Zażółkiew

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zażółkiew
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

krasnostawski

Gmina

Krasnystaw

Liczba ludności (2021)

265[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-300[4]

Tablice rejestracyjne

LKS

SIMC

0104509[5]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Krasnystaw
Mapa konturowa gminy wiejskiej Krasnystaw, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Zażółkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zażółkiew”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zażółkiew”
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego
Mapa konturowa powiatu krasnostawskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zażółkiew”
Ziemia50°58′07″N 23°07′07″E/50,968611 23,118611[1]

Zażółkiew – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Krasnystaw, nad rzeką Żółkiewką[5][6].

Wieś starostwa krasnostawskiego w 1570 roku[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Krasnystaw[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 308 mieszkańców[9].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Zażółkiew jest jedną ze najstarszych wsi w gminie Krasnystaw. W czasach Jagiellonów należała do wsi królewskich położonych wokół Krasnegostawu. Pierwsze wzmianki pisane pochodzą z 1476 roku; występuje wówczas ona jako wieś w dobrach królewskich zarządzanych przez Starostę krasnostawskiego[10]. Zapis z lustracji z roku 1564 informuje, że we wsi było „poddanych jak i zagrodników 11”, we wsi prosperowała także karczma[11]. Kolejna lustracja wylicza we wsi 13 kmieci i zagrodników oraz nadal funkcjonującą karczmę[12]. W 1827 r. we wsi było 11 domów i 84 mieszkańców[13]. W miejscowości funkcjonowało kilka odkrywkowych kamieniołomów białego wapiennego kamienia, których pozostałości widoczne są obecnie na okolicznych polach.

W latach 1916–1927 funkcjonowała we wsi szkoła powszechna oraz biblioteka. Według spisu powszechnego z 1921 r. Zażółkiew liczyła 62 domy i 387 mieszkańców. W 1926 r. we wsi otwarto nowoczesną, jak na ówczesne czasy, mleczarnię, która aż do roku 1984 była siedzibą Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Krasnymstawie.

1 stycznia 1960 utworzono Gromadę Zażółkiew z siedzibą GRN w Zażółkwi z obszarów zniesionych gromad Rońsko i Niemienice[14]. 29 marca 1960 gromadę Zażółkiew zniesiono przez przeniesienie siedziby GRN z Zażółkwi do kol. Rońsko i zmianę nazwy jednostki na gromada Rońsko kolonia[15]. 1 stycznia 1962 gromadę Rońsko Kolonia zniesiono przez przeniesienie siedziby GRN z Rońska Kolonii do miasta Krasnegostawu i zmianę nazwy jednostki na gromada Krasnystaw[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 160220
  2. ↑ Wieś Zażółkiew w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-22].
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1598 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-11-18]. 
  7. ↑ Жерела до історії України-Руси. Том 07. Описи королівщин в землях руських XVI віку. Том 4. Люстрація 1570 р., Lwów 1903, s. 3.
  8. ↑ Jednostki pomocnicze gminy Krasnystaw. Urząd Gminy Krasnystaw. [dostęp 2016-02-09].
  9. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  10. ↑ Włodzimierz Czarnecki, Rozwój sieci osadniczej ziemi chełmskiej w latach 1451-1510, „Rocznik Chełmski”, 5, Chełmska Biblioteka Publiczna w Chełmie, 1999, s. 52, ISSN 1425-6665 [dostęp 2017-03-12] (pol.).
  11. ↑ Krzysztof Chłapowski, Helena Żytkowicz (red.), Lustracja województw ruskiego, podolskiego i bełskiego 1564-1565, Część 1, Warszawa; Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 10, ISBN 83-01-09503-2 (pol.).
  12. ↑ Leonid Żytkowicz i inni red., Lustracja województwa ruskiego 1661-1665. Część 3, Ziemie halicka i chełmska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1976, s. 257.
  13. ↑ Zażółkiew, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 506.
  14. ↑ Uchwała Nr 10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 28 sierpnia 1959 r. w sprawie utworzenia i zniesienia niektórych w województwie lubelskim w ramach Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 19 grudnia 1959 r. o ogłoszeniu jednolitego tekstu Uchwały Nr 10/59 [...] (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 grudnia 1959 r., Nr. 9, Poz. 63)
  15. ↑ Uchwała Nr 3/60 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 29 marca 1960 r. w sprawie zmiany siedziby niektórych gromadzkich rad narodowych w powiecie krasnostawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 kwietnia 1960 r., Nr. 3, Poz. 19)
  16. ↑ Uchwała Nr 18/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 29 września 1961 r. w sprawie zmiany siedziby gromadzkich rad narodowych w niektórych powiatach województwa lubelskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 30 grudnia 1961 r., Nr. 11, Poz. 85)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Krasnystaw
Wsie
Kolonie
Osady leśne
Części wsi
  • Gajówka
  • Kolonia Krupe
  • Marynin
  • Oleśnica
  • Popówka
  • Zosinek
Nieoficjalna
część wsi

Herb gminy

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zażółkiew&oldid=72557088”