Tajemny wspólnik

Tajemny wspólnik

The Secret Sharer

Autor	Joseph Conrad
Typ utworu	nowela
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Wielka Brytania
Język	angielski
Data wydania	1910
Wydawca	Harper’s Magazine
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1924
Wydawca	Towarzystwo Wydawnicze „Ignis”
Przekład	Jerzy Bohdan Rychliński

Tajemny wspólnik (The Secret Sharer) – nowela Josepha Conrada napisana w 1909 i opublikowana w 1910 w czasopiśmie „Harper’s Magazine”. W formie książkowej ukazała się w zbiorze Między lądem a morzem (Twixt Land and Sea, 1912).

W Polsce zbiór wydany w 1924 w ramach Pism zbiorowych w tłumaczeniu Jerzego Bohdana Rychlińskiego jako Ukryty sojusznik.

Fabuła

Świeżo mianowany kapitan statku płynącego po Zatoce Syjamskiej w tajemnicy przed własną załogą ukrywa w swojej kajucie Leggatta, marynarza zbiegłego z innego statku, gdzie został oskarżony o morderstwo. Kapitan przechowuje uciekiniera, karmi go i wysłuchuje jego historii. Potem ryzykując rozbicie statku, umożliwia zbiegowi ucieczkę na stały ląd.

Odbiór

Maria Dąbrowska pisze o noweli, że jest „jakby odmianą Murzyna z załogi „Narcyza”” i mówi „o sprawach i ludziach zawadzających, a jednocześnie angażujących nas w jakieś rozpaczliwe przywiązanie czy zobowiązanie, zdolne niepostrzeżenie stać się na pewien czas całą treścią naszego życia”.

Adaptacje

Nowela była trzykrotnie filmowana:

• Twarzą w twarz (Face to Face, 1952), reż. John Brahm, Bretaigne Windust, w rolach głównych James Mason, Gene Lockhart, Michael Pate,
• Tajemniczy sojusznik (Secret Sharer, 2014), brytyjsko-polski film, reż. Peter Fudakowski, w rolach głównych Jack Laskey, Zhu Zhu,
• The Secret Sharer (1967), reż. Larry Yust, w rolach głównych Aron Kincaid, David Soul.

Amerykański pisarz s-f Robert Silverberg napisał w 1987 opowiadanie Tajemny gość (The Secret Sharer), w którym twórczo zaadaptował nowelę Conrada, umieszczając akcję na statku międzygwiezdnym. Opowiadanie zdobyło Nagrodę Locusa w 1988.