Wanda Warska
Wanda Warska (2010) | |
| Imię i nazwisko |
Krystyna Wanda Warska-Kurylewicz |
|---|---|
| Pseudonim |
Wanda Warska |
| Data i miejsce urodzenia |
28 kwietnia 1930 |
| Data i miejsce śmierci |
6 lipca 2019 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
wokalistka, kompozytorka, poetka, malarka |
| Aktywność |
1955–2016 |
| Powiązania | |
| Współpracownicy | |
| Andrzej Kurylewicz | |
| Instrument | |
| fortepian | |
| Odznaczenia | |
Wanda Warska, właśc. Krystyna Wanda Warska-Kurylewicz z domu Małolepsza[1] (ur. 28 kwietnia 1930 w Poznaniu, zm. 6 lipca 2019 w Laskach) – polska wokalistka jazzowa, wykonawczyni poezji śpiewanej i kompozytorka, artystka kabaretu literackiego „Piwnica pod Baranami” w Krakowie, od 1963 mieszkała w Warszawie, gdzie od 1965 prowadziła „Piwnicę Artystyczną”[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Od ósmego roku życia uczyła się gry na fortepianie, później śpiewu u Janiny Janowskiej-Kopczyńskiej i Franciszka Delekty[3]. Absolwentka Średniej Szkoły Muzycznej i Szkoły Baletowej im. Stanisława Miszczyka w Poznaniu. Studiowała na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1954 występowała w zespole Jerzego Borowca MM 176[4].
Główna interpretatorka utworów Andrzeja Kurylewicza, którego żoną była od 1958 roku. W 1965 wspólnie założyli „Piwnicę Artystyczną” (zwaną też „Piwnicą Wandy Warskiej”, a później „Piwnicą Artystyczną Kurylewiczów”), która mieściła się najpierw przy Nowym Świecie 24, a od 1967 przy Rynku Starego Miasta w Warszawie[5][2][6].
Artystka zasłynęła wokalizą do filmu Pociąg (1959) Jerzego Kawalerowicza. Nagrała też muzykę do filmów Pingwin (1964) Jerzego Stefana Stawińskiego i Wszystko na sprzedaż (1968) Andrzeja Wajdy. Była też autorką „Utworu na 10 kontrabasów i głos” oraz kompozytorką muzyki do filmu Jezioro osobliwości, serialu Karino Jana Batorego i filmów krótkometrażowych[3]. Była wykonawczynią piosenek do wierszy Kochanowskiego, Gałczyńskiego, Słowackiego, Norwida, Leśmiana, Tuwima oraz Agnieszki Osieckiej. Występowała w Europie, a także na Kubie i w Wenezueli[4].
W 2016 przeszła udar mózgu.
Zmarła 6 lipca 2019 w Laskach pod Warszawą[7]. Pogrzeb o charakterze państwowym odbył się 11 lipca 2019 w Kaplicy Matki Bożej Anielskiej w Laskach. Urna z prochami Wandy Warskiej została złożona w katakumbach na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[8][9].

Była matką filozofki, poetki i tłumaczki Gabrieli Kurylewicz.
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]LP
[edytuj | edytuj kod]- Jazz '58[10] (1958)
- Somnambulists[11] (1961)
- Piosenki z Piwnicy (1969)
- Muzyka teatralna i telewizyjna (z Andrzejem Kurylewiczem i Czesławem Niemenem) (1971)
- Pieśni i fraszki Jana Kochanowskiego[12] (1983)
Albumy CD
[edytuj | edytuj kod]- A Paris[13] (1992)
- Stanisław Wyspiański: Jakżesz ja się uspokoję[14] (2002)
- Piosenki z Piwnicy[15] (2004) – platynowa płyta[16]
- Domowe piosenki (2016)
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (1997)[18]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (17 kwietnia 2000)[19]
- Krzyż Zasługi I Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec[20] (wraz z mężem, Andrzejem Kurylewiczem) (11 stycznia 2001)
- Medal ZAiKS-u (2009)[21]
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (10 stycznia 2011)[22][23]
- Nagroda 100-lecia ZAiKS-u (2018)[21]
- Złoty Fryderyk za całokształt twórczości w kategorii „Muzyka jazzowa” (12 marca 2019)[24][25]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Marek Zaradniak, Wspomnienie: Nie żyje Wanda Warska. Była rodowitą poznanianką [online], gloswielkopolski.pl, 13 lipca 2019 [dostęp 2019-07-23].
- ↑ a b Michał Nogaś: Wanda Warska nie żyje. Mistrzyni jazzu, wokalistka i kompozytorka miała 87 lat. wyborcza.pl, 2019-07-07. [dostęp 2019-07-24].
- ↑ a b Zmarła Wanda Warska [online], tvn24.pl, 7 lipca 2019 [dostęp 2025-06-25].
- ↑ a b Warska, Wanda - Osoby - Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki [online], bibliotekapiosenki.pl [dostęp 2025-06-25].
- ↑ Piwnica Wandy Warskiej nie zginie. zw.com.pl, 2011-01-24.
- ↑ Piwnica Artystyczna Kurylewiczów. piwnica-forma.waw.pl. [dostęp 2019-07-07].
- ↑ Nie żyje wokalistka jazzowa Wanda Warska [online], tvp.info, 7 lipca 2019 [dostęp 2019-07-07].
- ↑ Uroczystości pogrzebowe Wandy Warskiej. PolskieRadio24.pl, 2019-07-11. [dostęp 2019-07-11].
- ↑ Ostatnie pożegnanie Wandy Warskiej [online], Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum [dostęp 2025-06-25].
- ↑ Wanda Warska – Jazz '58. discogs.com [dostęp 2019-01-05].
- ↑ Somnambulicy.bibliotekapiosenki.pl.
- ↑ Pieśni i fraszki Jana z Czarnolasu. bibliotekapiosenki.pl.
- ↑ A Paris. bibliotekapiosenki.pl.
- ↑ Jakżeż ja się uspokoję. bibliotekapiosenki.pl.
- ↑ Piosenki z Piwnicy. bibliotekapiosenki.pl.
- ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2005 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2014-09-30].
- ↑ Piwnica Wandy Warskiej w bazie filmpolski.pl
- ↑ Rejestr Nagrodzonych Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy 1996–2009.
- ↑ M.P. z 2000 r. nr 17, poz. 383 – poz. 5.
- ↑ Wanda Warska [online], culture.pl [dostęp 2019-07-12].
- ↑ a b Laureaci Nagród ZAiKS-u [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 2025-06-25].
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2025-06-25].
- ↑ Spotkanie Jubileuszowe Z Wandą Warską. ochteatr.com.pl. [dostęp 2011-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-19)].
- ↑ Poznaliśmy laureatów FRYDERYKÓW 2019 w kategoriach muzyki poważnej!. fryderyki.pl, 2019-03-13. [dostęp 2019-11-28].
- ↑ Jacek Kaspszyk i Wanda Warska wyróżnieni Złotymi Fryderykami. dzieje.pl, 13 marca 2019. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-16)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Laureaci Złotych Fryderyków
- Ludzie urodzeni w Poznaniu
- Muzycy związani z Poznaniem
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pochowani w katakumbach cmentarza Powązkowskiego w Warszawie
- Polacy odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- Polscy kompozytorzy
- Polscy wykonawcy poezji śpiewanej i piosenki literackiej
- Polskie wokalistki jazzowe
- Urodzeni w 1930
- Wyróżnieni Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy
- Zdobywcy platynowych płyt
- Zmarli w 2019