Szkoła Podstawowa im. gen. Antoniego Chruściela ps. "Monter" w Gniewczynie Łańcuckiej
| Szkoła podstawowa | |
.jpg) Szkoła podstawowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Data założenia |
1867 |
| Patron |
gen. Antoni Chruściel ps. "Monter" |
| Dyrektor |
Jadwiga Gwóźdź |
Położenie na mapie gminy Tryńcza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przeworskiego  | |
 50°06′28,5613″N 22°29′46,0173″E/50,107934 22,496116
| |
| Strona internetowa | |
Szkoła Podstawowa im. gen. Antoniego Chruściela ps. "Monter" w Gniewczynie Łańcuckiej – szkoła o charakterze podstawowym w Gniewczynie Łańcuckiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki szkolnictwa w Gniewczynie są datowane na 1636 rok, kiedy to powstała szkoła parafialna. Zadaniem szkół parafialnych była wstępna nauka czytania i pisania. Wzmianki o szkolnictwie w Schematyzmach Diecezji Przemyskiej) zaczynają się w 1810 roku, gdzie jako nauczyciele są wymieniani: ks. Antoni Kilian (1810–1838) i organista adjutor Jan Skwarczyński (1810) i ks. Feliks Dzidowski (1839–1855)[a].
W 1867 roku powstała szkoła trywialna 1-klasowa (państwowa – powołana przez radę szkolną) i szkoła 1-klasowa (powołana dekretem biskupim). Pierwszym nauczycielem szkoły trywialnej został Alfred Rewakowicz[1]. Szkoły trywialne w Galicji były na wsiach tylko męskie, a w miastach męskie i żeńskie, a od 1890 roku szkoły na wsiach były już mieszane (koedukacyjne).
Od 1897 roku szkoła była już 2-klasowa, a od 1894 roku szkoła posiadała nauczycieli pomocniczych, którymi byli: Maria Peszkowska (1894–1909), Ksawera Dietz (1899–1901), Jadwiga Mąceńska (1904–1906), Paulina Gaczkowa (1906-1908), Stanisława Gądelowska (1908–1909), Izabela Reymanówna (1908–1910), Władysław Żółkoś (1909–1911), Zofia Witkowska (1909–1911), Jan Leńczyk (1910–1912), Honorata Nitkówna (1911–1912), Honorata z Nitków Nawojska (1912–1914?), Marian Nawojski (1912–1914?), Józef Łańcucki (1912–1913), Aniela Maternówna (1913–1914?).
Od 1912 roku szkoła była 2-klasowa z programem szkoły 4-klasowej, a od 1924 roku była już 4-klasowa. Od 1927 roku była 6-klasowa, a od 1930 roku była 7-klasowa. W 1966 roku była ogólnopolska zmiana szkół na 8-klasowe. 7 maja 1989 roku szkole nadano imię gen. Antoniego Chruściela ps. „Monter”. W 1999 roku zgodnie z programem czterech reform, wprowadzono reformę oświaty dokonując zmiany na 6-letnie szkoły podstawowe i 3-letnie gimnazja. Od 2004 roku w Gniewczynie Łańcuckiej jest utworzony Zespół Szkół. 7 maja 2007 roku również gimnazjum otrzymało imię gen. Antoniego Chruściela ps. „Monter”. W 2017 roku wskutek kolejnej reformy oświaty przywrócono 8-letnią szkołę podstawową[2].
- Kierownicy i dyrektorzy szkoły
- 1856–1866. Franciszek Jodłowski (organista)[3]
- 1867–1877. Alfred Rewakowicz[1].
- 1877–1878. Jan Kochman[4].
- 1878–1879. Ludwik Śmiałowski[5][b].
- 1879–1887. Jan Zawadzki[6].
- 1887–1893. Ignacy Kamprat[7].
- 1893–1894. Jan Marek[8].
- 1894–1929. Julia Peszkowska[9].
- 1929–1930. Bogumiła Richter.
- 1930–1939. Józef Łańcucki[10].
- 1939–1942. Teodor Kutynysz.
- 1942–1944. Jan Zientara.
- 1944–1948. Kazimierz Bruck.
- 1948–1965. Jadwiga Gardziel.
- 1965–1968. Stefan Bielówka.
- 1968–1976. Władysław Grzebyk.
- 1976–1985. Zdzisław Kędra.
- 1985–1999. Łucja Dryś.
- 1999–2004. Zdzisław Kędra.
- 2004–2018. Barbara Tytuła.
- 2018– nadal Jadwiga Gwóźdź.
Znani absolwenci[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Chruściel ps. „Monter”
- Feliks Młynarski
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W 1860 roku na naukę codzienną uczęszczało 40 uczniów, a na naukę niedzielną 18 słuchaczy. W 1868 roku gdy nauczycielem szkoły parafialnej był Alfred Rewakowicz, uczęszczało na naukę codzienną 71 uczniów, a na naukę niedzielną 206 uczniów.
- ↑ Na stronie internetowej szkoły w Gniewczynie, w wykazie kierowników w czasach galicyjskich są wpisani: Alfred Rewakowicz, Jan Kochman, Jan Zawadzki, Ignacy Kamprat, Jan Marek i Julia Peszkowska. Według Szematyzmów Galicji i Lodomerii, w latach 1878-1879 nauczycielem był Ludwik Śmiałowski, którego nie zamieszczono na stronie szkolnej. Po ustaleniu dokładnych danych, na podstawie źródeł archiwalnych, nauczyciel Ludwik Śmiałowski został przez Wikipedię wpisany do wykazu kierowników szkoły na stronie "Wikipedia - Gniewczyna Łańcucka".
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Galizishes Provinzial-Handbuch für das Jahr 1868 (s.643) [dostęp 2017-07-18]
- ↑ Szkoła Podstawowa im. gen. Antoniego Chruściela ps. "Monter" w Gniewczynie Łańcuckiej – zakładka: Historia szkoły
- ↑ Szematyzm szkół ludowych i ich nauczycieli pod kierunkiem konsystorza przemyskiego ob. łać. na rok 1857 (s. 14) [dostęp 2017-07-18]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1878 (s. 410) [dostęp 2017-07-17]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1879 (s. 403) [dostęp 2017-07-17]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1880 (s. 408) [dostęp 2017-07-17]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1888 (s. 396) [dostęp 2017-07-17]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1894 (s. 452) [dostęp 2017-07-17]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1895 (s. 452) [dostęp 2017-07-17]
- ↑ Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego. Rocznik 1930 (s. 238) [dostęp 2017-10-14]