Władysław Grotowski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
wójt Krościenka w latach 1940–1948 |
Miejsce zamieszkania |
Krościenko nad Dunajcem |
Narodowość |
polska |
Alma Mater | |
Małżeństwo |
Michalina Dziewolska |
Dzieci |
Janina i Maria |
Odznaczenia | |
Władysław Grotowski (ur. 4 kwietnia 1884 w Bochni, zm. 1 listopada 1965 w Krościenku nad Dunajcem) – polski inżynier leśnik, wójt Krościenka nad Dunajcem, przeciwnik akcji Goralenvolk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył studia na Wydziale Leśnictwa Politechniki Wiedeńskiej. W czasie I wojny światowej był oficerem armii austriackiej i odznaczonym weteranem. W okresie międzywojennym był nadleśniczym państwowego nadleśnictwa Olkusz[1]. Po wojnie ponownie został nadleśniczym w Olkuszu. W 1940 roku został wybrany wójtem Krościenka. W tym okresie współpracował z Polskim Państwem Podziemnym, wspierał kurierów przekraczających tu granicę: organizował lokalne szlaki przerzutowe polskich oficerów i żołnierzy na Węgry.
Skutecznie przeciwstawiał się akcji Goralenvolk, za co był więziony i torturowany w zakopiańskim Palace – siedzibie Gestapo, co spowodowało jego dożywotnie kalectwo[2].
Władysław Grotowski był wójtem Krościenka do 1948 roku.
Zmarł w Krościenku. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu komunalnym (sektor II-J-3)[3].
Życie rodzinne
[edytuj | edytuj kod]Władysław Grotowski ożenił się z Michaliną z Dziewolskich (1894–1967), wnuczką Hieronima. Władysław i Michalina byli właścicielami dużego (45 pokoi) luksusowego Pensjonatu „Granit” (pokoje były wyposażone w indywidualne łazienki) przy ul. Jagiellońskiej 70. Pensjonat został zbudowany w 1937 roku. Autorem pomysłu sugerującego podobieństwo do warownego zamku był architekt Stanisław Dziewolski (bratanek Michaliny, projektant między innymi Hotelu Modrzewie i Inhalatorium w Szczawnicy). Willa została wzniesiona w głębi ogrodu, w pewnym oddaleniu od ulicy. Fragmenty jej elewacji zostały obłożone kamieniem, na wzór śródziemnomorski. Właściciele stawiali na najwyższy poziom usług, co zaowocowało szybkim uzyskaniem przez pensjonat statusu miejsca dla śmietanki towarzyskiej. Do „Granitu” w ciągu ostatnich paru lat przed wojną przyjeżdżali bogaci wczasowicze, wśród których było wielu wysokich urzędników państwowych, przemysłowcy, obcokrajowcy i dyplomaci. W 1938 roku wypoczywał tu konsul państewka Mandżukuo. Po II wojnie światowej w willi mieścił się pensjonat Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Pod koniec XX wieku pensjonat został odzyskany przez spadkobierców przedwojennych właścicieli i w ich rękach pozostaje do dzisiaj[4].
Władysław i Michalina mieli 2 córki: Janinę i Marię. Maria wyszła za Eugeniusza Rustanowicza (1910–2001), którego wysiłkiem nastąpiło oddzielenie Krościenka od Szczawnicy w 1982 roku po dziewięcioletnim okresie istnienia wspólnego miasta o nazwie Szczawnica-Krościenko.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (9 listopada 1931)[1]
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (4 maja 1944) za postawę wobec wroga w okresie okupacji i wybitne zasługi oddane AK, przez Naczelnego Dowódcę AK
- Krzyż Walecznych[5]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Nazwiskiem Władysława Grotowskiego nazwano jedną z ulic Krościenka nad Dunajcem[6], odchodzącą od ul. Trzech Koron na zachód, powyżej dworu Dziewolskich.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu administracji lasów państwowych”.
- ↑ Bogdan Mościcki: Beskid Sądecki i Małe Pieniny: przewodnik. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 173. ISBN 978-83-89188-65-6.
- ↑ Cmentarz komunalny w Krościenku nad Dunajcem - wyszukiwarka osób pochowanych [online], kroscienko.grobonet.com [dostęp 2020-08-18] .
- ↑ Strona willi „Granit”. [dostęp 2013-08-02].
- ↑ Bronisław Krzan, Klejnot zagubiony w górach. Na 700-lecie Krościenka n/D. Errata, Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne, 1988, s. 4, ISBN 83-85017-41-0 .
- ↑ Koper 2008 ↓, s. 53.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Koper: Mały przewodnik historyczny po Krościenku nad Dunajcem – 660 lat lokacji miasta (1348–2008). Nowy Targ: Zakład Poligraficzny „MK” s.c., 2008. ISBN 978-83-60306-31-4.
- Noty biograficzne osób związanych z Pienińskim parkiem Narodowym. [dostęp 2013-08-10].
- Władysław Grotowski w Wielkiej genealogii Marka Minakowskiego. [dostęp 2013-08-10].
- Burmistrzowie i wójtowie Krościenka nad Dunajcem
- Ludzie urodzeni w Bochni
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Pochowani na cmentarzu komunalnym w Krościenku nad Dunajcem
- Polscy inżynierowie leśnictwa
- Polscy wójtowie
- Urodzeni w 1884
- Więźniowie Palace
- Zmarli w 1965