Zasłonak cynobrowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zasłonak cynobrowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak cynobrowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius cinnabarinus Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 287 (1838) [1836-1838]

Zasłonak cynobrowy (Cortinarius cinnabarinus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1]. Jest niejadalny[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1838 r.[1] Synonimy[3]:

  • Dermocybe cinnabarina (Fr.) Wünsche1877
  • Dermocybe cinnabarina f. plana Hruby1930
  • Gomphos cinnabarinus (Fr.) Kuntze 1891

Polską nazwę nadał Andrzej Nespiak w 1975 r.[4]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 2–6 cm, początkowo półkulisty z podwiniętym brzegiem, potem wypukły, w końcu płaski, zwykle z garbem na środku. Jest higrofaniczny: w stanie wilgotnym cynobrowoczerwony, często z pomarańczowym odcieniem, w stanie suchym żółto-pomarańczowy o powierzchni matowej i włókienkowatej[2]

Blaszki

Początkowo cynobrowoczerwone, później ciemno rdzawobrązowe[2].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość 0,5–1 cm, cylindryczny, czasem z szerszą podstawą. Powierzchnia czerwonopomarańczowa, pokryta czerwonymi włóknami zasnówki[2].

Miąższ

Jasnożółto-czerwony do czerwonawo-brązowego. Aromat i smak mdłe lub rzodkiewkowate[2].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki eliptyczne lub migdałkowate, 8–10 × 4,5–5,5 µm, pokryte dużymi brodawkami[2].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Azji i Australii[5]. W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył wiele stanowisk w Polsce[4]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach liściastych i mieszanych, często wśród mchów, zwłaszcza pod bukami i dębami[4], także pod lipami, leszczyną i innymi drzewami liściastymi. Preferuje gleby próchniczne. Owocniki zazwyczaj od sierpnia do października[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-02].
  2. a b c d e f g Cortinarius cinnabarinus Fr. 1838. Pavučinec rumělkovy [online] [dostęp 2021-10-05].
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-10-02].
  4. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  5. Mapa zasięgu Cortinarius cinnabarinus [online] [dostęp 2021-10-05].
  6. Aktualne stanowiska zaslonak cynobrowego w Polsce [online] [dostęp 2021-10-02].