W zawieszeniu (powieść)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
W zawieszeniu
Suspense
Autor

Joseph Conrad

Typ utworu

powieść

Data powstania

1920-1923

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Nowy Jork

Język

angielski

Data wydania

1925

Wydawca

JM Dent & Sons

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1960

Wydawca

Państwowy Instytut Wydawniczy

Przekład

Jerzy Bohdan Rychliński

W zawieszeniu (ang. Suspense) – ostatnia, nieukończona powieść Josepha Conrada, opublikowana pośmiertnie w 1925, przygotowana z rękopisu przez Richarda Curle’a[1].

Pierwsze polskie tłumaczenie wydał w 1960 Państwowy Instytut Wydawniczy pod tytułem Oczekiwanie, przekładu dokonał Jerzy Bohdan Rychliński[2]. Pod tytułem W zawieszeniu powieść ukazała się w 1974 w tłumaczeniu Anny Przedpełskiej-Trzeciakowskiej, konsultacji marynistycznej dokonał Józef Miłobędzki[3].

Historia wydania[edytuj | edytuj kod]

Conrad zamierzał napisać powieść o czasach napoleońskich jeszcze w 1918, w trakcie kończenia Złotej strzały i Ocalenia, i pisał w korespondencji, że jest „przez cały czas obecna w [jego] myślach”[4]. Pisać zaczął w 1920, nazywając ją „powieścią o Elbie”[5] i „wielka powieścią śródziemnomorską”[6], a nieco później, nadając jej prowizoryczny tytuł Wyspa odpoczynku[7]. Mimo że wiosną 1921 był z żoną na Korsyce, gromadząc materiały do powieści, w końcu latem tegoż roku odłożył ją i zaczął pisać Korsarza[8]. Wrócił do pisania pod koniec 1922, nadając jej tytuł W zawieszeniu[9], ale książki nie zdążył ukończyć przed śmiercią.

Akcja powieści oparta jest w dużej mierze na głośnych pamiętnikach Adèle d'Osmond, Comtesse de Boigne[10].

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Akcja rozgrywa się w 1815 roku. Młody Anglik, Cosmo Latham, odwiedza Genuę w czasie, gdy na niedalekiej Elbie przebywa uwięziony Napoleon Bonaparte. Młodzieniec styka się ze środowiskiem dyplomatów i szpiegów krążących wokół osoby wygnanego cesarza[11]. Powieść „ukazuje potężny wpływ napoleońskiego mitu na rozwój ruchów politycznych i społecznych we Włoszech”[12].

Recepcja[edytuj | edytuj kod]

Zdzisław Najder nazywa ją powieścią „wymarzoną” i „utęsknioną” przez autora[13]. Sam Conrad pisał: „To duży utwór – największy od czasu W oczach Zachodu[14].

Niemniej powieść nie jest oceniana wysoko. Najder, porównując ją z innym niedokończonym utworem Conrada, Siostry pisze, że powieść „zdradza wiek i zmęczenie pisarza” oraz „styl ześlizguje się czasami w stronę łatwej banalności”, niemniej „obie [powieści] są w pełni europejskie, zarówno pod względem tła, jak i tematyki, która w obu wypadkach zdumiewa ambitnym rozmachem. Spośród ukończonych dzieł Conrada jedynie Nostromo i ewentualnie W oczach Zachodu mogą dorównać bogactwu tematyki W zawieszeniu[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Mario Curreli: Review of Suspense. Joseph Conrad Society, 2011. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
  2. Oczekiwanie / Joseph Conrad ; przeł. Jerzy Bohdan Rychliński ; [Curle, R. : słowo wstępne]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
  3. W zawieszeniu / Joseph Conrad ; przeł. Anna Przedpełska-Trzeciakowska ; [konsultacja marynistyczna Józef Miłobędzki]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
  4. Najder 1980 ↓, s. 241.
  5. Najder 1980 ↓, s. 259.
  6. Najder 2000 ↓, s. 183.
  7. Najder 1980 ↓, s. 262.
  8. Najder 1980 ↓, s. 272, 277.
  9. Najder 1980 ↓, s. 288.
  10. Zdzisław Najder: Dla kogo pisał Joseph Conrad?. Culture.pl, 2008-06-16. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
  11. Suspense: a Napoleonic Novel. Books Google. [dostęp 2020-08-14]. (ang.).
  12. Najder 2000 ↓, s. 180.
  13. Najder 1980 ↓, s. 245.
  14. Najder 1980 ↓, s. 291.
  15. Najder 2000 ↓, s. 75.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zdzisław Najder: Życie Conrada-Korzeniowskiego. T. 2. PIW, 1980.
  • Zdzisław Najder: Sztuka i wierność. Szkice o twórczości Josepha Conrada. Halina Najder (przekł.). Opole: Uniwersytet Opolski, 2000.