Wełniczek niebieskozielonawy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wełniczek niebieskozielonawy |
| Nazwa systematyczna | |
| Byssocorticium atrovirens (Fr.) Bondartsev & Singer Mycologia 36(1): 69 (1944) | |
Wełniczek niebieskozielonawy (Byssocorticium atrovirens (Fr.) Bondartsev & Singer) – gatunek grzybów z rodziny błonkowatych (Atheliaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Byssocorticum, Atheliaceae, Atheliales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten w 1828 roku opisał Elias Fries nadając mu nazwę Thelephora atrovirens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mi Appollinaris Semenovich Bondartsev i Rolf Singer w 1944 r.[1]
Synonimów ma 11. Niektóre z nich[2]:
- Coniophora atrovirens (Fr.) Cooke 1891
- Corticium atrovirens (Fr.) Fr. 1838
- Hypochnus atrovirens (Fr.) Donk 1932
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Rozpostarty (resupinowaty), błoniasty o niebieskiej, równej, wełnistej powierzchni z żółtawymi łatami[4].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy monomityczny, strzępki niebieskozielone, o szerokości 2,5–3,5 µm z prostymi przegrodami (n = 10), rozgałęzione pod kątem prostym, o gruboziarnistej teksturze nierozpuszczającej się w KOH. Podstawki maczugowate, o długości (17,2) 17,7–20,6 (21,3) µm i szerokości (3,7) 4,0–5,2 (5,4) µm, z czterema sterygmami, często z gutulami. Sprzążki w podstawkach występują tylko sporadycznie. Cystyd brak, występują natomiast palczaste hyfidy[4].
Bazydiospory o kształcie od kulistego do szeroko elipsoidalnego lub gruszkowate ze stożkowym wierzchołkiem, gładkie, grubościenne, szkliste, nieamyloidalne, o cyjanofilnej ścianie. Mają długość (3,5) 3,8–4,4 (5,1) µm, szerokość (3,2) 3,4–4,0 (4,4) µm, Q = 1,0 i zwykle jedną dużą gutulę zajmującą 60 –80% cytoplazmy zarodników[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie wełniczka niebieskozielonawego w Ameryce Północnej (w USA i Kanadzie), Europie i Azji[5]. W. Wojewoda w 2003 r. przytacza 3 jego stanowiska na terenie Polski[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[6].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Występuje na martwym drewnie drzew liściastych i iglastych, zwykle na spodniej stronie leżących na ziemi pni i gałęzi. W Polsce jego owocniki znajdywano od sierpnia do października na olszy szarej i modrzewiu[3].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Wszystkie gatunki rodzaju Byssocrticium mają niebieskawe zabarwienie, więc ich rozróżnienie jest trudne i wymaga analizy cech mikroskopowych. Wełniczek niebieskozielonawy może być pomylony także z Tretomyces lutescens, który także ma palczaste hyfidy i dawniej zaliczany był do rodzaju Byssocorticium''[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-12-09].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-12-09].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Byssocorticium atrovirens (Fr.) Bondartsev & Singer [online] [dostęp 2021-12-09].
- ↑ Mapa występowania wełniczka niebieskozielonawego na świecie [online] [dostęp 2021-12-09].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.