Tekst zachodni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Tekst zachodni – jedna z czterech podstawowych rodzin typów tekstu Nowego Testamentu. Nazwę tę po raz pierwszy wprowadził Johann Salomo Semler (1725–1791).

Cechy charakterystyczne tekstu zachodniego[edytuj | edytuj kod]

Jedną z jego najbardziej charakterystycznych cech, jest tendencja do parafrazowania lekcji trudniejszych, obfituje w dodatki mówiące o rzeczach nieprawdopodobnych. Tendencja do harmonizacji tekstu Ewangelii (nie tak często jak tekst bizantyjski). Reprezentuje ludowy, wczesnochrześcijański tekst Nowego Testamentu.

Świadkowie tekstu zachodniego[edytuj | edytuj kod]

Najznakomitszym reprezentantem tekstu zachodniego jest Kodeks Bezy.

Najważniejszymi rękopisami przekazującymi tekst zachodni są:

Symbol Nazwa Wiek Zawiera
p48 III fragment Dz 23
p69 Oxyrhynchus XXIV III fragment Łk 22
p38 Papirus Michigan ok. 300 fragment Dziejów
0171 IV fragmenty Mt i Łk
(01) ﬡ {Kodeks Synajski} IV J 1, 1 – 8, 38
Dea (05) Kodeks Bezy ok. 400 Ewangelie i Dzieje
W (032) Kodeks Waszyngtoński V Mk 1, 1 – 5, 30
Dp (06) Kodeks z Clermont VI Dzieje i Listy
F (010) Kodeks Augiański IX Listy Pawła
G (012) Kodeks Boerneriański IX Listy Pawła

Inne rękopisy: , , (?), , 066, 0177, 36, 88, 181, 255, 257, 338, 383 (Dzieje), 440, 614, 913, 915, 917, 1108, 1245, 1518, 1611, 1739, 1836, 1874, 1898, 1912, 2138, 2298[1].

Ojcowie Kościoła i starożytne przekłady[edytuj | edytuj kod]

Już Polikarp ze Smyrny (zm. 156) cytował Dzieje Apostolskie według tekstu zachodniego. Tekstem zachodnim posługiwał się Ireneusz, Tertulian, Cyprian, Nowacjan. Tekst zachodni przejęły przekłady starołacińskie (Afra i Itala) i niektóre staro-syryjskie (kuretoński). W rękopisach przetrwał aż do wieku XIV.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Powstał prawdopodobnie w okolicach Antiochii na początku II wieku. W Egipcie był obecny około roku 200 i pełnił rolę drugorzędnego tekstu. Rozpowszechnił się przede wszystkim na zachodzie: Północna Afryka, Galia i Północne Włochy. Istnieje kilka typów tekstu zachodniego, a relacja między nimi jest trudna do ustalenia. Należy przyjąć, że w różnych miejscach i czasie dokonano w nim kilku niezależnych od siebie zmian. Na ogół były to dodatki pochodzące z tradycji ustnej. Czasem jednak usuwano z tekstu biblijnego niektóre frazy, czego dowodem jest Kodeks Bezy.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. David Alan Black: New Testament Textual Criticism. Baker Books, 2006, s. 65.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • J. Rendel Harris: Four lectures on the western text of the New Testament. London: 1894. (ang.).
  • Bruce M. Metzger: The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption, and Restoration. New York, Oxford: Oxford University Press, 1980, s. 156-185. (ang.).
  • J. Delobel. Focus on the ‘Western’ Text in Recent Studies. „Ephemerides Theologicae Lovanienses”. Vol. 73, s. 401–410, 1997. (ang.).