Stare Proboszczewice
52°39′32″N 19°41′44″E/52,658889 19,695556
| wieś | |
 Kościół pw. św. Floriana | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
100 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2023) |
408[2] |
| Strefa numeracyjna |
24 |
| Kod pocztowy |
09-412[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WPL |
| SIMC |
0576361[4] |
Położenie na mapie gminy Stara Biała  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu płockiego  | |
| 52°39′32″N 19°41′44″E/52,658889 19,695556[1]
| |
Stare Proboszczewice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Stara Biała[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Miejscowość położona nad rzeką Wierzbicą, będącą dopływem Skrwy.
Miejscowość jest również siedzibą Parafii św Floriana w Starych Proboszczewicach
Rys historyczny[edytuj | edytuj kod]
Od XII własność prepozytów kapituły płockiej. Prawdopodobnie swą nazwę wzięły od prepozyta, czyli od proboszcza kapituły już w XIII wieku.
W roku 1375[6] Dobiesław biskup płocki wieś tę ,własność kapituły, przenosi na prawo chełmińskie, nadając w niej wójtostwo „Petro servitori nostri" na 3 łanach.
Osadnicy płacili wówczas po florenie z łanu czynszu rocznego oraz po 6 miar zboża.
Za dziesięcinę zaś po 4 skojce i 2 kury (Kod. maz. 85).
W roku 1578 Proboszczewice Wielkie i Małe mają kościół parafialny, płacą od 22 łanów,posiadały 6 zagrodników z rolą, 1 rzemieślnika, wdowa po kowalu, wyszynk piwa i wódki. Na poświątnem 1 zagrodnik, młyn, wyszynk piwa i wódki.
Wieś była wówczas własnością prałata płockiego, podkanclerza koronnego.
Od końca XVIII wieku dobra rządowe ekonomii Brwilno. W roku 1822 to wieś narodowa. W 1828 był tu młyn. W 1888 roku wieś z kościołem, karczmą i folwarkiem. Słynne w Rzeczypospolitej ze względu na wielkie grodzisko, największe na Mazowszu, położone w południowej części wsi, nazywane przez okolicznych mieszkańców Kosmatą Górą lub Szwedzkimi Okopami, sławne z bitwy na początku XVI wieku pomiędzy krzyżakami a Mazowszanami zwycięsko broniącymi kraju pod dowództwem Andrzeja Sieprskiego, starosty płockiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Kościół Parafialny, pw. św. Floriana, neogotycki, orientowany, murowany z cegły, wzniesiony w latach 1868-1869 staraniem ks. Mikołaja Bilińskiego, a w 1906 r. konsekrowany przez bpa Apolinarego Wnukowskiego. Posiada malowidła ścienne, wykonane w 1907 r., które zostały odnowione i uzupełnione w 1980 r. przez Ludwika Jędrzejewskiego z Płocka. W neogotyckim ołtarzu głównym z końca XIX w. umieszczona jest rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, replika krucyfiksu z ołtarza głównego kościoła reformatów w Płocku (1777 r.). W czasie okupacji od 1941 r. kościół był zamknięty. W jego wnętrzu na uwagę zasługują barokowe: chrzcielnica, monstrancja i relikwiarz. Przy kościele XX-wieczna dzwonnica.
- Kaplica cmentarna wybudowana jako grobowa w 1892 roku.
- Stary cmentarz ewangelicki, całkowicie zniszczony, bez pozostałości nagrobków, mylnie nazywany przez miejscowych "kirkutem"
- Słowiańskie grodzisko z X wieku, zwane Kosmatą Górą.
- Dworek z 1906 roku, obecnie siedziba Ośrodka Zdrowia
Sport[edytuj | edytuj kod]
We wsi działa klub Start Proboszczewice, który występuje w Lidze Okręgowej.
Boisko w Proboszczewicach jest czwartym obiektem treningowym Wisły Płock.
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Stare Proboszczewice posiadają połączenie szynobusowe ze stacji Proboszczewice Płockie, skąd odjeżdżają w kierunku Płocka i Sierpca. Miejscowość obsługują również 2 linie komunikacji miejskiej z Płocka oraz linia PKS BusKom.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129300
- ↑ Gmina Stara Biała. Liczba mieszkańców w dniu 2024-02-01 [dostęp 2024-02-02]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1196 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Proboszczewice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 516.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Proboszczewice (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 42.
- Proboszczewice (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 516.
- Siedziba gminy: Biała
- Na podstawie bazy TERYT/SIMC oraz Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych – stan danych na 08-11-2017