Stezychor

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Stezychor (gr. Στησίχορος, ur. ok. 632–629 p.n.e. w mieście Himera na Sycylii, zm. ok. 556–553 p.n.e. w Katanii) – grecki poeta liryczny.

Informacje o jego życiu podaje m.in. bizantyński leksykon Suda. Większość życia spędził na Sycylii, okresowo przebywał także na Peloponezie. W starożytności przypisywano wprowadzenie do liryki chóralnej tzw. systemu triadycznego. Był autorem wielu poematów, z których do dziś zachowały się krótkie fragmenty. Jego poezja posiadała silne elementy dramatyczne i stanowiła pomost pomiędzy wielką epiką a liryką chóralną, wpłynęła także na rozwój greckiej tragedii.

Od nazwy jednego z poematów Stezychora (Palinodia)[1] pochodzi określenie palinodia oznaczające w poetyce pozorne odwołanie poprzedniej krytyki, co prowadzi do jej wzmocnienia.

Tytuły poematów Stezychora:

  • Igrzyska nad grobem Peliasa
  • Gerioneida
  • Helena
  • Palinodia
  • Zburzenie Ilionu
  • Erifyle
  • Europeja
  • Cerber
  • Kyknos
  • Powroty
  • Oresteja
  • Scylla
  • Łowcy dzika

Do dziś zachowały się m.in. fragmenty z poematu Gerioneida, Zburzenie Ilionu, Erifyle. Część zachowanych fragmentów twórczości Stezychora została odkryta ponownie dopiero w XX wieku, dzięki odczytaniu rękopisów papirusowych, opublikowanych przez Edgara Lobela w 1967[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Poemat ten jest odwołaniem wcześniejszych słów poety piętnujących cudzołóstwo Heleny Trojańskiej. Stezychor utrzymywał teraz, że Heleny nigdy nie było w Troi. Wątek ten wykorzystał Eurypides w sztuce Helena, a Herodot w Dziejach (księga 2, 113 - 119).
  2. Jerzy Danielewicz, wstęp do: Liryka starożytnej Grecji, Biblioteka Narodowa Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź 1984, s. LXXXVIII.