
Ankona
| |||
![]() | |||
| |||
Państwo | ![]() | ||
Region | Marche | ||
Zarządzający | Valeria Mancinelli↗ | ||
Powierzchnia | 123,23 km² | ||
Wysokość | 16 m n.p.m. | ||
Populacja (I 2010) • liczba ludności • gęstość |
102 521 831,9 os./km² | ||
Nr kierunkowy | 071 | ||
Kod pocztowy | 60100 | ||
Tablice rejestracyjne | AN | ||
Położenie na mapie Włoch ![]() | |||
![]() | |||
Strona internetowa |
Ankona (wł. Ancona) – miasto i gmina w środkowych Włoszech nad Adriatykiem. Nazwa pochodzi od greckiego słowa ankon, oznaczającego łokieć. Jest stolicą prowincji o tej samej nazwie i regionu Marche. Miasto położone jest amfiteatralnie na nadmorskich wzgórzach (m.in. Monte Conero 572 m n.p.m.), 180 km na wsch. od Florencji.

Dane ogólne[edytuj | edytuj kod]
Ankona jest ważnym portem wojennym i handlowym, mającym także połączenia promowe z Chorwacją i Grecją. Ośrodek przemysłowy (stocznia), handlowy (targi rybne), turystyczny, kulturalny (muzea) i naukowy (uniwersytet).
W mieście działa klub piłki nożnej US Ancona 1905, założony w 1905 roku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miasto założone w IV wieku p.n.e. jako kolonia grecka, później we władaniu Rzymu. Było jednym z miast adriatyckiego Pentapolis. Od połowy V wieku biskupstwo, w V–VI wieku pod panowaniem Ostrogotów, a w VI–VIII wieku – Bizancjum. Od końca VIII w. Ankona była uzależniona od papiestwa. W 1552 włączona do Państwa Kościelnego. 22 sierpnia 1760 prawdopodobnie urodził się tam Annibale Sermattei della Genga – przyszły papież Leon XII. Od 1860 miasto weszło w skład Królestwa Włoch.
Bitwa o Ankonę stoczona została przez wojska alianckie w trakcie walk nad Adriatykiem w 1944, a miasto zdobyte 18 lipca 1944 przez 2 Korpus Polski (zajęcie portu zaopatrzeniowego ułatwiło sprzymierzonym przełamanie linii Gotów), bez ostrzału artyleryjskiego w obawie, że pociski mogą spowodować straty wśród ludności cywilnej. Ten moralny aspekt działań żołnierzy 2 Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Andersa zyskał uznanie wśród mieszkańców oraz dowództwa wojsk alianckich.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
W Ankonie znajduje się wzniesiony w I wieku łuk triumfalny cesarza Trajana.
Na wzgórzu Monte Guasco znajduje się romańsko-bizantyjska katedra (XI–XIII w., z fragmentami starożytnymi i wczesnochrześcijańskimi). Katedra została konsekrowana w 1128, a ukończona w 1189.
Inne zabytki to:
- kościół Santa Maria della Piazza (XI–XIII w.) z pozostałościami wcześniejszej budowli (m.in. mozaiki z V i VI w.)
- Loggia dei Mercanti z XV w.
- pięcioboczny fort Mole Vanvitelliana wzniesiony w XVIII w.
- pałace z XIII–XVI w.
W 1972 Ankona została częściowo zniszczona wskutek powtarzających się trzęsień ziemi.
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Źródło danych: Istituto Nazionale di Statistica (ang. • wł.)