Wacław Szymanowski (rzeźbiarz)

Wacław Szymanowski
	; Wacław Szymanowski w pracowni podczas pracy nad Pomnikiem Fryderyka Chopina; w Warszawie.
Data i miejsce urodzenia	23 sierpnia 1859 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	22 lipca 1930 ; Warszawa
Narodowość	Polak
Dziedzina sztuki	rzeźba, malarstwo, rysunek
Epoka	secesja
	Ważne dzieła
	Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie.
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wacław Szymanowski (ur. 23 sierpnia 1859 w Warszawie, zm. 22 lipca 1930 tamże) – polski rzeźbiarz i malarz.

Życiorys

Był synem pisarza Wacława Szymanowskiego i ojcem prof. Wacława Szymanowskiego. W latach 1875–1879 studiował rzeźbę u Cypriana Godebskiego i malarstwo w École des Beaux-Arts, studia uzupełnił w latach 1880–1882 w Monachium (w połowie października 1880 r. zgłosił się do Akademii Sztuk Pięknych – Antikenklasse)^[1], prowadząc w tym samym czasie pracownię malarską wraz ze Stanisławem Grocholskim. W 1889 roku za obraz „Kłótnia Hucułów” został nagrodzony złotym medalem na wystawie w Paryżu, gdzie mieszkał do 1905. Malarstwo porzucił w 1895, całkowicie poświęcając się rzeźbie.

2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski^[2]. Artysta poślubił Amerykankę Gabrielę Turner. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (Pas 33 I) w grobowcu rodzinnym własnego projektu.

Twórczość

Wacław Szymanowski był autorem wielu nagrobków (m.in. swojego ojca na warszawskich Powązkach) i pomników (m.in. pomnika Fryderyka Chopina w Warszawie z 1909 (projekt) – 1926 (wykonanie), obecnie kopia na miejsce zniszczonego przez Niemców oryginału). W Warszawie w parku im. Romualda Traugutta znajduje się rzeźba Macierzyństwo z 1903, ustawiona tam w 1929^[3].

W roku 1984 odsłonięto we Wrocławiu pomnik Juliusza Słowackiego. Pomnik został wykonany przez Andrzeja Łętowskiego na podstawie półmetrowej rzeźby z roku 1905, autorstwa Wacława Szymanowskiego. Pomnik Słowackiego odlany w brązie w Paryżu pierwotnie stał w Krzemieńcu^[4].

Jednym z niezrealizowanych projektów artysty była monumentalna kompozycja rzeźbiarska „Pochód na Wawel” (proj. 1907–1911). Miała ona powstać po wyburzeniu szpitala austriackiego zajmującego zachodnią część dziedzińca Zamku Królewskiego na Wawelu. Składała się z 52 figur przedstawiających władców polskich i inne osobistości. Ze względu na swój kontrowersyjny charakter nie została zrealizowana^[5]. Model „Pochodu na Wawel” jak również rzeźbę „Mickiewicz po improwizacji” z 1898 przechowuje dziś Muzeum Narodowe w Krakowie. Na Plantach zaś w 1903 odsłonięto pomnik Artura Grottgera według projektu Szymanowskiego z 1898.

Rzeźba Macierzyństwo
Kariatydy 1896
Grobowiec Wacława Szymanowskiego na cmentarzu Rakowickim
Pomnik nagrobny Erazma i Anny Jerzmanowskich na cmentarzu Rakowickim
Huculi w rozmowie (między 1886 a 1900)

Przypisy

↑ I. Królewska Akademia Sztuk Pięknych..., [w:] H.H. Stępień H.H., M.M. Liczbińska M.M., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828–1914 (materiały źródłowe), wyd. II, Kraków: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Chors, 1994, s. 13, ISBN 83-903086-1-4 .
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 30.
↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 252. ISBN 83-88973-59-2.
↑ A. Srebrakowski, Słowacki w Krzemieńcu, „Spotkania z Zabytkami” 1993, nr 9, s. 24
↑ Marta Piszczatkowska: Pochód na Wawel. „Spotkania z Zabytkami”, sierpień 2008. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-16)].

Bibliografia

Encyklopedia Warszawy z 1994. PWN, Warszawa.
M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa.
Joanna Daranowska-Łukaszewska: Szymanowski Wacław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 50. Warszawa – Kraków: Instytut Historii PAN, 2014, s. 106–111. ISBN 978-83-63352-36-3.

Linki zewnętrzne

[ASP-1] I. Królewska Akademia Sztuk Pięknych..., [w:] H.H. Stępień H.H., M.M. Liczbińska M.M., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828–1914 (materiały źródłowe), wyd. II, Kraków: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Chors, 1994, s. 13, ISBN 83-903086-1-4 .

[2] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 30.

[3] Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 252. ISBN 83-88973-59-2.

[4] A. Srebrakowski, Słowacki w Krzemieńcu, „Spotkania z Zabytkami” 1993, nr 9, s. 24

[5] Marta Piszczatkowska: Pochód na Wawel. „Spotkania z Zabytkami”, sierpień 2008. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-16)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]