Złoć mała

Złoć mała
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	liliowce
Rodzina	liliowate
Rodzaj	złoć
Gatunek	złoć mała
	Nazwa systematyczna
	Gagea minima (L.) Ker Gawl.; J. Sci. Arts (London) 1:180. 1816
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Złoć mała^[5] (Gagea minima (L.) Ker Gawl.) – gatunek rośliny z rodziny liliowatych (Liliaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

Zwarty zasięg występowania obejmuje Azję Zachodnią (Kaukaz i Syberia Zachodnia) i środkową, północną i południowo-wschodnią Europę^[4]. Występuje również na rozproszonych stanowiskach wokół tych obszarów zwartego zasięgu. W Polsce występuje na całym obszarze, ale nierównomiernie. Największe zagęszczenie stanowisk znajduje się na Mazowszu, Pomorzu Zachodnim, Podlasiu, Dolnym Śląsku i na Lubelszczyźnie. W Karpatach jest rzadka, i najczęściej występuje w Tatrach. Ponadto występuje na pojedynczych stanowiskach na Pogórzu Wielickim, Ciężkowickim, Dynowskim, Przemyskim, koło Sanoka i w Kotlinie Żywieckiej^[6].

Morfologia

Pokrój: Niska roślina (wysokość 7–15 cm) posiadająca dwie cebulki (główną i boczną) i pęd nadziemny z pojedynczą łodygą^[6].

Liście: Jeden lub dwa wyrastające z cebulek, bardzo wąskie (0,5–3 mm szerokości) liście odziomkowe, oraz dwa liście łodygowe; dolny ma szerokość do 8 mm, nagie brzegi i często jest skrzywiony^[7].

Kwiaty: Żółte, w liczbie 1–7 na szczycie łodygi, na nagich szypułkach 2–3 razy dłuższych od długości kwiatów. Mają stopniowo zaostrzone i lekko odgięte działki^[7]. Długość działek wynosi 10–15 mm^[6].

Owoc: Torebka.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit cebulkowy. Rośnie na łąkach, w zaroślach, na wyrębach leśnych. Kwitnie w marcu i kwietniu^[7]. Liczba chromosomów 2n = 24^[6]. Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O). Fagetalia^[8].

Ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)^[9] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia: V).

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-07-28] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2017-03-17].
↑ ^a ^b Taxon: Gagea minima. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2010-07-28]. (ang.).
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ ^a ^b ^c ^d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
↑ ^a ^b ^c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-07-28] (ang.).

[tpl-3] The Plant List. [dostęp 2017-03-17].

[grin-4] Taxon: Gagea minima. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2010-07-28]. (ang.).

[checklist2002-5] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[K-6] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.

[Szafer-7] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[8] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[9] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]