Xenasmatella vaga
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Xenasmatella vaga |
| Nazwa systematyczna | |
| Xenasmatella vaga (Fr.) Stalpers Stud. Mycol. 40: 37 (1996) | |
Xenasmatella vaga (Fr.) Stalpers – gatunek grzybów należący do rodziny woskóweczkowatych (Xenasmataceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Xenasmatiella, Xenasmataceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten został opisany w 1821 r. przez Eliasa Friesa jako Phlebia vaga. Do rodzaju Xenasmatiella przeniósł go Joast A. Stalpers w 1996 r.[1]
Synonimów ma ponad 40. Niektóre z nich[2]:
- Cristella sulphurea (Pers.) Donk 1957
- Hypochnus vagus (Fr.) Kauffman 1915
- Phlebia vaga Fr. 1821
- Phlebiella sulphurea (Pers.) Ginns & M.N.L. Lefebvre 1993
- Tomentella fumosa (Fr.) Pilát 1936
- Tomentella lurida Skovst. 1950
- Trechispora sulphurea (Pers.) Rauschert 1987
- Trechispora vaga (Fr.) Liberta 1966
Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował polską nazwę żylaczka żółtobrązowa, Franciszek Błoński w 1889 r. opisywał ten gatunek pod nazwą nalotek żółty[3]. Po przeniesieniu do rodzaju Xenasmatiella obydwie polskie nazwy są niespójne z nazwą naukową.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Owocnik rozpostarty, często zajmujący dużą powierzchnię. Jest pajęczynowaty, delikatny i błoniasty. Obrzeża rozrzedzone, strzępiaste i przechodzące w sznury grzybniowe anastomozujące z sobą. Początkowo ma żółtawy kolor, szczególnie w strefach sterylnych, które są siarkowożółte. Starsze owocniki stają się ochrowe i brązowe[4].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy monomityczny. Strzępki podstawowe ze sprzążkami, o średnicy 2–4 μm, cienkościenne, słabo lub średnio rozgałęzione, przy czym odgałęzienia powstają zwykle przy przegrodach. Strzępki powierzchniowe o średnicy 1,5–6 μm, z przegrodami, słabo rozgałęzione. Sprzążki występują na niektórych tylko przegrodach. Niektóre strzępki silnie inkrustowane hialinowymi kryształkami. Cystyd brak. Podstawki cylindryczne o rozmiarach 15–20 × 5–6 μm, z 4–sterygmami. Zarodniki elipsoidalne, brodawkowate, o rozmiarach 5–5,5(–6) × 4–4,5 µm[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje głównie w Europie. Poza Europą znany tylko w stanie Clarion w USA[5]. W Europie występuje w Rosji, Turcji, Estonii, Francji, Niemczech, Polsce, Węgrzech, Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Macedonii, Słowenii, Serbii, Belgii, Wielkiej Brytanii, Białorusi, Portugalii, Szwecji, Hiszpanii, Austrii, Włoszech, Danii, Norwegii, Szwajcarii, Finlandii i na Kaukazie[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano kilkanaście stanowisk.
Saprotrof, powoduje białą zgniliznę drewna. Występuje na martwym drewnie w lasach – na pniach i opadłych gałęziach, zarówno na drewnie liściastym, jak iglastym. W Polsce odnotowano występowanie na drewnie olszy, brzozy, buka, sosny i dębu[3], w innych krajach Europy także na drewnie grabu pospolitego i wschodniego, jałowca pospolitego i fenickiego, sosny czarnej, jodły pospolitej, świerka pospolitego, chruściny jagodnej, Calicotome spinosa[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-10-25] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-10-06] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Mycobank. ''Xenasmatella vaga'' [online] [dostęp 2017-10-25].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2017-10-25].