Stanisław Sędzik
major pilot | |
Pełne imię i nazwisko |
Stanisław Tadeusz Sędzik |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Stanisław Tadeusz Sędzik (ur. 17 grudnia 1908 w Tłustem, zm. 4 kwietnia 2006 w Kettering) – porucznik Wojska Polskiego, major pilot Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Franciszka Sędzika, emigranta z Białej Niżnej. Studiował na Politechnice Lwowskiej, w 1934 r. został wybrany na stanowisko wiceprezesa, a w 1935 na prezesa Bratniej Pomocy Studentów PL[1]. W 1935 r. został mianowany podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem od 1 stycznia 1934 i 37. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki[2]. Jako oficer rezerwy działał w lotnictwie sportowym, w Szkole Pilotów LOPP im. gen. Tadeusza Kasprzyckiego w Stanisławowie w roku 1937 r. pełnił funkcję instruktora. W 1938 r. w VIII Krajowych Zawodach Lotniczych był członkiem naziemnej ekipy Aeroklubu Lwowskiego[3]. Na stopień porucznika rezerwy został awansowany ze starszeństwem 1 stycznia 1938 i 16. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa[4].
Po wybuchu II wojny światowej znalazł się na terenach okupowanych przez Związek Radziecki. Udało mu się przedostać do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Powietrznych. Otrzymał numer służbowy RAF P-0497. Przeszedł przeszkolenie na sprzęcie brytyjskim i został przydzielony do służby dywizjonie 301 jako pilot[5].
Następnie służył w dywizjonie 300, 5 maja 1941 wziął udział w nalocie na Mannheim[6]. W nocy z 11 na 12 czerwca 1941 r., pilotował Wellingotna Mk. IC (BH-H, nr W5666). Załoga, po starcie z bazy RAF Swinderby, brała udział w nalocie na Düsseldorf. W trakcie lotu powrotnego uszkodzona ogniem artylerii przeciwlotniczej maszyna wodowała na Morzu Północnym w rejonie holenderskiej wyspy Texel[7]. Do dinghy dotarła cała załoga, następnego dnia zostali podjęci przez niemiecką latającą łódź ratunkową. Stanisław Sędzik, Walerian Sojka, Józef Kruk-Szuster, Wacław Weinberg i Ludwik Maciej trafili do niewoli, nawigator Zygmunt Chowański zmarł w szpitalu[8].
Stanisław Sędzik przebywał w Stalagu Luft III. Po wyzwoleniu nie zdecydował się na powrót do Polski, pozostał na emigracji. Zmarł 4 kwietnia 2006 r. w Kettering, jego prochy złożono w rodzinnym grobowcu w Grybowie[1].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Za swą służbę otrzymał odznaczenia:
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 9132,
- Krzyż Walecznych trzykrotnie,
- Medal Lotniczy[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Mjr Stanisław Sędzik, pilot dywizjonu 300. Saga Grybów. [dostęp 2023-03-20]. (pol.).
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 125.
- ↑ Skrzydlata Polska i 8'1938 ↓, s. 224.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 667.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 510.
- ↑ Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 80.
- ↑ ASN Wikibase Occurrence # 53371. Aviation Saefty Nrtwork. [dostęp 2023-03-20]. (ang.).
- ↑ Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 81, 263.
- ↑ Sędzik Stanisław Tadeusz. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-03-20]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Łukasz Jaśkiewicz: 300 Dywizjon Bombowy „Ziemi Mazowieckiej”. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2018. ISBN 978-83-7889-828-3. OCLC 1096345355.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Po trasie Zawodów. „Skrzydlata Polska”. 8/1938, sierpień 1938. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Majorowie Polskich Sił Powietrznych
- Polscy piloci bombowi
- Porucznicy lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Medalem Lotniczym
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
- Urodzeni w 1908
- Zmarli w 2006