Utahraptor
| Utahraptor | |||
| Kirkland, Gaston & Burge, 1993[1] | |||
| Okres istnienia: 135 mln lat temu | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | celurozaury | ||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Utahraptor | ||
| Gatunki | |||
| |||
Utahraptor – rodzaj teropoda z rodziny dromeozaurów (Dromaeosauridae). Obejmuje jeden gatunek – Utahraptor ostrommaysi.
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Utahraptor: Utah, Stany Zjednoczone; łac. raptor, raptoris „złodziej, grabieżca”, od rapere „chwycić, zawładnąć”[1].
- ostrommaysi: John Harold Ostrom (1928–2005), amerykański paleontolog; Chris Mays, amerykański pilot, prezes i jeden z założycieli Dinamation International Corporation[1].
Dane podstawowe[edytuj | edytuj kod]
Czas: wczesna kreda około 135 milionów lat temu[2]
Miejsce znalezisk: stan Utah w Stanach Zjednoczonych[3]
Długość: około 7 metra[3]
Wysokość: ok. 2 metrów[3]
Waga: około 500 kg[3]
Pokarm: mięso[3]
Znaczenie nazwy: "rabuś z Utah"[3]
Opis[edytuj | edytuj kod]
Utahraptor jest jednym z największych dromeozaurów[4][5]. Rozmiarami wyprzedza go najprawdopodobniej tylko południowoamerykański Austroraptor – każda z jego kości jest dłuższa niż odpowiadająca jej kość utahraptora[6]. Na stopie miał cztery palce, przy czym na drugim znajdował się potężny, hakowaty szpon. U wyrośniętego osobnika ów szpon mógł mieć nawet 24 cm długości[3]. Mniejsze pazury znajdowały się na palcach kończyn przednich[3]. Ten zwinny drapieżnik łączył zapewne szybkość z siłą, co pozwalało mu obezwładnić stosunkowo dużą zdobycz. Zadawał ciężkie rany, kopiąc stopami uzbrojonymi w śmiercionośne szpony w nieosłonięte części ciała ofiary – na przykład w brzuch – jednocześnie wczepiając się w nią chwytnymi przednimi łapami i wgryzając ostrymi, piłkowanymi zębami[3].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Model utahraptora -
Model stopy utahraptora -
Rozmiar największego znanego utahraptora porównany do rozmiaru człowieka -
Utahraptor (JuraPark w Bałtowie)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d J.I. Kirkland, R. Gatson & D. Burge. A large dromaeosaurid (Theropoda) from the Lower Cretaceous of Eastern Utah. „Hunteria”. 2 (10), s. 5, 1993. (ang.).
- ↑ Robert M. Joeckel i inni, Berriasian–Valanginian Geochronology and Carbon-Isotope Stratigraphy of the Yellow Cat Member, Cedar Mountain Formation, Eastern Utah, USA, „Geosciences”, 13 (2), 2023, s. 32, DOI: 10.3390/geosciences13020032, ISSN 2076-3263 [dostęp 2023-08-21] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i James Kirkland, A large dromaeosaurid (Theropoda) from the Lower Cretaceous of Eastern Utah [online] [dostęp 2023-12-06].
- ↑ Utahraptor ostrommaysorum | Natural History Museum of Utah [online], nhmu.utah.edu [dostęp 2023-12-06] (ang.).
- ↑ Thiago Vernaschi V. Costa, Normand David, Commentaries on different uses of the specific epithet of the large dromaeosaurid Utahraptor Kirkland et al., 1993 (Dinosauria, Theropoda), „Bulletin of Zoological Nomenclature”, 76, 30 kwietnia 2019 [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ Fernando E Novas i inni, A bizarre Cretaceous theropod dinosaur from Patagonia and the evolution of Gondwanan dromaeosaurids, „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”, 276 (1659), 2009, s. 1101–1107, DOI: 10.1098/rspb.2008.1554, ISSN 0962-8452, PMID: 19129109, PMCID: PMC2679073 [dostęp 2023-12-06] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
