Stanisław Dziurzyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Dziurzyński
kapitan żandarmerii kapitan żandarmerii
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1899
Lwów

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

do 1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

3 Dywizjon Żandarmerii
35 Dywizja Piechoty

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Stanisław Franciszek Dziurzyński[1] (ur. 19 listopada 1899[2] we Lwowie[3], zm. 1940 w Charkowie) – kapitan żandarmerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Alojzego[3], starszy brat Tadeusza. Od 1919 roku pełnił służbę w oddziałach żandarmerii polowej, między innymi w Grupie „Styr” i 2 dywizjonie żandarmerii wojskowej. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[4]. 12 lutego 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski awansował go z dniem 1 stycznia 1923 roku na porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1921 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[5]. Od 1922 roku był oficerem 3 dywizjonu żandarmerii w Grodnie[6][7][8][9]. 27 czerwca 1935 roku został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[10]. Do 1938 roku dowodził plutonem żandarmerii Wilno. W latach 1938–1939 dowodził plutonem żandarmerii Wilno I. 24 sierpnia 1939 roku, po mobilizacji, objął dowództwo plutonu pieszego żandarmerii Nr 31, który przydzielony został do rezerwowej 35 Dywizji Piechoty.

Był więźniem obozu w Starobielsku. Figuruje na Liście Starobielskiej pod poz. 951. Chorąży Zenon Makowski, jego podwładny, stwierdził, że „był dowódcą inteligentnym, bardzo energicznym i wiele wymagającym od swych podkomendnych, ale jeśli stwierdził, że żandarmi są zdolni i solidnie pracują, to potrafił ich zdolności i pracę uczciwie ocenić.” W tych samych wspomnieniach Zenon Makowski podał, że kpt. Julian (sic!) Dziurzyński „zdołał zbiec z zajętego przez Sowieciarzy (sic!) Lwowa i uniknął katyńskiej masakry; przed kilkoma laty zmarł w Bytomiu”.

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia majora[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. W Roczniku Oficerskim z 1928 figuruje, jako Stanisław II Dziurzyński.
  2. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 28 września 1933 roku sprostowano datę urodzenia z 19 listopada 1897 roku na 19 listopada 1899 roku.
  3. a b Stanisław Franciszek Dziurzyński [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2022-09-05].
  4. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 294.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923 roku, s. 110.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1055, 1065.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 961, 967.
  8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 668, 678.
  9. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 290, 792.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 74.
  11. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  12. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik Oficerski 1923. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1923. [dostęp 2016-06-05].
  • Rocznik Oficerski 1924. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1924. [dostęp 2016-06-11].
  • Rocznik Oficerski 1928. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1928. [dostęp 2016-06-11].
  • Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2016-06-11].
  • Zenon Makowski, Pluton Żandarmerii Wilno i 11 Szwadron Żandarmerii W: Władysław Wierzbicki, Przyczynki do historii Żandarmerii odrodzonego Wojska Polskiego, Koło Oddziałowe Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Nr 106 „Żandarm”, Londyn 1990.
  • Wanda Roman, Żandarmi polscy zamordowani na Wschodzie. Wrzesień 1939–maj 1940, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (157), Warszawa 1996, ISSN 0043-7182, s. 338–346.
  • Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2, s. 104.