Tadeusz Dąbrowski (poeta, krytyk literacki)
Data i miejsce urodzenia |
28 października 1979 |
---|---|
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Czarny kwadrat | |
Odznaczenia | |
Tadeusz Dąbrowski (ur. 28 października 1979 w Elblągu) – poeta, eseista, krytyk literacki. Redaktor dwumiesięcznika literackiego „Topos”. Dziennikarz radiowy, od 2017 r. współtworzy w Radiu Gdańsk audycję poetycką "Po pierwsze wiersze". W latach 2012–2019 dyrektor artystyczny festiwalu Europejski Poeta Wolności.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Stypendysta szwajcarskiej fundacji Landis & Gyr (Zug, 2019), Literaturhaus Zürich (2016), Yaddo (USA, 2015), Omi International Arts Center (USA, 2013), Vermont Studio Center (USA, 2011), Literatur Lana (Włochy, 2011), Internationales Haus der Autoren Graz (Austria, 2008), Ministra Kultury RP (2007, 2010), Literarisches Colloquium Berlin (2006, 2012), Marszałka Województwa Pomorskiego (2005, 2008, 2013), Miasta Gdańska (2013, 2016), Baltic Centre for Writers and Translators w Visby (Szwecja, 2004, 2010), Fundacji Grazella (2004) oraz Fundacji im. Stanisławy Fleszarowej-Muskat (2001). Uczestniczył w spotkaniach autorskich i festiwalach literackich w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Izraelu, Indiach, Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Szwecji, Danii, Czechach, Słowenii, Rumunii, Gruzji, we Włoszech, na Ukrainie, Białorusi, Litwie, Łotwie oraz Cyprze. Tłumaczony na angielski, niemiecki, francuski, włoski, hiszpański, hebrajski, szwedzki, duński, norweski, rosyjski, ukraiński, białoruski, bułgarski, rumuński, węgierski, gruziński, słoweński, serbski, chorwacki, estoński, litewski, łotewski i czeski.
Publikował m.in. w: „Tygodniku Powszechnym”, „Polityce”, „Rzeczpospolitej”, „Dzienniku”, „Gazecie Wyborczej", „Twórczości”, „Odrze”, „Zeszytach Literackich”, „Piśmie”, „Chimerze”, „Frondzie”[1], „Res Publice Nowej”, „Kresach” oraz w zagranicznej prasie literackiej[2].
Jego wiersze ukazują się na świecie w najbardziej prestiżowych tytułach, takich jak: "The New Yorker", "Paris Review", "Frankfurter Allgemeine Zeitung" czy "Neue Zürcher Zeitung".
Tadeusz Dąbrowski mieszka w Gdańsku[3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Źródło: Culture.pl[3]
- Wypieki, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999
- e-mail, Biblioteka Toposu, Sopot 2000
- mazurek, Zielona Sowa, Kraków 2002
- Te Deum, Wydawnictwo a5, Kraków 2005
- Czarny kwadrat, Wydawnictwo a5, Kraków 2009
- Pomiędzy, Wydawnictwo a5, Kraków 2013
- Bezbronna kreska, Biuro Literackie, Stronie Śląskie 2016
- Środek wyrazu, Wydawnictwo a5, Kraków 2016
- Scrabble, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2020
- To jest fajka (wiersze z lat 1999-2020), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2022
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Laureat Nagrody Miasta Gdańska dla Młodych Twórców w Dziedzinie Kultury (2002)[4], Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” (za 2006)[5], laureat Horst-Bienek-Preis für Lyrik (Niemcy, 2014), Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (2014), Sztormu Roku (2010), Nagrody Huberta Burdy (Niemcy, 2008), Nagrody Artystycznej Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (2007), „Czerwonej Róży” (wyróżnienia: 1999, 2001). Nominowany do telewizyjnej Nagrody „Pegaza” za rok 2001[3]. Od Tadeusza Różewicza otrzymał „Małe Berło” Fundacji Kultury Polskiej (2006)[3]. W 2009 roku otrzymał Nagrodę Kościelskich za zbiór wierszy Czarny kwadrat. Został wyróżniony za „oryginalność poetycką, wyrażającą się odwagą w traktowaniu trudnych zagadnień artystycznych i światopoglądowych”. Książka ta była również nominowana do Nagrody Literackiej Nike (2010)[6]. Za tom Pomiędzy był w 2014 nominowany do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego „Orfeusz”[7] oraz do Nagrody Poetyckiej im. Krystyny i Czesława Bednarczyków[8]. Niemieckie wybory jego wierszy Die Bäume spielen Wald (Hanser, 2014) oraz Wenn die Welt schläft (Schöffling & Co., 2022) znalazły się na prestiżowej liście Lyrik-Empfehlungen (najlepszych książek poetyckich roku). W 2021 za tom Scrabble został nominowany do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego „Orfeusz”[9]. Jego wiersze dwukrotnie znalazły się na liście najlepszych wierszy roku tygodnika „The New Yorker”.
Odznaczony brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2018)[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Archiwum. pismofronda.pl [dostęp 2020-04-28]
- ↑ Wybór: „The New Yorker”, „Paris Review”, „Boston Review”, „American Poetry Review”, „Ploughshares”, „Agni”, „Harvard Review”, „Little Star”, „Little Star Weekly”, „Tin House”, „Crazyhorse”, „Guernica”, „The Common”, „Tikkun”, „Poetry Daily”, „3 Quarks Daily”, „Poetry International”, „Image”, „Arc Poetry Magazine”, „Poetry Review”, „Modern Poetry in Translation”, „Poetry London”, „The Reader”, „Shearsman”, „Poetry Ireland”, „Poetry Wales”, „3:AM”, „Seam”, „Other Poetry”, „iota”, „International Poetry Review”, „Salzburg Poetry Review”, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, „Neue Zürcher Zeitung”, „Akzente”, „Sprache im technischen Zeitalter”, „EDIT”, „Ostragehege”, „manuskripte”, „Lichtungen”, „A2”, „Prostory”, „Literatūra ir Menas”, „Rīgas Laiks”, „Karogs”, „Observator Cultural”
- ↑ a b c d Tadeusz Dąbrowski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
- ↑ Laureaci Nagrody Miasta Gdańska dla Młodych Twórców w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl, 2016-06-23. [dostęp 2016-06-23]. (pol.).
- ↑ Splendor Gedanensis 2016. Dali najwięcej gdańskiej kulturze. gdansk.pl
- ↑ Nagroda Nike 2010. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-19].
- ↑ Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego – nominowani. orfeusz-nagroda.pl. [dostęp 2015-07-03].
- ↑ Laureaci Nagrody Poetyckiej im. Krystyny i Czesława Bednarczyków | Silesius. silesius.wroclaw.pl. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Znamy nominacje do nagrody ORFEUSZA [online], gazetaolsztynska.pl, 5 maja 2021 [dostęp 2021-05-07] (pol.).
- ↑ Odznaczenia ministra kultury dla twórców czasopisma TOPOS. gov.pl, 2018-09-28. [dostęp 2020-04-28].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wypieki, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999.
- e-mail, Biblioteka „Toposu”, Sopot 2000.
- mazurek, Wydawnictwo Zielona Sowa / Biblioteka „Studium”, Kraków 2002.
- Te Deum, Wydawnictwo a5, Kraków 2005, 2008.
- (Red.) Poza słowa. Antologia wierszy 1976-2006, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2006.
- Czarny kwadrat, Wydawnictwo a5, Kraków 2009.
- Schwarzes Quadrat auf schwarzem Grund, Luxbooks, Wiesbaden 2010, 2011.
- Black Square, Zephyr Press, Brookline 2011.
- Чорний квадрат (вибранi вiршi), Meridian Czernowitz, Czerniowce 2013.
- Pomiędzy, Wydawnictwo a5, Kraków 2013.
- (Red.) Zuzanna Ginczanka, Wniebowstąpienie Ziemi, Biuro Literackie, Wrocław 2014.
- Die Bäume spielen Wald, Hanser Verlag, Monachium 2014.
- Te Deum, Hendrik Lindepuu Kirjastus, Tartu 2015.
- Černý čtverec, Větrné mlýny, Brno 2015.
- Te Deum, Ediciones de la Isla de Siltolá, Sewilla 2016.
- (Red.) Henryk Cześnik i poeci / Henryk Cześnik and His Poets [edycja dwujęzyczna], Gdański Teatr Szekspirowski, Gdańsk 2016.
- Bezbronna kreska. Biuro Literackie, Stronie Śląskie 2016.
- Środek wyrazu, Wydawnictwo a5, Kraków 2016.
- Idag har jag åter hört tystnaden efter mig, Smockadoll förlag, Malmö 2017.
- POSTS, Zephyr Press, Brookline 2017.
- Црни квадрат, Treći Trg, Belgrad 2019.
- Засіб вираження, Крок, Тarnopol 2019.
- Тишината след мен, Ergo, Sofia 2019.
- Eine Liebe in New York, Schöffling & Co., Frankfurt nad Menem 2019.
- Scrabble, PIW, Warszawa 2020.
- Wenn die Welt schläft, Schöffling & Co., Frankfurt nad Menem 2022.
- To jest fajka (wiersze z lat 1999-2020), PIW, Warszawa 2022.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci Uniwersytetu Gdańskiego
- Laureaci Nagrody Fundacji im. Kościelskich
- Ludzie urodzeni w Elblągu
- Ludzie związani z „Frondą”
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pisarze związani z Elblągiem
- Pisarze związani z Gdańskiem
- Pisarze związani z Gdynią
- Polscy poeci
- Publicyści związani z Gdańskiem
- Urodzeni w 1979