Vito Volterra

Vito Volterra
	; Vito Volterra
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1860 ; Ankona
Data i miejsce śmierci	11 października 1940 ; Rzym

Vito Volterra (ur. 3 maja 1860 w Ankonie, zm. 11 października 1940 w Rzymie) – włoski matematyk i fizyk, profesor Uniwersytetów w Pizie, Turynie i Rzymie, znany z wkładu w opracowanie matematycznych modeli zastosowanych w biologii.

Równanie Lotki-Volterry zostało zastosowane do opisywania dynamiki liczebności populacji w warunkach drapieżnictwa^[1], m.in. do wyjaśnienia cyklicznych wahań liczebności populacji rysia kanadyjskiego (zob. Charles Sutherland Elton, tematyka badań naukowych), skorelowanych z wahaniami liczebności zająca amerykańskiego (śnieżnego). Wyniki tych obliczeń stały się klasycznym przykładem metody modelowania cyklicznych zmian wielkości populacji w warunkach drapieżnictwa, jednak według Charlesa Krebsa (2001)^[2] wahania liczebności populacji zająca śnieżnego są związane z cyklicznymi zmianami dostępności jego pożywienia, a zmiana liczby drapieżników jest czynnikiem dodatkowym.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1883 Vito Volterra został profesorem na Uniwersytecie w Pizie, od 1893 do 1900 pracował w Turynie, a następnie na Uniwersytecie w Rzymie. W 1931 był jednym z trzynastu włoskich profesorów, którzy odmówili złożenia przysięgi na wierność Mussoliniemu, za co stracił katedrę.

Astronomowie nazwali jeden z księżycowych kraterów imieniem włoskiego naukowca: Volterra.

Ryś kanadyjski
(drapieżnik)

Zając amerykański, Snowshoe Hares^[3]
(ofiara)

Oscylacje liczebności
(równanie Lotki-Volterry)

Dynamika zmian liczebności populacji w układzie drapieżnik-ofiara^[2]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Miguel Angel Garcia Lucas (tłum. z (hiszp.) Jerzy Narczyński): Atlas ekologii. Warszawa: Wiedza i Życie, 1991, s. 52–53. ISBN 8-85231-48-X.
↑ ^a ^b Charles J. Krebs i wsp: What Drives the 10-year Cycle of Snowshoe Hares?. BioScience, Vol. 51, No 1, January 2001. [dostęp 2013-05-27]. (ang.).
↑ Snowshoe Hares. [w:] animals.nationalgeographic.com [on-line]. [dostęp 2013-05-27]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Vito Volterra (Ancona 1860 – Roma 1940) Matematico italiano
L’ eredità di Vito Volterra, w: www.faretv.net
Judith R. Goodstein: The Volterra Chronicles: The Life and Times of an Extraordinary Mathematician 1860–1940 (310 stron). American Mathematical Society/London Mathematical Society, 2007. [dostęp 2014-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-14)]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Vito Volterra w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2021-10-25].

[AtlasEk-1] Miguel Angel Garcia Lucas (tłum. z (hiszp.) Jerzy Narczyński): Atlas ekologii. Warszawa: Wiedza i Życie, 1991, s. 52–53. ISBN 8-85231-48-X.

[Krebs_SnowHares-2] Charles J. Krebs i wsp: What Drives the 10-year Cycle of Snowshoe Hares?. BioScience, Vol. 51, No 1, January 2001. [dostęp 2013-05-27]. (ang.).

[snowshoe-hare-3] Snowshoe Hares. [w:] animals.nationalgeographic.com [on-line]. [dostęp 2013-05-27]. (ang.).

[1]

[2]

[3]