szwoch, Słownik biograficzny Kociewia..., s. 95.
  11. Starogard Gdański: Wierzyczanki wręczone, 11 lutego 2011, serwis samorządowy PAP (dostęp: 4 listopada 2019).
  12. Szwoch, Słownik biograficzny Kociewia..., s. 94–95.
  13. ks. Stanisław Człapa : Nekrologi [online], nekrologi.net [dostęp 2019-11-02].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Henryk Mross, Pracownicy naukowo-dydaktyczni Wyższego Seminarium Duchownego. Pelplin 1939–95, Pelplin 1997, s. 67–69 (z fotografią)
  • Ryszard Szwoch, Słownik biograficzny Kociewia, tom 6, Starogard Gdański 2017, s. 93–96 (z fotografią)