Kodeks 0171

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kodeks 0171
PSI 2. 124 + PSI 1.2
Ilustracja
Fragmenty a i b z tekstem Łk 22,44-50
Data powstania

III/IV wiek

Rodzaj

Kodeks majuskułowy

Numer

0171

Zawartość

Ewangelia Mateusza 10 † Ewangelia Łukasza 22 †

Język

grecki

Rozmiary

[15] × [11] cm

Typ tekstu

tekst zachodni

Kategoria

IV

Miejsce przechowywania

Biblioteka Laurenziana
Staatliche Museen zu Berlin

Kodeks 0171 (według numeracji Gregory-Aland), ε 07 (von Soden)[1] – wczesny grecki rękopis Nowego Testamentu, spisany w formie kodeksu na pergaminie. Paleograficznie datowany jest na III lub IV wiek. Zachowały się trzy niewielkie fragmenty Ewangelii Mateusza i Ewangelii Łukasza, które są przechowywane w dwóch miejscach: we Florencji i Berlinie. Pomimo iż przetrwały niewielkie partie kodeksu, brakuje w nich trzech wierszy ewangelicznych. Tekst rękopisu ma charakter parafrazy, jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Z rękopisu zachowały się fragmenty dwóch kart z tekstem Ewangelii Mateusza (10,17-23.25-32) oraz Ewangelii Łukasza (22,44-50.52-56.61.63-64)[2]. Karta florencka z tekstem Łukasza zachowała się w dwóch fragmentach, które są oznaczane symbolami a i b. Karta berlińska z tekstem Mateusza zachowała się w jednym fragmencie, stała się znana dla świata naukowego później niż florencka i dlatego oznakowana została symbolem c. Oryginalne karty kodeksu miały rozmiary 15 na 11 cm (największy z fragmentów – 5,7 na 9,2 cm). Tekst pisany jest w dwóch kolumnach na stronę, 24 linijek w kolumnie[3][2][a]. Prawdopodobnie sporządzony został przez profesjonalnego skrybę[4].

Nomina sacra pisane są skrótami: ΚΣ (dla Κυριος), ΙΗΣ (Ιησους); ανθρωπος, zwykle skracany przez inne rękopisy, tutaj pisany jest w pełnej formie[4].

Tekst rękopisu był poprawiany przez późniejszego korektora, poprawione warianty zostały nadpisane interlinearnie[5][b].

Tekst[edytuj | edytuj kod]

Grecki tekst rękopisu jest zgodny z zachodnią tradycją tekstualną. Kurt Aland określił go jako "parafrazowany", uznał go za prekursora Kodeksu Bezy i zaklasyfikował do kategorii IV[6]. Bliski jest zwłaszcza Kodeksowi Bezy[4]. Lagrange ocenił, że jest ważnym świadkiem obecności tekstu zachodniego w Egipcie[7].

Jest to najstarszy rękopis zawierający tekst Łk 22,43-44 (krwawy pot Jezusa). Kodeks nie zawiera wierszy Łk 22,51[8] oraz Łk 22,62[9]. Pierwszy sporządzający go skryba pominął na dole strony tekst Mt 10,33, został on później dodany u góry, mniejszymi literami, przez mniej staranną rękę[5].

Niektóre warianty
Mt 10,17 – εν ταις συναγωγαις αυτων ] εις τας συναγωγαις αυτων
Mt 10,23 – ετεραν ] αλλην
Mt 10,25 – επεκαλεσαν ] εκαλεσαν[10]
Łk 22, 47 – οχλος ] οχλος δε
Łk 22,47 – λεγομενος Ιουδας ] καλουμενος Ιουδας Ισκαριωθ
Łk 22,49 – εσομενον ] γενομενον
Łk 22,49 – ειπαν ] ειπαν αυτω[11].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kodeks powstał w czasach, gdy pergamin był rzadko stosowany jako materiał piśmienny, dominował papirus[5]. Na ogół uważa się, że powstał w Egipcie, Colin Henderson Roberts był jednak zdania, że mógł powstać w innym miejscu i został przywieziony do Egiptu, ponieważ pisany jest na pergaminie w Egipcie dominował papirus[12].

Rękopis znaleziony został w Hermopolis, w Egipcie, w latach 1903-1905[13]. Tekst fragmentu berlińskiego (Ewangelia Mateusza) opublikował Ermenegildo Pistelli w 1912 roku[14]. Jednak jeden dolny fragment karty nie został odczytany i nie został opublikowany w editio princeps. W 1913 Pistelli wydał tekst obu fragmentów[4].

Fragment berliński po raz pierwszy opisał Hermann von Soden w 1913, w Addenda do swego czterotomowego dzieła Die Schriften des Neuen Testaments. Wciągnął go na swoją listę rękopisów Nowego Testamentu i oznakował symbolem ε 07[15].

Ernst von Dobschütz umieścił fragment florencki na liście rękopisów Nowego Testamentu, w grupie kodeksów uncjalnych, nadając mu numer 0171[16].

Początkowo rękopis był datowany na IV wiek; tak sądził wydawca kodeksu. Kurt Treu datował kodeks na ok. 300 rok. Za taką datacją opowiadał się Aland[3]. Obecnie (2012) datowany jest przez INTF na IV wiek[2]. Według Philipa Comforta, paleografa zajmującego się wczesnymi rękopisami Nowego Testamentu, kształt liter sytuuje kodeks pomiędzy biblijną uncjałą III wieku a uncjałą Kodeksu Synajskiego i Watykańskiego[4]. Autor ten datuje rękopis na koniec III lub początek IV wieku[4].

Neville Birdsall dokonał nowej rekonstrukcji fragmentu z Florencji, szczególną uwagę poświęcając stronie recto[13]. Mario Naldini opublikował fotograficzne facsimile kodeksu w roku 1965; Guglielmo Cavallo uczynił to samo w 1998[17].

Fragment Łukasza przechowywany jest we Florencji, fragment Mateusza w Berlinie. Początkowo były traktowane jako odrębne rękopisy. Kurt Treu wykazał, że pochodzą z tego samego rękopisu[4][18]. Zachowane fragmenty rękopisu przechowywane są w Biblioteka Laurenziana (PSI 2. 124) we Florencji, oraz w Staatliche Museen zu Berlin (P. 11863) w Berlinie[2][3].

Cytowany jest w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu. W NA27 zaliczony został do grupy rękopisów cytowanych w pierwszej kolejności[19].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Według Comforta oryginalny kodeks pisany był w 23 linijkach na stronę. (Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 685. ISBN 978-0-8423-5265-9.)
  2. ↑ Np. w Łk 22,47 κοιμενους zamienione zostało na κοιμωμενους poprzez nadpisanie μω ponad poprawianym słowem. (Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 689. ISBN 978-0-8423-5265-9.)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kurt Aland: Kurzgefasste Liste der griechischen Handschriften des Neuen Testaments. Berlin: Walter de Gruyter & Co, 1963, s. 351.
  2. ↑ a b c d INTF: Kodeks 0171 (GA). [w:] Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2012-03-22].
  3. ↑ a b c K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 104. ISBN 978-0-8028-4098-1.
  4. ↑ a b c d e f g Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 685. ISBN 978-0-8423-5265-9.
  5. ↑ a b c Books of the New Testament on Parchment in Codex Form. scribd.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-25)]. 2005
  6. ↑ K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 123. ISBN 978-0-8028-4098-1.
  7. ↑ Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman: The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration. New York – Oxford: Oxford University Press, 2005, s. 86.
  8. ↑ Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 690. ISBN 978-0-8423-5265-9.
  9. ↑ Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 691. ISBN 978-0-8423-5265-9.
  10. ↑ Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001, s. 24-25. ISBN 978-3-438-05100-4.
  11. ↑ Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001, s. 235. ISBN 978-3-438-05100-4.
  12. ↑ C. H. Roberts: Manuscript, Society, And Belief in Early Christian Egypt. Oxford University Press, 1979, s. 6. ISBN 0-19-725982-0.
  13. ↑ a b J. Neville Birdsall, A Fresh Examination of the Fragments of the Gospel of St. Luke in MS. 0171 and an Attempted Reconstruction with Special Reference to the Recto, w: Roger Gryson (editor), Philologia Sacra: Biblische und patristische Studien für Hermann J Frede und Walter Thiele zu ihrem siebzigsten Geburtstag, Vetus Latina 24, (Freiburg: Herder, 1993), 212-217.
  14. ↑ Ermenegildo Pistelli, Papiri greci e latini della Società Italiana (Florence, 1912), 1:2-4; 2:22-25.
  15. ↑ Hermann von Soden, Die Schriften des Neuen Testaments (Göttingen 1913), pp. 895, 903-904.
  16. ↑ K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 74. ISBN 978-0-8028-4098-1.
  17. ↑ G. Cavallo, Scrivere libri e documenti nel mondo antico, Mostra di papiri Firenze 1998, tav. 20.
  18. ↑ Kurt Treu, Archiv für Papyrusforschung 18 (1966): 25-28.
  19. ↑ Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001, s. 16*-17*. ISBN 978-3-438-05100-4.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ermenegildo Pistelli: Papiri greci e latini della Società Italiana. Florence: 1912, s. 1:2-4; 2:22-25.
  • Kurt Aland, Alter und Entstehung des D-Textes im Neuen Testament. Betrachtungen zu 𝔓 69 und 0171, Miscellània\Papirològica Ramon Roca-Puig (Barcelona 1987), pp. 37–61.
  • James Neville Birdsall, A Fresh Examination of the Fragments of the Gospel of St. Luke in MS. 0171 and an Attempted Reconstruction with Special Reference to the Recto, w: Collected papers in Greek and Georgian Textual Criticism, Texts and Studies, Gorgias Press 2006, Vol. 3, pp. 15–138.
  • Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 685–691. ISBN 978-0-8423-5265-9.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Wykaz kodeksów majuskułowych Nowego Testamentu
01-045
046-0322
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kodeks_0171&oldid=68169302”