Towarowa kolej linowa Goleszów – Leszna Górna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Linia Goleszów – Leszna Górna
Dane podstawowe
Zarządca

Przedsiębiorstwo Produkcji Kruszyw Mineralnych i Lekkich

Długość

3,5 km

Historia
Lata budowy

1942–1951

Rok otwarcia

1951

Rok zawieszenia ruchu

1984

Towarowa kolej linowa Goleszów – Leszna Górna – towarowa kolej linowa poprowadzona z cementowni w Goleszowie do kamieniołomu w Lesznej Górnej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W latach 30. XX wieku, z powodu wyczerpywania się surowca na górze Jasieniowa, podjęto decyzję o powstaniu kamieniołomu w Lesznej Górnej wraz z transportową koleją linową[1]. W czasie II wojny światowej wybudowano fundamenty pod słupy[1]. Przy budowie pracowali więźniowie niemieckiego nazistowskiego podobozu Auschwitz-Birkenau, znajdującego się wówczas w cementowni[1]. Ostatecznie w 1951 roku oddano do użytku kolej linową oraz kamieniołom w Lesznej Górnej[1]. W późniejszych latach na skutek wyczerpywania się złóż kamienia przydatnego w produkcji cementu stopniowo zaniechano wydobycia tego kamienia dla cementowni[1]. Kolej linowa została definitywnie zamknięta w 1984 roku, a kilka lat później rozebrano ją[1].

Opis techniczny[edytuj | edytuj kod]

Załadunek kamienia był prowadzony na stacji początkowej w Lesznej Górnej[1]. Znajdował się tam specjalny rygiel odczepiający wagoniki do załadunku kruszywa[1]. Wagony te były wypinane z lin nośnych oraz napędowych i wjeżdżały na tor sztywny, gdzie wagony poruszały się zazwyczaj siłą rozpędu do miejsca, gdzie ładowano urobek[1]. Po załadunku ponownie wpinano je w obieg obydwu lin[1]. Na stacji końcowej koleby były rozładowywane metodą grawitacyjną poprzez przechylenie ich nad zsypem[1]. Tam również wagony wypinano z obiegów liny nośnej i napędowej i wjeżdżały one na specjalną szynę nazywaną również torem sztywnym[1]. Po rozładunku ponownie przypinano je w obieg tych lin[1]. Słupy były konstrukcji stalowej oraz były złożone z dwóch poprzeczek[1]. Na górnej znajdowały się oparcia liny nośnej, natomiast dolna pełniła rolę zabezpieczenia przed nadmiernym opadnięciem liny napędowej[1]. W połowie trasy znajdowała się stacja naciągowa, która odpowiadała za odpowiednie naprężenie lin nośnych[1]. Wzdłuż trasy kolei linowej biegła linia telefoniczna umożliwiająca łączność między stacją początkową i końcową[1]. Maszynownia była zlokalizowana na stacji wyładowczej na terenie goleszowskiej cementowni[1]. W Goleszowie nad zabudowaniami oraz w Lesznej Górnej przy wyjeździe ze stacji początkowej zamontowano specjalne gęste siatki ochronne zbudowane z lin przed spadającymi odłamkami skalnymi[1]. Nad drogą DzięgielówCisownica zbudowano budowlę ochronną w kształcie dwuspadowego dachu[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Błażej Forjasz, Kolej linowa Goleszów - Leszna Górna [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2020-12-06].