Turmont

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Turmont
Turmantas
Ilustracja
Widok miasteczka
Herb
Herb
Państwo

 Litwa

Okręg

 uciański

Rejon

jezioroski

Gmina

Turmont

Populacja (2001)
• liczba ludności


286

Kod pocztowy

LT-32004

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Turmont”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Turmont”
Ziemia55°41′40″N 26°27′40″E/55,694444 26,461111

Turmont (lit. Turmantas) – miasteczko na Litwie, w okręgu uciańskim, w rejonie jezioroskim, siedziba gminy, 17 km na wschód od Jeziorosów, w pobliżu granicy z Łotwą. W 2011 roku liczyło 286 mieszkańców[1].

Znajduje się tu kościół katolicki (kaplica) z pocz. XX wieku, cerkiew z 1933 roku, szkoła podstawowa, poczta i stacja kolejowa Turmont.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś i dwór wzmiankowane w 1789 roku. W 1862 przez miejscowość przebiegła linia kolejowa i powstała tu stacja Kolei Warszawsko-Petersburskiej.

W okresie międzywojennym w latach 1919–1939 miejscowości (miasteczko, zaścianek i stacja kolejowa) znajdowały się w granicach II Rzeczypospolitej. Znajdowała się tu stacja kolejowa na granicy polsko-łotewskiej. W miasteczku była polska szkoła, sąd grodzki, siedziba gminy, rynek i synagoga. W 1927 r. rozpoczęto tu budowę murowanej kaplicy, w 1933 cerkwi. Po wojnie większość Polaków została przymusowo wysiedlona.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku: stację kolejową zamieszkiwało 18 osób, 4 były wyznania prawosławnego a 14 staroobrzędowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Były tu 2 budynki mieszkalne[2].

W 1931 miasteczko zamieszkane było przez 621 osób, było tu 93 budynki mieszkalne. W zaścianku Turmont mieszkało 31 osób w 5 budynkach[3].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Smołwach i prawosławnej w Dryświatach. Miejscowość podlegała pod miejscowy Sąd Grodzki i Okręgowy w Wilnie; mieścił się tu urząd pocztowy który obsługiwał znaczną część gminy Smołwy[4].

W 1958 miejscowość otrzymała status osiedla typu miejskiego, a w 1999 miasteczka.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lietuvos respublikos 2011 metų gyventojų ir būstų surašymo rezultatai – Utenos apskritis. Lietuvos respublikos 2011 metų gyventojų ir būstų surašymo rezultatai. [dostęp 2022-10-14]. (lit.).
  2. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 15.
  3. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 14.
  4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1763.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]