Stróżewo (województwo wielkopolskie)

Stróżewo

wieś
Centrum wsi z kościołem
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	chodzieski
Gmina	Chodzież
Liczba ludności (2006)	329
Strefa numeracyjna	67
Kod pocztowy	64-800
Tablice rejestracyjne	PCH
SIMC	0524750
Położenie na mapie gminy wiejskiej Chodzież Stróżewo
Położenie na mapie Polski Stróżewo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Stróżewo
Położenie na mapie powiatu chodzieskiego Stróżewo
52°55′55″N 16°54′25″E

Stróżewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie chodzieskim, w gminie Chodzież.

Historia

Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Istnieje co najmniej od polowy XV wieku. Wymieniona została w 1466 według kopii XVI wieku jako „Stroschewo”, 1486 „Strozewo”.

Wieś ma być może wcześniejszą metrykę niż zachowane o niej archiwalne zapisy. Archeolodzy odkryli na torfowisku w jej bezpośrednim sąsiedztwie resztki łodzi drewnianej z nieokreślonego czasu.

Miejscowość pierwotnie była własnością szlachecką należącą do wielkopolskiego rodu Potulickich. W 1486 wieś znajdowała się w dobrach Chodzież w powiecie kcyńskim Korony Królestwa Polskiego. W 1510 należała do parafii Chodzież.

Pierwszy zapis o wsi pochodzi ze źródeł kościelnych. W 1466 biskup poznański Andrzej Bniński nadał kapitule katedry poznańskiej dziesięciny ze wsi Owieczki, Huta, Zawady, Borek i Stróżewo położonych koło Chodzieży. W 1510 miejscowość płaciła biskupom poznańskim dziesięciny w postaci wiardunku po 6 groszy z łanu oraz po groszu od każdej karczmy, a meszne płacono plebanowi.

W 1486, po śmierci rok wcześniej, Przecława Potulickiego majątek dziedziczą jego synowie Stanisław oraz Wojciech Potulicki. Wojciech otrzymuje w działach z bratem Stanisławem miasto Chodzież wraz z wsiami, a w tym m. in. z Stróżewem, po czym zapisuje na tych dobrach posag oraz wiano swej żony Katarzyny. W 1515 Piotr Potulicki zapisał swojej żonie Katarzynie córce Ambrożego Pampowskiego po 2600 florenów posagu i wiana na połowie połowy dóbr chodzieskich należnej mu z działów z bratem Mikołajem, a w tym m. in. na części Stróżewa. W 1542 Mikołaj Potulicki z Chodzieży dał w dożywocie swemu bratu stryjecznemu Przecławowi Potulickiemu dobra Chodzież, a w tym m. in. Stróżewo. W 1550 syn Mikołaja Kasper Potulicki zapisał połowę wsi swojej żonie Urszuli Zbąskiej posag i wiano na połowie należnych mu dóbr z podziału jakiego dokonał z braćmi Stefanem i Piotrem. W 1560 Kasper Potulicki w działach z bratem Stefanem otrzymał Chodzież wraz z przynaleznymi z wsiami, m. in. ze Stróżewem. W 1598 Andrzej Potulicki sprzedał z zastrzeżeniem prawa odkupu Piotrowi Potulickiemu dobra Chodzież, a w tym m. in. Stróżewo.

Miejscowość odnotowano również w historycznych rejestrach poborowych. W 1510 wieś należała do Piotra Chodzieskiego zwanego Potulickim, który posiadał 10 łanów osiadłych, jeden łan opuszczony, dwa łany sołeckie, 9 karczm. W 1564 pobrano we wsi podatki od 7 łanów osiadłych, dwóch łanów sołeckich, dwóch karczm. W 1577 miał miejsce pobór od 7 łanów oraz 2 łanów sołeckich. W 1579 od 5 łanów, 10 zagrodników oraz dwóch łanów sołeckich.

W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa pilskiego.

Wieś sołecka - zobacz jednostki pomocnicze gminy Chodzież w BIP.

Parafia

We wsi znajduje się poewangelicki kościół pw. MB Szkaplerznej powstały w początku XX w.; ceglany, jednonawowy. Po wojnie mieścił się w nim skład chemikaliów. Od roku 1957 budynkiem administruje Kościół rzymskokatolicki, będący od lat 80. ub. w. jego właścicielem. Parafia ewangelicka istniała w Stróżewie w latach 1911 do 1945, pierwszy (szachulcowy) kościół w miejscu dzisiejszego zbudowano w 1793 r. samodzielną parafię rzymskokatolicką erygowano w 1973.

Bibliografia

• Antoni Gąsiorowski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. IV (R – S), zeszyt 2, hasło „Stróżewo”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2003, s. 694–695.

Linki zewnętrzne

• Stróżewo, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014 .