Technikum Mechaniczne w Stalowej Woli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Technikum Mechaniczne w Stalowej Woli
Technikum
Ilustracja
Budynek Technikum Mechanicznego w 1954. Widok od ul. Hutniczej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Stalowa Wola

Adres

ul. Hutnicza 17

Data założenia

1938

Dyrektor

pierwszy inż.Tadeusz Stokłosiński
ostatni mgr Monika Biały

Położenie na mapie Stalowej Woli
Mapa konturowa Stalowej Woli, po prawej znajduje się punkt z opisem „Technikum Mechaniczne w Stalowej Woli”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Technikum Mechaniczne w Stalowej Woli”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Technikum Mechaniczne w Stalowej Woli”
Położenie na mapie powiatu stalowowolskiego
Mapa konturowa powiatu stalowowolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Technikum Mechaniczne w Stalowej Woli”
Ziemia50°34′34″N 22°03′40″E/50,576111 22,061111

Technikum Mechaniczne, średnia szkoła zawodowa, istniejąca w Stalowej Woli w latach 1938 – 1988. Obecnie Zespół Szkół Nr 1 im. Władysława Sikorskiego[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Po zbudowaniu Zakładów Południowych w Stalowej Woli, by zapewnić zakładowi wykształconą średnią kadrę techniczną i wykształconych robotników, postanowiono zorganizować własne szkolnictwo zawodowe. W 1938 roku dyrekcja ZP zwróciła się do Lwowskiego Kuratorium Oświaty o wydanie zezwolenia na uruchomienie dwóch szkół prywatnych. Po otrzymaniu zgody, z początkiem września tego roku rozpoczęto naukę w: 2 – letniej Szkole Dokształcającej dla młodzieży pracującej w wieku 16 –18 lat i uczniów z hufców junackich, oraz w 3 – letnim Gimnazjum Mechanicznym dla uczniów po 7– klasowej szkole powszechnej. W pierwszym roku naukę w Gimnazjum Mechanicznym rozpoczęło 58 uczniów. W miesiącach letnich 1939 roku powołano do życia trzecią szkołę na terenie Zakładów – 3 letnie Liceum Mechaniczne. Nie przeprowadzono jednak do niej naboru, z powodu wybuchu wojny[2]. Po wybuchu II wojny, 8 września 1939 roku nastąpiła ewakuacja Zakładów Południowych, a szkoły zaprzestały nauki[1][3].

W marcu 1941 roku niemiecka okupacyjna administracja Zakładów Południowych, początkowo nazwanych „Hermann Goering Werke – Werk Stalowa Wola GmBH”, w czerwcu 1940 roku przemianowanych na „Stahlwerke Braunschweig – Werk Stalowa Wola”, wydała zgodę na nauczanie w 2 – letniej Zawodowej Przemysłowej Szkole Dokształcającej, nazwanej „Lehrlingswerkstatt”. W latach 1941 – 1944 szkołę ukończyło około 130 uczniów. Była to w Stalowej Woli i okolicy jedyna szkoła zawodowa, która funkcjonowała w czasie okupacji na bazie szkół polskich, działających przed II wojną światową. Szkoła ta działała do 18 lipca 1944 roku[1].

Po zakończeniu wojny, w 1946 roku utworzono 3 – letnie Liceum Przemysłu Hutniczego, do którego przyjmowani byli kandydaci po tzw. małej maturze, czyli po ukończeniu gimnazjum[1]. Szkoła funkcjonowała na terenie zakładu w pomieszczeniach Zakładu Mechanicznego[1].

W 1949 ukończyła naukę pierwsza grupa ok. 60 – ciu licealistów. Absolwenci Liceum jako pierwsi w Stalowej Woli zdawali egzaminy maturalne w maju 1949 roku, uzyskując tytuły techników. W 1950 roku dokonano zmian w systemie nauczania. Zawodowe szkoły zostały zgrupowane w Państwowym Zakładzie Szkolenia Zawodowego. Po kolejnej reorganizacji szkolnictwa w 1951 roku, utworzony został w Stalowej Woli Ośrodek Szkolenia Zawodowego, w skład którego weszło powstałe Zarządzeniem Prezesa CUSZ z dnia 30 VIII 1951r. Nr Org-3556/51,Technikum Mechaniczne. Technikum podlegało pod Ministerstwo Przemysłu Maszynowego[4]. Po kolejnej reformie szkolnictwa w latach 60 – XX wieku[5], szkoła przeszła pod nadzór Ministerstwa Oświaty i Wychowania[1]. W 1951 szkoła przeniosła się do nowo wybudowanego budynku przy ul. Hutniczej 17. Zakończenie jego budowy wraz z internatem nastąpiło w 1954. Do szkoły i nowoczesnego budynku, wkroczyły wraz z kolejnym naborem po raz pierwszy dziewczęta. W wyniku dalszej reorganizacji szkolnictwa zawodowego, od września 1973 roku, został utworzony Zespół Szkół Zawodowych, który obejmował: 5 letnie Technikum Mechaniczne na podbudowie 8 letniej Szkoły Podstawowej, 3 letnie Technikum Mechaniczne na podbudowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej, i 3 letnią Zasadniczą Szkołę Zawodową[1][3].

Ciekawostka[edytuj | edytuj kod]

Znakiem rozpoznawczym uczniów Technikum, był obowiązkowy granatowy garnitur, z metalowymi niklowanymi guzikami, czerwonymi wąskimi (ok. 2 mm) lampasami na spodniach i rękawach marynarki, patkami na kołnierzu marynarki z rzymskimi cyframi – oznaczeniami roku nauki – i tarczą szkoły noszoną na lewym rękawie. Nakryciem głowy była granatowa czapka typu rogatywka ze srebrnym sznurkiem i znaczkiem szkoły. Technikum od 1965 nazywano potocznie, w Stalowej Woli i okolicach, od nazwiska dyrektora szkoły – szkołą Sajdka[6].

Kierunki kształcenia[edytuj | edytuj kod]

5 letnie Technikum Mechaniczne: obróbka skrawaniem, obróbka plastyczna stali, metalurgia. 3 letnie Technikum po ZSZ: obróbka skrawaniem. Po ukończeniu technikum absolwenci i abiturienci otrzymywali tytuł zawodowy, technik w danej specjalności[7].

Reorganizacja[edytuj | edytuj kod]

W 1980 Zespół Szkół Zawodowych przekształcony został w Zespół Szkół Mechanicznych, a od września 1988 roku, po powołaniu dwu oddziałów Liceum Ogólnokształcącego w Zespół Szkól Szkół Ponadgimnazjalnych nr.1 im. gen. Władysława Sikorskiego. Obecnie powszechnie uważany za spadkobiercę i kontynuatora szkolnictwa zawodowego, pierwszych szkół zawodowych na terenie miasta Stalowa Wola[1][3].

Dyrektorzy szkoły[edytuj | edytuj kod]

Do wybuchu wojny obowiązki pełnili kolejno[6]:

  • od stycznia 1939 do września 1939 inż. Franciszek Raszka

W czasie wojny

Po II wojnie

  • 1944 – 1945 inż. Franciszek Raszka
  • 1946 – 1949 inż. Bolesław Stegenta
  • 1952 – 1957 mgr Wacław Szeliga
  • 1958 – 1964 inż. Tadeusz Wójcik
  • 1965 – 1983 mgr Sajdek Mieczysław
  • 1983 – 1988 mgr inż. Monika Biały

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Historia szkoły – Zespół Szkół nr 1 w Stalowej Woli [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
  2. Jubileusz 80-lecia ZSP nr 1 - Stalowka.NET [online], www.stalowka.net [dostęp 2024-01-09].
  3. a b c Jubileusz 80-lecia ZSP Nr 1 [online], stalowka24.pl [dostęp 2024-01-09] (pol.).
  4. Zarządzenie Ministra Przemysłu Maszynowego, 1954 [dostęp 2024-01-10].
  5. Zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 25 września 1965 r. w sprawie dostosowania organizacji szkół ogólnokształcących i zawodowych do zmian wynikających z ustawy o rozwoju systemu oświaty i wychowania. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2024-01-10].
  6. a b Poczet dyrektorów – Zespół Szkół nr 1 w Stalowej Woli [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
  7. Echo dnia [online], 2014 [dostęp 2024-01-10].