Vinschgau
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Region autonomiczny | |
| Rodzaj obiektu | |
Położenie na mapie Trydentu-Górnej Adygi  | |
Położenie na mapie Włoch  | |
| 46°38′N 10°47′E/46,633333 10,783333 | |
Vinschgau (wł. Val Venosta) – dolina w Alpach, w północnych Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga (prowincja Bolzano), zlokalizowana pomiędzy przełęczą Reschen i Merano. Najwyższa część doliny Adygi w Tyrolu Południowym, położona na wysokości 520–1504 m n.p.m.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Vinschgau została zaludniona bardzo wcześnie. Świadczą o tym szczątki człowieka sprzed 5000 lat znalezione w dolinie. Szczątkom tym nadano przydomek Ötzi. Około 15 r. p.n.e. obszar ten zdobyli Rzymianie[1]. Niedługo później przez Vinschgau poprowadzono pierwszą drogę przecinającą Alpy, noszącą nazwę Via Claudia Augusta. Ze względu na istnienie tego szlaku, w średniowieczu na obszarze doliny toczono liczne walki o dominację[1]. Ostatecznie obszar ten zajęli hrabiowie Tyrolu, a następnie Habsburgowie[1].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
W regionie znajduje się ponad 40 zamków, w tym: XIII-wieczny Zamek Churburg; średniowieczny, przekształcony w renesansową rezydencję Zamek Coldrano; zbliżony pod względem konstrukcyjnym do fortu Zamek Kastelbell, a także znajdujący się w ruinie Zamek Rotund[2]. Na Zamku Juval mieści się jeden z sześciu oddziałów Messner Mountain Museum, noszący nazwę MMM Juval. Ponadto, w obrębie doliny zlokalizowany jest oddział MMM Ortles muzeum[3].
Administracja[edytuj | edytuj kod]
W 1962 roku utworzono jednostkę administracyjną tzw. wspólnotę okręgową Vinschgau (niem. Bezirksgemeinschaft Vinschgau, wł. Comunità Comprensoriale Val Venosta), wchodzącą w skład prowincji Bolzano (jest to jedna z ośmiu tego typu jednostek, funkcjonujących w tej prowincji). Zajmuje ona powierzchnię 1441,68 km², a w 2018 roku była zamieszkiwana przez 35 974 osoby[4]. W jej skład wchodzi 13 gmin:
- Kastelbell-Tschars (wł. Castelbello-Ciardes)
- Graun im Vinschgau (wł. Curon Venosta)
- Glurns (wł. Glorenza)
- Latsch (wł. Laces)
- Laas (wł. Lasa)
- Mals (wł. Malles Venosta)
- Martell (wł. Martello)
- Prad am Stilfserjoch (wł. Prato allo Stelvio)
- Schlanders (wł. Silandro)
- Schluderns (wł. Sluderno)
- Schnals (wł. Senales)
- Stilfs (wł. Stelvio)
- Taufers im Münstertal (wł. Tubre)
Głównym miastem i stolicą okręgu jest Schlanders (wł. Silandro)[5]. Według spisu z 2011 roku dla 97,29% populacji okręgu językiem ojczystym jest język niemiecki, dla 2,63% język włoski, zaś dla 0,08% język ladyński[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c La Storia della Val Venosta. Maso.eu. [dostęp 2015-07-16]. (wł.).
- ↑ Castles in the Venosta Valley. Vinschgau. [dostęp 2015-07-16]. (ang.).
- ↑ Museums in Venosta Valley. Vinschgau. [dostęp 2015-07-16]. (ang.).
- ↑ Demografische Daten – 2018; Downloads. [w:] Aktuelles und Publikationen [on-line]. astat.provinz.bz.it, 2019-09-20. [dostęp 2019-09-24]. (niem.).
- ↑ Kontakt. [w:] Organisation [on-line]. bzgvin.it. [dostęp 2019-09-24]. (niem.).
- ↑ Zusammensetzung der drei Sprachgruppen in Prozenten (bezogen auf die bei den Volkszählungen 2001 und 2011 abgegebenen gültigen Erklärungen) nach Gemeinden/Consistenza percentuale per comune dei tre gruppi linguistici sul totale delle dichiarazioni valide rilasciate ai censimenti della popolazione del 2001 e del 2011. [w:] Volkszählung 2011/Censimento della popolazione 2011 [on-line]. astat.provinz.bz.it, 2012-06. [dostęp 2019-09-24]. (niem.).