Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniu
Ilustracja
Dom modlitwy Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniu – ulica Idzikowskiego 1d
Państwo

 Polska

Siedziba

Toruń

Adres

ul. Idzikowskiego 1d

Wyznanie

protestanckie

Kościół

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego

Diecezja

zachodnia

Okręg

kujawski

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniu”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniu”
Ziemia52°59′46″N 18°36′34″E/52,996111 18,609444
Strona internetowa

Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniuzbór adwentystyczny w Toruniu, należący do okręgu kujawskiego diecezji zachodniej Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w RP.

Pastorem zboru jest Tomasz Roszak, natomiast starszym – Sławomir Lipa. Nabożeństwa odbywają się w kościele przy ul. Idzikowskiego 1d każdej soboty o godz. 9:30[1].

Historia zboru[edytuj | edytuj kod]

Adwentyści w Toruniu przed założeniem zboru[edytuj | edytuj kod]

Pierwsi adwentyści przybyli do Torunia z Bydgoszczy po 1901 roku. Zbór powstał w 1904 roku. Pierwszymi wiernymi byli Niemcy, którzy odeszli z Kościoła ewangelickiego[2]. Po 1920 roku w Toruniu mieszkali adwentyści narodowości niemieckiej i polskiej[3]. Liczba wyznawców spadła w 1920 roku, po przyłączeniu Torunia do Polski. Na miejscu pozostała niewielka grupa mieszkająca głównie na Jakubskim Przedmieściu, Bydgoskim Przedmieściu, Mokrym i Chełmińskim Przedmieściu[2]. Mieszkańcy Bydgoskiego Przedmieścia, Mokrego i Jakubskiego Przedmieścia propagowali doktrynę swojego Kościoła[4].

Zbór w latach 1922–1939[edytuj | edytuj kod]

Nieznana jest dokładna data powstania zboru, choć wiadomo, że istniał on od 1922 roku. Dokładna liczba adwentystów w Toruniu w okresie II Rzeczypospolitej jest niekiedy przybliżona, gdyż w wyniku braku rozeznania adwentystów mylono z baptystami. Dane uwzględniają wyłącznie osoby dorosłe ochrzczone. Prawdopodobnie rzeczywista liczba adwentystów w Toruniu w latach 1922–1939 wynosiła do 60 osób[4].

Zbór Adwentystów Dnia Siódmego w Toruniu w latach 1922-1929
Rok Przybliżona liczba
ochrzczonych wyznawców
1922 17[5]
1923 15[6]
1924 19[5]
1925 19[6]
1926 20[4]
1928 13[6]
1929 13[4]
1931 17[4]
1939 ok. 20[7][8]

Według danych z lat 1925, 1927 i 1930, w Toruniu przebywało dziesięciu Niemców wyznających adwentyzm[7]. Nabożeństwa odbywały się w lokalach prywatnych. Niewielka grupa działająca w Toruniu podlegała Alfredowi Lüdtke, duchownemu z Bydgoszczy[5]. Brak stałego pastora i niechęć władz do Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego przyczyniły się do słabego rozwoju tej wspólnoty religijnej w Toruniu. Adwentyści ograniczali się do działalności religijnej, sporadycznego organizowania wykładów, na których bywało do 30 do 40 osób (przeważały kobiety) oraz do spotykania się w zebraniach[9]. Po 1931 roku kilku adwentystów Dnia Siódmego odeszła z Kościoła i dołączyła do Autonomicznego Zboru Adwentystów Dnia Siódmego, założonego przez bydgoskiego lekarza Alfreda Kubego[10].

W II Rzeczypospolitej pojawił się konflikt pomiędzy nimi a katolikami mieszkającymi w mieście[11]. W 1923 roku policja zatrzymała dwie kobiety kolportujące literaturę adwentystyczną w języku polskim i niemieckim[5]. Podczas spisu powszechnego z 1931 roku adwentyści złożyli zażalenie w sprawie nieprawidłowego zapisywania w spisie ludności wyznawców Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego na niekorzyść wspólnoty[12]. Ze względu na polsko-niemiecki skład wyznaniowy adwentyści byli podejrzewani o prowadzenie działalności niepodległościowej na rzecz Niemiec[13].

Czasy późniejsze[edytuj | edytuj kod]

Podczas II wojny światowej niemieckie władze okupacyjne zakazały działalności adwentystom Dnia Siódmego. W materiałach archiwalnych nie zachowały się informacje dotyczące działalności adwentystów w tym okresie[14].

W listopadzie 2004 roku radni udzielili zgody na sprzedaż adwentystom dnia siódmego działki o wielkości 0,2 ha przy ulicy Idzikowskiego. Działkę sprzedano za 195 tys. złotych[15]. Rok później adwentystom dnia siódmego oficjalnie przekazano tereny przy ulicy Idzikowskiego[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zbór adwentystów w Toruniu. torun.adwentysci.org. [dostęp 2020-09-04].
  2. a b Pielka 2018 ↓, s. 137.
  3. Kłaczkow 2011 ↓, s. 343.
  4. a b c d e Waszkiewicz 1993 ↓, s. 105.
  5. a b c d Pielka 2018 ↓, s. 138.
  6. a b c Waszkiewicz 1998 ↓, s. 144.
  7. a b Waszkiewicz 1993 ↓, s. 101.
  8. Grochowina 2003 ↓, s. 121.
  9. Waszkiewicz 1993 ↓, s. 110.
  10. Waszkiewicz 1998 ↓, s. 141.
  11. Pielka 2018 ↓, s. 136.
  12. Pielka 2018 ↓, s. 139.
  13. Waszkiewicz 1993 ↓, s. 114.
  14. Sziling 2006 ↓, s. 631.
  15. Adwentyści obok Jehowitów. pomorska.pl, 2004-11-06. [dostęp 2021-09-21].
  16. Zielonoświątkowcy starają się o miejsce pod kaplicę. ddtorun.pl, 2015-12-12. [dostęp 2020-09-04].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Sylwia Grochowina. Związki wyznaniowe w Toruniu w latach 1939-1945. „Rocznik Toruński”. 30, 2003. 
  • Jarosław Kłaczkow: Kościoły ewangelickie i ich wyznawcy w Toruniu (1920–1939). W: Jarosław Kłaczkow (red.): Ewangelicy w Toruniu (XVI-XX w.). Toruń: Adam Marszałek, 2011. ISBN 978-83-7780-051-5.
  • Mateusz Pielka. Chrześcijańskie mniejszości wyznaniowe w Toruniu w latach 1920-1939. „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne”. 2 (33), 2018. 
  • Kościół rzymskokatolicki i inne związki wyznaniowe. W: Marian Biskup (red.), Jan Sziling: Historia Torunia (1920-1945) Tom III część 2. W czasach Polski Odrodzonej i okupacji niemieckiej (1920-1945). Toruń: TNT, Instytut Historii PAN w Warszawie, 2006. ISBN 83-87639-79-6.
  • Zofia Waszkiewicz: Stosunki wyznaniowe w Toruniu (1920-1939). W: Mieczysław Wojciechowski (red.): Mniejszości narodowe i wyznaniowe w Toruniu w XIX i XX wieku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1993. ISBN 83-231-0456-5.
  • Zofia Waszkiewicz: Stosunki wyznaniowe w diecezji chełmińskiej w okresie dwudziestolecia międzywojennego (1920–1939). W: Mieczysław Wojciechowski (red.): Mniejszości narodowe i wyznaniowe na Pomorzu w XIX i XX wieku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1998. ISBN 83-231-0894-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]