Widze
55°24′N 26°38′E/55,400000 26,633333
 Kościół Trójcy Świętej w Widzach | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+375 215 | ||||
| Kod pocztowy |
211-990 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
2 | ||||
Położenie na mapie obwodu witebskiego  | |||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||
| 55°24′N 26°38′E/55,400000 26,633333
| |||||
Widze (biał. Відзы) − osiedle typu miejskiego na Białorusi, w obwodzie witebskim w rejonie brasławskim, 35 km od Brasławia. Około 1,8 tys. mieszkańców (2010).
Siedziba parafii prawosławnej św. Mikołaja Cudotwórcy[2] i rzymskokatolickiej (pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny).
Historia[edytuj | edytuj kod]
W latach 1921–1945 ówczesne miasteczko leżało w Polsce, w województwie nowogródzkim[3] (od 1926 w województwie wileńskim[4]), w powiecie brasławskim, było siedzibą gminy Widze[5][6].
8 lipca 1920 r. pod miejscowością miała miejsce bitwa wojsk polskich z sowieckimi.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 856 osób, 271 było wyznania rzymskokatolickiego, 28 prawosławnego, 200 staroobrzędowego, 316 mojżeszowego a 41 mahometańskiego. Jednocześnie 613 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 8 białoruską, 182 żydowską a 53 inną. Było tu 145 budynków mieszkalnych[5]. W 1931 w 431 domach zamieszkiwało 2326 osób[6].
Miejscowość należała do miejscowej parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej. Podlegała pod Sąd Grodzki w m. Turmont i Okręgowy w Wilnie; mieścił się tu urząd pocztowy który obsługiwał znaczną część gminy Widze[7].
Podczas okupacji hitlerowskiej, w listopadzie 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 2000 osób. Latem 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów wywieziono do getta w Święcianach[8].
W miejscowości urodził się Jan Papłoński[9] filolog języka polskiego oraz dyrektor Instytutu Głuchoniemych i Ociemniałych w Warszawie.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- kościół katolicki z 1914 roku w stylu neogotyckim
- molenna staroobrzędowców pw. Zaśnięcia Matki Bożej z 1910
- w południowej części miejscowości mogiła Tomasza Wawrzeckiego – jednego z przywódców insurekcji kościuszkowskiej.
Inne obiekty[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja Cudotwórcy z 2009 r., parafialna[2].
Parafia rzymskokatolicka[edytuj | edytuj kod]
Parafia w Widzach istnieje od XV w. Pierwszy drewniany kościół ufundowali w 1481 roku bracia Cwietka i Hanusz Dowgirdowiczowie[10].
-
Rynek i kościół
-
Grób Tomasza Wawrzeckiego
-
Rynek Tatarski
-
Meczet w 1935 roku
-
Plan miasteczka
-
-
.jpg)
.jpg)
_(2).jpg)
.jpg)
_(3).jpg)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
- ↑ a b Браславское благочиние → 7.Приход храма Святителя Николая Чудотворца г.п.Видзы. eparhia992.by. [dostęp 2020-03-16]. (ros.).
- ↑ Dz.U. z 1921 r. nr 16, poz. 93
- ↑ Dz.U. z 1926 r. nr 6, poz. 29
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 19.
- ↑ a b Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 15.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1817.
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1148.
- ↑ M.J. Minakowski, Wielka Genealogia Minakowskiego
- ↑ Catholic.by – Відзы — парафія Нараджэння Найсвяцейшай Панны Марыі, catholic.by [dostęp 2016-06-02].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Widze w globus.tut.by (biał.)
- Łowiszcze, al. Widze Łowczyńskie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 761.
- Widze, mto, powiat nowoaleksandrowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 294.
- Łataniszki, gmina Widze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 259.
- Łowiszcze, powiat nowoaleksandrowski, ob. Widze Łowczyńskie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 276.