Statek wodny

1 – dziób
2 – gruszka dziobowa, przedłużenie kilu przed dziobnicę
3 – kluza kotwiczna i kotwica
4 – burta
5 – śruba napędowa i płetwa steru
6 – rufa
7 – komin
8 – nadbudówka
9 – pokład
Statek wodny – dość szerokie i nie do końca sprecyzowane pojęcie, zawężające określenie jednostki pływającej do takich jednostek, które mogą poruszać się samodzielnie, lub też, w myśl innych definicji, są wykorzystywane ogólnie jako środek transportu (z własnym napędem lub bez). Przykładowo w rozumieniu międzynarodowego prawa drogi morskiej statek oznacza wszelkiego rodzaju urządzenie pływające, nie wyłączając urządzeń bezwypornościowych i wodnosamolotów, używane lub nadające się do użytku jako środek transportu wodnego.
Spis treści
Definicja[edytuj | edytuj kod]
Definicja statku wodnego jest bardzo ogólna – spełnia ją nawet dłubanka i kajak, ale dryfująca tratwa już nie[potrzebny przypis][1]. Określenie to obejmuje także wszelkiego rodzaju barki, żurawie pływające i inne pływające urządzenia przeładunkowe, doki pływające, gdy są holowane lub gdy poruszają się za pomocą własnego napędu, pogłębiarki, pływające platformy wiertnicze i inne urządzenia pływające. Zwyczajowo statkami nazywa się jednostki służące do komercyjnego przewozu towarów i ludzi, łamania lodu, badań naukowych, itp. Udokumentowane użycie w polszczyźnie ok. 1612[2], 1625[3].
Rodzaje statków[edytuj | edytuj kod]
Podział ze względu na wykorzystywane akweny[edytuj | edytuj kod]
Podstawowy podział wyróżnia statki śródlądowe i morskie.
Podział ze względu na zanurzenie[edytuj | edytuj kod]
Statki wodne dzieli się na statki nawodne, których siła wyporu wody jest zawsze większa od ich ciężaru całkowitego (własnego i ładunku), oraz statki podwodne, które mogą czasowo zanurzać się całkowicie pod powierzchnię wody na wybraną głębokość poprzez regulację ciężaru statku za pomocą napełniania wodą lub opróżniania zbiorników balastowych.
Podział ze względu na napęd[edytuj | edytuj kod]
Ze względu na rodzaj napędu, statki wodne dzieli się na:
- statki wiosłowe – poruszane za pomocą wioseł
- statki żaglowe (żaglowce) – poruszane energią wiatru
- statki o napędzie mechanicznym – silnikowe i turbinowe, a te dzieli się dalej ze względu na rodzaj pędnika na
- statki o napędzie łopatkowym
- statki o napędzie śrubowym
- statki o napędzie strumieniowym.
Podział ze względu na liczbę kadłubów[edytuj | edytuj kod]
Ze względu na liczbę kadłubów statki dzieli się na:
- jednokadłubowe
- dwukadłubowe (katamaran)
- trójkadłubowe (trimaran)
- czterokadłubowe (quadramaran).
Podział ze względu na charakter pracy[edytuj | edytuj kod]
Ze względu na charakter pracy statki dzieli się na:
- statki handlowe
- statki zaopatrzenia
- statki służb państwowych
- statki służb portowych
- "statki" wojenne – okręty wojenne
- statki sportowe i inne
- statki pasażerskie.
Cywilne i wojskowe[edytuj | edytuj kod]
Ponadto statki wodne dzieli się na statki cywilne, zwane po prostu statkami, oraz jednostki wojenne, czyli okręty[potrzebny przypis]. Jednak okrętownictwem nazywa się ogólnie cały dział techniki dotyczący budowy statków, a także większości innych jednostek pływających.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ PWN http://web.archive.org/web/20120614073209/http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3979246/statek-wodny.html
- ↑ Stanisław Żółkiewski: Początek i progres wojny moskiewskiej. 1612, s. 33. [dostęp 2012-08-16]. Cytat: ...ku górze rzeką Moskwą statki ze zbożem i różnemi potrzebami przypłynęły.. (pol.)
- ↑ hasło statek [w:] Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku (pol.). PAN Instytut Języka Polskiego. [dostęp 2012-08-16].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Jednostka pływająca
- Statek
- Skróty przed imionami statków
- Okręt
- Skróty przed nazwami okrętów
- Typy statków
- Polski Rejestr Statków
- TT Knock Nevis – Największy statek świata