Towarzystwo Studiów Irańskich
Towarzystwo Studiów Irańskich – stowarzyszenie istniejące w latach 1942-1945 w Teheranie w Iranie. Jego celem było zintegrowanie polskich naukowców i umożliwienie im prowadzenia pracy naukowej w warunkach uchodźczych.
Historia i działalność[edytuj | edytuj kod]
Inicjatorami powstania Towarzystwa byli naukowcy z Wilna: Wiktor Sukiennicki i Stanisław Kościałkowski. Zorganizowali oni 19 października 1942 roku odbyło się spotkanie organizacyjne w którym oprócz nich wzięli udział: Czesław Czarnowski, Stanisław Swianiewicz z Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, Zygmunt Klemensiewicz z Politechniki Lwowskiej oraz Stanisław Krystyn Zaremba z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Propozycję statutu przedstawił profesor Sukiennicki. Postanowiono utworzyć Radę Naukową do udziału w której oprócz obecnych zostali zaproszeni również: Horszowski, Julian Maliniak, Stefania Niekrasz, Józef Nowak, Telmany, Michał Tyszkiewicz, Wiktor Weintraub, Roman Zdzieński i Świątkowski.
23 października 1942 roku w sali Polonii zwołano zebranie zaproponowanej Rady Naukowej, które było równocześnie spotkaniem założycielskim Towarzystwa. Podczas zebrania wybrano Radę Naukową, która miała decydować o kierunkach i zakresie badań naukowych w składzie: Wiktor Sukiennicki i Stanisław Kościałkowski, Czesław Czarnowski, Stanisław Swianiewicz, Zygmunt Klemensiewicz i Stanisław Zaremba. Ciałem faktycznie rządzącym Towarzystwem był Zarząd: prezes S. Kościałkowski, członkowie: Jakub Hoffman, Zygmunt Krzysztoporski, W. Sukiennicki i S. Zaremba, sekretarz Bronisław Minc, a skarbnikiem Melania Golaszewska. Uchwalony podczas październikowego zebrania statut przedłożono do zatwierdzenia Karolowi Baderowi pełniącemu funkcję przedstawicielowi rządu RP w Iranie. Zaproponowano również utworzenie Polsko–Irańskiego Uniwersytetu Ludowego (PIUL) oraz program wykładów kursu iranoznawczego. Z powodu braku pieniędzy Uniwersytet rozpoczął działalność odczytami późną jesienią 1942 roku w obozie cywilnym nr 3 organizując tam kurs dokształcający. Do kwietnia 1944 roku przeprowadzono około 90 wykładów w ramach kursów dla Polaków. Obejmowały one głównie zagadnienia związane z Iranem, a część z nich opublikowano w wydawanych „Studiach Irańskich”[1].
Po ewakuacji ostatniego transportu uchodźców polskich z Iranu do Libanu, część członków Towarzystwa Studiów Irańskich kontynuowało działalność w ramach utworzonego Instytutu Studiów Bliskiego Wschodu w siedzibą w Bejrucie, które niebawem zmienił nazwę na Instytut Polski w Bejrucie[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mirosław Supruniuk, Nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie w latach 1942–1949. Część I Persja, „Opuscula Musealia” (22), 2014, s. 45–71.
- ↑ Jan Draus, Polskie ośrodki naukowe na Bliskim i Środkowym Wschodzie w latach 1941-1950, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” (29), 1986, s. 133-169.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Draus, Ryszard Terlecki, Polskie szkoły wyższe i instytucje naukowe na emigracji 1939–1945, Wrocław – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1984.
- Jan Draus, Oświata i nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie 1939–1950, Lublin: TNKUL 1993.
- Jacek Pietrzak, Polscy uchodźcy na Bliskim Wschodzie w latach drugiej wojny światowej. Ośrodki, instytucje, organizacje, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2012, ISBN 978-83-7525-729-8, OCLC 823685258.