Wiesław Wernic

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiesław Wernic
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1906
Warszawa

Data i miejsce śmierci

1 sierpnia 1986
Warszawa

Narodowość

polska

Język

polski

Alma Mater

SGH

Dziedzina sztuki

literatura

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Wiesława Wernica na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie

Wiesław Wernic (ur. 28 lutego 1906 w Warszawie, zm. 1 sierpnia 1986 tamże) – polski pisarz, publicysta, prozaik. Autor ponad dwudziestu książek przygodowych dla młodzieży, w większości w klimacie westernów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem eugenika Leona Wernica (1870–1953)[1] i młodszym bratem Leona Leszka Mariusza (1897–1969).

Rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, by po dwóch latach przenieść się i ukończyć studia ekonomiczne w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. Przed wojną publikował m.in. w „Głosie Pracy”, „Kurierze Porannym” i „Gazecie Polskiej”, a w 1936 roku rozpoczął pracę w Polskiej Agencji Telegraficznej. W czasie okupacji hitlerowskiej działał pod pseudonimem „Woźniak”[2]. Żołnierz powstania warszawskiego, jeniec wojenny w obozach w Austrii[1][3]. Należał do redakcyjnego zespołu Biura Informacji i Propagandy przy Komendzie Głównej ZWZ – AK. W trakcie powstania warszawskiego redagował gazetę ścienną „Warszawa Walczy – Gazeta Żołnierska”[4]. Po wyzwoleniu poświęcił się przede wszystkim dziennikarstwu: pracował w dzienniku „Rzeczpospolita”, od 1951 w Polskim Radiu, od 1953 w „Tygodniku Demokratycznym”.

Pierwsze nowele i opowiadania publikował w latach 1927–1931 na łamach czasopisma literackiego „Kwadryga”. W roku 1933 nakładem „Kuriera Porannego” ukazała się mini powieść szpiegowska Daleka przygoda. Do twórczości literackiej powrócił Wernic w połowie lat sześćdziesiątych, wydając swą pierwszą książkę Tropy wiodą przez prerię.

Jego książki opowiadają o życiu na Dzikim Zachodzie pod koniec XIX wieku. Narratorem jest doktor Jan – lekarz, alter ego autora (jego nazwisko nigdy nie pada w żadnej powieści), drugim bohaterem jest jego przyjaciel – traper Karol Gordon, zaprzyjaźniony z Indianami. Kilka dalszych postaci również pojawia się w więcej niż jednej książce, niektóre z nich są głównymi bohaterami w pojedynczych tomach, nawiązujących zawsze do głównego cyklu. Książki opisują ich przygody podczas letnich podróży w dzikie rejony Stanów Zjednoczonych, a także Kanady i Meksyku, w trakcie których stykają się m.in. z Indianami, ludźmi Zachodu, bandytami, stróżami prawa, poszukiwaczami złota, napotykają liczne niebezpieczeństwa, rozwiązują też zagadki sensacyjno-kryminalne. Akcja pierwszej pod względem chronologii wydarzeń powieści Gwiazda trapera (powieści, zwłaszcza na początku, nie powstawały w kolejności chronologicznej) rozgrywa się w latach 1874–1875, ostatnich – po roku 1890. Kilkakrotnie w powieściach pojawiały się polskie wątki – główni bohaterowie spotykali emigrantów z Polski lub ich potomków.

Ostatnia dokończona powieść, Złe miasto, wydana została już po śmierci autora. Kolejna, dwudziesta pierwsza pt. Chata Starego Niedźwiedzia była napisana w znacznej części, ale autor nie zdążył jej dokończyć. Dalszy ciąg tej książki planował dopisać syn autora – Dominik Wernic, ale do tego dotychczas nie doszło[5][6].

Pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie (aleja 8, miejsce 27)[7]. Co roku, w rocznice urodzin i śmierci, wierni fani jego twórczości zapalają tu znicze i składają kwiaty.

Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1986)[8].

Powieści Wernica tłumaczone były na języki czeski, słowacki, niemiecki i rumuński. W Polsce sprzedano w latach 1965–1990 ogółem ponad 2 miliony egzemplarzy jego książek, a za granicą ponad 400 tys[3].

Twórczości Wernica poświęcone były strony fanowskie, na których powstała nieoficjalna kontynuacja serii westernowej Wiesława Wernica. Powieść stworzona przez Wojciecha Wójcika nosi tytuł Czarna Gwiazda.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Chronologia wydań[9]:

  • Daleka przygoda (1933/2017 w formie ebooka)
  • Chata Starego Niedźwiedzia (nieukończona)
  • Dzień dobry, Kanado (niewydana, książka podróżnicza)
  • Szpada i Woreczek (1965-, nieukończona, powieść historyczno-przygodowa, autor zaniechał dalszych prac nad książką po napisaniu kilkunastu stron)[10]

Chronologia akcji[9]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Tadeusz Władysław Świątek: Polacy z wyboru. Rodziny pochodzenia niemieckiego w Warszawie w XIX i XX wieku. Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej. [dostęp 2016-02-28]. (pol.).
  2. ↑ D. Wernic, Posłowie, [w:] W. Wernic, Złe miasto, Warszawa 2021, s. 302.
  3. ↑ a b D. Wernic, Posłowie, [w:] W. Wernic, Złe miasto, Warszawa 2021, s. 300.
  4. ↑ D. Wernic, Posłowie, [w:] W. Wernic, Złe miasto, Warszawa 2021, s. 302–303.
  5. ↑ ,,Bo w każdej książce mojego ojca jest bardzo dużo nadziei na lepsze życie” – Wywiad z Dominikiem Wernicem [online], Oczytany.eu, 11 marca 2019 [dostęp 2023-01-19] (pol.).
  6. ↑ Zobacz temat - Dominik Wernic - wywiad [online], pansamochodzik.net.pl [dostęp 2023-01-19].
  7. ↑ Fotografia nagrobka. mojecmentarze.blogspot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-14)]..
  8. ↑ Lista odznaczonych, „Kurier Polski”, nr 140 z 23 lipca 1986, s. 2.
  9. ↑ a b Wiesław Wernic. Książki – seria kowbojska. [dostęp 2021-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  10. ↑ Forum Pana Samochodzika – Zobacz temat – Dominik Wernic – wywiad [online], pansamochodzik.net.pl [dostęp 2017-11-27].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Twórczość Wiesława Wernica
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiesław_Wernic&oldid=71255884”