Stanisław Januszewski
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Doktor habilitowany | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja |
1998 |
| Odznaczenia | |
| |
Stanisław Januszewski (ur. 16 marca 1948 w Warszawie[1]) – historyk techniki, do roku 2011 zajmował stanowisko profesora nadzwyczajnego Politechniki Wrocławskiej[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Jerzego i Jadwigi. Ukończył studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego (1974), pracę magisterską poświęcając historii lotnictwa. Zagadnienia z tej dziedziny podjął także w rozprawach doktorskiej (Politechnika Wrocławska, 1978) i habilitacyjnej (Polska Akademia Nauk, 1998)[3]. Założyciel Fundacji Otwartego Muzeum Techniki, przewodniczący (2006–2011) Polskiego Komitetu Międzynarodowego Towarzystwa Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego (The International Committee for the Conservation of the Industrial Heritage)[4], autor koncepcji Otwartego Muzeum Techniki we Wrocławiu (1983), twórca Ośrodka Dawnej i Nowej Techniki Górniczej w Wałbrzychu (1986–1991)[5], Muzeum Energetyki w Elektrowni Wodnej Lubachów(1996), Muzeum Odry FOMT we Wrocławiu – zasadzonego na jedynym utrzymanym w Polsce śródlądowym statku parowym – HP „Nadbor[6]” (1949), na ostatnim w kraju dźwigu pływającym DP „Wróblin” (1939) i na barce towarowej Ż-2107 „Irena” (1936), założyciel Sowiogórskiego Muzeum Techniki (2003–2013), kurator Studenckiego Koła Naukowego Politechniki Wrocławskiej „Ochrony Zabytków Techniki HP Nadbor” (2001–2011).
Autor ponad 250 publikacji z zakresu historii techniki i ochrony dziedzictwa kultury technicznej Polski, w tym m.in.
- Zabytek techniki, Wrocław 2018
- fundamentalnych dla polskiej historiografii lotniczej Wynalazków lotniczych Polaków 1836–1918, Wrocław 2015,
- Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647–1918, Wrocław 2017,
- Skrzydlaci rycerze Rzeczypospolitej, Wrocław 2017.
W latach 2007–2017 redaktor „Prosto z Pokładu”. Wyróżniony Złotą Lotką, zasadzeniem dębu w Alei Chwały Lotnictwa Polskiego, Błękitnymi skrzydłami 2012 – najwyższym honorowym wyróżnieniem Krajowej Rady Lotnictwa i red. „Skrzydlatej Polski”, w 2006 wyróżniony nagrodą Przyjaznego Brzegu przyznawaną przez Zarząd Główny PTTK i Polski Związek Żeglarski, 2013 uhonorowany został Złotą Odznaką Zasłużonego dla Województwa Dolnośląskiego, w roku 2017 Złotą Odznaką za Opiekę nad Zabytkami, w roku 2018 Odznaką Zasłużony Dla Kultury Polskiej.
W 1965 odbył szkolenie lotnicze w Aeroklubie Jeleniogórskim, uzyskał licencję pilota szybowcowego II klasy oraz zdobył Srebrną Odznakę Szybowcową. W latach 1972–1974 był szefem Sekcji Modelarstwa Lotniczego Aeroklubu Wrocławskiego[3].
Jako tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa ps. „Aleksander Hołyński” rozpracowywał środowiska opozycyjne we Wrocławiu[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Adam Sznajderski, Lotniczy Dolny Śląsk, wydanie II, Tuchów 2011, s. 159.
- ↑ T. Kaczmarek, S. Błasiak, „Lotnictwo Kotliny jeleniogórskiej, T. 1", 2015, s. 286.
- ↑ a b Sznajderski, Lotniczy Dolny Śląsk, dz. cyt., s. 159.
- ↑ Spotkania z zabytkami, marzec 2010.
- ↑ E. Piątek, R. Natusiewicz, Z. Piątek, Zabytki techniki górniczej Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego, 1987.
- ↑ S. Januszewski, Odra czasu „Nadbora”, 2001.
- ↑ Żart czy rzeczywistość?, „salon24.pl” [dostęp 2018-02-19] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Łukasz Kamiński, Grzegorz Waligóra (red.), Kryptonim Wasale. Służba Bezpieczeństwa wobec Studenckich Komitetów Solidarności 1977–1980, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2007, s. 184.
- Dr hab. Stanisław Januszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-02-21].
- E. Piątek, R. Natusiewicz, Z. Piątek- „Zabytki techniki górniczej Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego”, 1987
- Spotkania z zabytkami, Marzec 2010
- T. Kaczmarek, S. Błasiak- „Lotnictwo Kotliny jeleniogórskiej, T. 1"
- Adam Sznajderski, Lotniczy Dolny Śląsk, wydanie II, Tuchów 2011, s. 159–161.