Ulica Kolejowa w Ostrowie Wielkopolskim

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ulica Kolejowa
Śródmieście
Ilustracja
Widok w kierunku wschodnim (skrzyżowanie z ul. Wolności i dawny hotel Europa)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Ostrów Wielkopolski

Poprzednie nazwy

Scheunen Strasse, Stodolna, Marszałka Józefa Piłsudskiego, Bahnhof Strasse, Generała Świerczewskiego[1]

Przebieg
0 m ul. Wrocławska
80 m pl. 23 Stycznia,
ul. Partyzancka
240 m ul. Sukiennicza
310 m ul. Wolności
światła 450 m ul. Wojska Polskiego,
ul. Sienkiewicza
640 m ul. Dworcowa,
ul. Towarowa
Położenie na mapie Ostrowa Wielkopolskiego
Mapa konturowa Ostrowa Wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Kolejowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Kolejowa”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ulica Kolejowa”
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Kolejowa”
Ziemia51°38′55,8″N 17°48′35,7″E/51,648835 17,809927

Ulica Kolejowa w Ostrowie Wielkopolskim – jedna z głównych ulic centrum Ostrowa Wielkopolskiego, biegnąca z historycznego centrum miasta do dworca kolejowego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Odcinek od ul. Wrocławskiej do gmachu poczty wytyczony był już w XVIII wieku[2]. W okresie zaboru pruskiego i wcześniej ulica nosiła nazwę Stodolnej (ulokowane był tu liczne stodoły[2], niem. Scheunen Strasse). W 1875 uruchomiono pierwszą linię kolejową łączącą Ostrów z Kluczborkiem i od tego czasu datuje się rozwój ostrowskiego węzła kolejowego. W tym samym roku[2] trakt zyskał obecną nazwę[3].

Ulica była w okresie międzywojennym deptakiem i popularnym miejscem spacerów mieszkańców miasta. Znajdowało się tutaj kasyno i dawne koszary ułańskie zbudowane w latach 1897-1899, zaadaptowane po 1918 dla potrzeb Wojska Polskiego. Funkcjonowały tu ponadto największe i najbardziej eleganckie sklepy, konkurujące z tymi, które działały w Rynku. Najważniejszymi budynkami użyteczności publicznej były i są do tej pory poczta i dworzec kolejowy[3].

W 2020 roku odcinek od ul. Wrocławskiej do Wolności został całkowicie przebudowany w ramach rewitalizacji traktu w centrum miasta.[4]

Ulica pojawiła się w wierszu ostrowskiego poety Wojciecha Bąka. W swoich wspomnieniach przywoływała ją również Jadwiga Żylińska[3]. Piosenkę „Na ulicy Kolejowej” wykonuje zespół Kapela znad Baryczy[5].

Zabudowa[edytuj | edytuj kod]

Fragment deptaka

Zabudowa ulicy jest przykładem mieszczańskiej architektury mieszkalnej. Dominują tu wielorodzinne kamienice wzniesione przez zamożnych właścicieli. Mieszkania były w tym rejonie cenione ze względu na położenie i bliskość dworca. Przykładem okazałych budynków jest kamienica ,,Pod Filarami” (nr 4/6), obiekt narożny u zbiegu z ulicą 23 Stycznia reprezentujący secesję berlińską. Budowla, zaprojektowana przez Ewalda Neumanna[2], częściowo wsparta jest na kolumnach tworzących podcienia (na początku XX wieku działał tu m.in. dom handlowy Władysława Bielawskiego i księgarnia Edmunda Mieloszyńskiego[2]). W sklepie bławatnym Bielawnego praktyki zawodowe odbywał Ignacy Moś, fundator ostrowskich tablic pamiątkowych i twórca poznańskiego Muzeum Henryka Sienkiewicza. Pod numerem 19 stoi udana stylowo kamienica neorenesansowa, a pod numerem 22 eklektyczna poczta projektu Paula Kupke[2] z 1886 z elementami neogotyku i neorenesansu. Pod numerem 25 wzniesiono kamienicę secesyjną zwieńczoną masywną kopułą pokrytą ornamentami florystycznymi, zwierzęcymi i fantastycznymi. Dawne neorenesansowe kasyno oficerskie figuruje w rejestrze zabytków. Służyło ono 60. Pułkowi Piechoty Wojska Polskiego. W okresie międzywojennym popularna była cukiernia Wąsiewicza pod numerem 9[3]. Na narożniku ulicy Partyzanckiej stoi modernistyczny gmach Powszechnego Domu Towarowego o zaokrąglonej sylwetce. Był on jednym z pierwszych budynków użyteczności publicznej wzniesionych w mieście po II wojnie światowej. U zbiegu ulicy Wolności stoi gmach dawnego hotelu Vier Jahreszeiten (pol. Cztery Pory Roku), w okresie międzywojennym noszący nazwę Europa. Był to najekluzyjniejszy obiekt noclegowy Ostrowa. Jego restauracja słynęła z wykwintnej kuchni. Od 1974 działał tu klub Empik z czytelnią, a do 2014 księgarnia Empik[6]. Obecnie jest tu Mediateka – filia Biblioteki Publicznej im. Stefana Rowińskiego[2].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Grażyna Motyl, Zmiany nazw ulic Ostrowa Wielkopolskiego w latach 1866 - 2020 [online], str. 18, 20 kwietnia 2021.
  2. a b c d e f g Ostrów Wielkopolski, Ulica Kolejowa, tablica informacji miejskiej in situ
  3. a b c d Donata Dominik-Stawicka, Ostrowskie kamienice – ul. Kolejowa – z cyklu „Zabytki ziemi ostrowskiej” | Wiadomości Ostrów Wielkopolski [online], Kurier Ostrowski [dostęp 2022-11-19] (pol.).
  4. Trakt po rewitalizacji - otwarty i pełen życia - umostrow.pl [online], umostrow.pl, 31 maja 2021 [dostęp 2023-03-13] (pol.).
  5. Jubileusz 35-lecia Kapeli znad Baryczy (foto i wideo), [w:] Kurier Ostrowski [online], kurierostrowski.pl, 8 czerwca 2022 [dostęp 2022-03-13].
  6. w, Pożegnanie z EMPIK-iem [online], OSTROW24.tv - Ostrów Wielkopolski, 27 lipca 2014 [dostęp 2023-03-13] (pol.).