Stevia rebaudiana
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Stevia rebaudiana | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Stevia rebaudiana (Bertoni) Bertoni Anales Ci. Parag. ser. 1, 5:3. 1905 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Stevia rebaudiana – gatunek roślin astrowatych. Pochodzi z Brazylii (Mato Grosso do Sul) i Paragwaju (Amambay, Concepción)[3]. Jest uprawiana w wielu rejonach świata[3].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Roślina o bardzo wysokiej zawartości związków słodzących i z tego względu używana do słodzenia napojów i potraw. Charakteryzuje się bardzo niską kalorycznością w porównaniu do tradycyjnego cukru. Ważnym efektem spożywania stewii jest jej zdolność do obniżania ciśnienia krwi[4]. Mechanizm obniżania ciśnienia krwi polega na zatrzymaniu napływu jonów Mg2+ z płynu międzykomórkowego[5].
Stewia posiada również właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Glikozydy stewiolowe (związki słodzące zawarte w stewii) nie wykazały ujemnego wpływu na płodność, przebieg ciąży i zdrowotność młodych w badaniach nad szczurami, nie wykazały też większego wpływu na układ sercowo-naczyniowy w doświadczeniach na ludziach. Badania laboratoryjne przeprowadzone w krajach Ameryki Południowej wykazały, że stewiozydy mają pewną aktywność w niektórych procesach fizjologicznych[potrzebny przypis].
W grudniu 2008 dopuszczono ją do sprzedaży na terenie USA. W listopadzie 2011 glikozydy stewii zostały dopuszczone do stosowania w Unii Europejskiej jako środki słodzące oznaczane na liście dodatków do żywności symbolem E960[6]. Stewia jest szeroko stosowana w krajach Dalekiego Wschodu (w Japonii od ok. 40 lat).
Glikozydy stewiolowe zawarte w stevii są ok. 100 do 150 razy słodsze od normalnego białego cukru. Związki te są stabilne termicznie do 180°C (czyli nadają się do pieczenia) i chemicznie w szerokim zakresie pH (do kwaśnych potraw)[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ a b c Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-06-29].
- ↑ Chan, P., Tomlinson, B., Chen, Y.-J., Liu, J.-C., Hsieh, M.-H., Cheng, J.-T., 2000. A double-blind placebo-controlled study pf the effectiveness and tolerability of oral stevioside in human hypertension. Br. J. Clin. Pharmacol. 50, 215-220.
- ↑ Liu, J.-C., Kao, P.-K., Chan, P., Hsu, Y.-H., Hou, C.-C., Lien, G.-S., Hsieh, M.-H., Chen, Y.-J., Cheng, J.-T., 2003. Mechanism of the antihypertensive effect of stevioside in anesthesized dogs. Pharmacology 67, 14-20.
- ↑ Commission Regulation (EU) No 1131/2011 of 11 November 2011 amending Annex II to Regulation (EC) No 1333/2008 of the European Parliament and of the Council with regard to steviol glycosides. [w:] Official Journal of the European Union L 295/205 [on-line]. 12.11.2011. [dostęp 2012-01-09]. (ang.).
- ↑ H.M.A.B. Cardello, M.A.P.A. Da Silva, M.H. Damasio. Measurement of the relative sweetness of stevia extract, aspartame and cyclamate/saccharin blend as compared to sucrose at different concentrations. „Plant Foods for Human Nutrition”. 54 (2), s. 119–129, 1999. DOI: 10.1023/A:1008134420339.