Starszy zboru
Starszy zboru (gr πρεσβυτερος, presbyteros) – przywilej w niektórych chrześcijańskich kościołach i związkach wyznaniowych.
Protestantyzm[edytuj | edytuj kod]
W wielu Kościołach protestanckich, niezależnie od urzędu pastora, istnieje także funkcja starszego zboru. Niektóre społeczności mają więcej niż jednego starszego, skupiając ich w radzie starszych. W większości denominacji starszymi zboru są osoby świeckie, choć np. w niektórych kościołach metodystycznych funkcję tę sprawują starsi duchowni. Niektóre wspólnoty ordynują na to stanowisko również kobiety.
W Polsce urząd starszych zboru występuje m.in. w:
- Kościele Ewangelicko-Reformowanym
- Kościele Zielonoświątkowym
- Kościele Chrześcijan Wiary Ewangelicznej
- Kościele Wolnych Chrześcijan
- Kościele Adwentystów Dnia Siódmego.
Świadkowie Jehowy[edytuj | edytuj kod]
|
Funkcja starszego zboru istnieje w społecznościach badackich, takich jak: Świadkowie Jehowy, Świecki Ruch Misyjny „Epifania” czy Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego.
W zborach Świadków Jehowy starszym zboru, zwanym również nadzorcą zboru jest ochrzczony doświadczony mężczyzna sprawujący nadzór nad zborem[1][2]. Biblijne kryteria wyboru: 1Tm 3:1–7, Tyt 1:5–9 także: Jk 3:13, 17, 18. W organizacji Świadków Jehowy funkcja starszego zboru odpowiada biblijnej funkcji prezbitera (gr. πρεσβυτερος, presbyteros)[3]. Nie ma ograniczeń co do liczebności starszych (nadzorców[4]) w jednym zborze. Starszy, który przestałby spełniać te kryteria, traci funkcję[5][6]. Określenia „starszy” (wskazuje na dojrzałość duchową danego mężczyzny) i „nadzorca” (wskazuje na obowiązki, jakie ma on pełnić) odnoszą się do tej samej funkcji w zborze[4].
Starszy jest zalecany przez miejscowe grono starszych zboru, spośród sług pomocniczych usługujących w zborze. W trakcie wizyty w danym zborze nadzorca obwodu, po omówieniu zaleceń z miejscowym gronem starszych oraz po poznaniu kandydatów do zamianowania, mianuje ich na starszych i sług pomocniczych w danym zborze[7].
Starszy nie wyróżnia się spośród innych członków zboru, ani ubiorem ani tytułami. Nie otrzymuje żadnych gratyfikacji za sprawowanie tej funkcji[8]. Starszy przewodzi w działalności kaznodziejskiej zboru, naucza w nim oraz udziela pokrzepienia, rad oraz zachęt duchowych pozostałym członkom zboru[9].
Zadania[edytuj | edytuj kod]
W zborze starszym (nadzorcom) przydzielane są funkcje[10]:
- koordynator grona starszych – prowadzi spotkania wszystkich (grona) starszych danego zboru, jest odpowiedzialny za harmonijną współpracę w tym gronie. Przydziela prowadzenie punktów starszym i sługom pomocniczym w programie zebrania Chrześcijańskie życie i służba, konsultując przydziały z nadzorcą tego zebrania. Przydziela również lektorów do odczytywania akapitów na studium Strażnicy oraz w punkcie zborowe studium Biblii. Najczęściej też układa program (tzn. przydziela mówców do danego tematu i terminu) wykładów biblijnych, wygłaszanych na zebraniach w miejscowej Sali Królestwa i zajmuje się lokalnymi sprawami organizacyjnymi zboru. W razie klęski żywiołowej kontaktuje się z nadzorcami grup, by ocenić sytuacje[11]. Koordynator grona starszych nie czuje się ważniejszy od pozostałych starszych[12];
- sekretarz – zajmuje się zapiskami zborowymi, na bieżąco informuje starszych o nadejściu ważnych listów do zboru, kompletuje sprawozdania miesięczne z działalności kaznodziejskiej miejscowych Świadków Jehowy;
- nadzorca służby – planuje regularne wizyty w grupach służby, organizuje zborowe zbiórki do służby polowej, zajmuje się sprawami służby kaznodziejskiej zboru, sprawuje nadzór nad tymi sługami pomocniczymi, którzy opiekują się publikacjami i terenami do głoszenia na terenie zboru;
Tych trzech nadzorców tworzy miejscowy Zborowy Komitet Służby – wypełniają i podpisują różne formularze, np. zestawienia i zamówienia na publikacje Świadków Jehowy (otrzymują je od sługi pomocniczego – sługi literatury i sługi), czuwają nad kontami zboru (dobrowolne datki ze skrzynek na Sali Królestwa). Rozważają prośby o udostępnienie Sali Królestwa na uroczystości ślubne i pogrzebowe członkom wspólnoty, przydzielają głosicieli do grup służby. Zatwierdzają zgłoszenia do stałej i pomocniczej służby pionierskiej. Działają pod nadzorem wszystkich starszych zboru.
- nadzorca grupy służby – opiekuje się przydzieloną mu grupą (10–15 głosicieli). Pomaga również w zbieraniu od głosicieli w danej grupie, comiesięcznych sprawozdań z działalności kaznodziejskiej przekazując je potem sekretarzowi zboru, organizuje grupowe zbiórki do służby polowej wspiera duchowo wszystkich członków grupy w działalności ewangelizacyjnej i interesuje się ich kondycją duchową; wspiera i szkoli sług pomocniczych i innych głosicieli w grupie oraz dokonuje wizyt pasterskich z innym starszym lub sługą pomocniczym u osób należących do grupy, którą nadzoruje; nadzoruje grupowe sprzątanie Sali Królestwa po każdym zebraniu;
- prowadzący studium Strażnicy – przewodniczy w tym cotygodniowym zebraniu, odbywającym się w Sali Królestwa;
- nadzorca zebrania chrześcijańskie życie i służba – najczęściej przewodniczy w zebraniu o nazwie Chrześcijańskie życie i służba; współpracuje z koordynatorem zboru w przydzielaniu punktów oraz pokazów ćwiczebnych przeprowadzanych na tym zebraniu; opiekuje się również biblioteką zborową w Sali Królestwa[13].
Co tydzień różni starsi (oraz słudzy pomocniczy), przedstawiają punkty w programie zebrań zborowych, wygłaszają również publiczne wykłady biblijne, współpracują z pionierami i głosicielami w służbie kaznodziejskiej, starsi co tydzień na zmianę prowadzą zborowe studium Biblii.
Starsi spotykają się również z kandydatami na głosiciela czy kandydatami do chrztu, omawiając z nimi podstawowe wymagania biblijne[14]. Odwiedzają poszczególnych członków zboru (tzw. wizyty pasterskie), zachęcając ich i udzielając rad biblijnych[15]. W przypadku kiedy okaże się, że ochrzczony członek zboru postępuje wbrew zasadom biblijnym lub publicznie odejdzie od istotnej doktryny wiary, czy popełni jakiś grzech, a nie okaże szczerej skruchy i głębokiego żalu za swoje złe postępowanie, starsi zboru powołują spośród swego grona trzyosobowy Komitet Sądowniczy, który może go wykluczyć ze społeczności, a po pewnym czasie, gdy zmieni swe postępowanie ten sam komitet może go przywrócić do społeczności wyznawców[16][17].
Inne funkcje[edytuj | edytuj kod]
- nadzorca obwodu – starsi zamianowani przez Ciało Kierownicze Świadków Jehowy[7], którzy składają co pół roku wizyty w zborach (trwające od wtorku do niedzieli), tworzących obwód (ok. 20 zborów). Podczas tej wizyty starszy (jeżeli ma żonę, to wraz z nią), poświęca czas na osobiste rozmowy z członkami zboru (na zebraniach, w czasie służby kaznodziejskiej, w trakcie posiłków itp.). Wygłasza okolicznościowe przemówienia na zebraniach (wykłady), spotyka się również z miejscowymi pionierami, starszymi zboru i sługami pomocniczymi. Nadzorca obwodu odpowiada również za zgromadzenia obwodowe[18]. Ze względu na wykonywanie specjalnego zadania, nadzorca obwodu należy do Ogólnoświatowej Wspólnoty Specjalnych Sług Pełnoczasowych Świadków Jehowy[19];
- Komitet Oddziału – w każdym Biurze Oddziału Świadków Jehowy na świecie co najmniej trzech doświadczonych nadzorców, którzy nadzorują działalność kaznodziejską w kraju lub krajach, które mu podlegają (w tych ostatnich jest Komitet Kraju), członków Komitetu Oddziału mianuje bezpośrednio Ciało Kierownicze Świadków Jehowy[20].
Starsi mogą też nadzorować również inne działy (funkcjonujące na zasadzie wolontariatu)[10]m.in.:
- budowlany (Lokalny Dział Projektowo-Budowlany);
- humanitarny (Komitet Pomocy Doraźnej);
- medyczny (Komitet Łączności ze Szpitalami, Grupy Odwiedzania Chorych);
- organizacyjny (Komitet Kongresu, Komitet Użytkowania Sali Królestwa, Komitet Użytkowania Sali Zgromadzeń i inne)
Szkolenia[edytuj | edytuj kod]
Starsi zboru biorą udział w przeznaczonych dla nich specjalnych szkoleniach/kursach:
- Kurs Służby Królestwa szkolenie ze specjalnym podręcznikiem „Paście trzodę Bożą” (1 Piotra 5:2) – organizowane przez Ciało Kierownicze dla nadzorców podróżujących, starszych zboru oraz osobne dla sług pomocniczych, wprowadzone 9 marca 1959 w South Lansing w Stanach Zjednoczonych, trwające wówczas miesiąc[21], obecnie przeprowadzane na całym świecie. W 1966 kurs skrócono do dwóch tygodni. W 1972 wydano nowy podręcznik – Kurs Służby Królestwa. Od 1977 wszyscy starsi zboru korzystają z 15-godzinnego szkolenia. Odtąd co kilka lat przeprowadza się je o różnej długości. Wydano pierwszą broszurę z serii „Uważajcie na samych siebie i na całe stado”. Od 1984 z kursu korzystają również – osobno – słudzy pomocniczy[22]. W 1991 wydano nowy podręcznik „Zważajcie na samych siebie i na całą trzodę”, a w 2010 obecny. Ostatni taki kurs – dla starszych zboru oraz sług pomocniczych – miał miejsce na przełomie 2017/2018, a tylko dla starszych – pod koniec 2019 roku. Kładzie nacisk na obowiązki religijne w zborach, szkolenie do opiekowania się powierzoną im trzodą i wywiązywania z zadań organizacyjnych. Omawia się aktualną sytuację w zborach, widoczne tendencje oraz zaistniałe potrzeby[23][24];
- Kurs dla Starszych – szkolenie pięciodniowe, wprowadzone w 2008 w Stanach Zjednoczonych, w celu podniesienia duchowych kwalifikacji, od 2011 organizowane jest we wszystkich krajach (w Polsce do 2013 skorzystało z niego ponad 4370 starszych zboru)[25]. Ma za cel pomóc starszym zboru kształtować usposobienie duchowe i wywiązywać się z zadań w zborze[24];
- Niektórzy ze starszych zboru biorą udział także w dodatkowych, np. będąc doświadczonymi pionierami, gotowymi opuścić rodzinne strony i działać tam, gdzie są potrzeby w Kursie dla Ewangelizatorów Królestwa. Z kolei nadzorcy obwodu – oraz (jeśli są żonaci) ich małżonki – korzystają ze specjalnego dwumiesięcznego Kursu dla Nadzorców Obwodu i Ich Żon (w Polsce do marca 2014 odbyło się jedenaście takich kursów (klas))[26][27][24].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jaka jest rola starszych zboru?, „Kto dzisiaj spełnia wolę Jehowy?”, 2018, s. 18 .
- ↑ Starsi, „Zawsze bądź blisko Jehowy”, Watchtower, 2019, s. 243 .
- ↑ Watchtower, Słowniczek biblijny: Starszy, „Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata”, Towarzystwo Strażnica, 2018, s. 1775 .
- ↑ a b Watchtower, Słowniczek biblijny: Nadzorca, „Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata”, Towarzystwo Strażnica, 2018, s. 1767 .
- ↑ Nadzorca, „Wnikliwe poznawanie Pism tom 2”, 2006, s. 124, 125 .
- ↑ Starszy, „Wnikliwe poznawanie Pism tom 2”, s. 787–790 .
- ↑ a b Jak w poszczególnych zborach są mianowani starsi i słudzy pomocniczy?, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 listopada 2014, s. 28 .
- ↑ Watchtower, Czy Świadkowie Jehowy mają duchownych, którzy pobierają opłaty za swoje posługi?, jw.org [dostęp 2014-08-31] .
- ↑ Pasterze, naśladujcie Największych Pasterzy, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 listopada 2013, s. 26–30 .
- ↑ a b Nadzorcy, którzy ‛pasą trzodę Bożą’, „Zorganizowani do spełnienia woli Jehowy”, Towarzystwo Strażnica, 2019, s. 30–52 .
- ↑ Królestwo Boże panuje!, Towarzystwo Strażnica, 2014, s. 214 .
- ↑ Zorganizowani do spełniania woli „Boga pokoju”, „Królestwo Boże panuje!”, Towarzystwo Strażnica, 2014, s. 118–121 .
- ↑ Jaką pomoc stanowi dla nas biblioteka w Sali Królestwa?, „Kto dzisiaj spełnia wolę Jehowy?”, 2018, s. 30 .
- ↑ Dlaczego należy się ochrzcić?, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 kwietnia 2002, s. 13 .
- ↑ Chrześcijańscy starsi — ‛współpracownicy ku naszej radości’, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 stycznia 2013, s. 29–31 .
- ↑ Watchtower, Czy zrywacie wszelkie kontakty z byłymi członkami waszej religii?, jw.org [dostęp 2014-09-01] .
- ↑ „Pasterze odpowiadający memu sercu”, „Jeremiasz przekazuje nam słowo od Boga”, 2014, s. 128–139 .
- ↑ Jak pomagają nam nadzorcy obwodów?, „Kto dzisiaj spełnia wolę Jehowy?”, 2018, s. 20 .
- ↑ Watchtower, „Co ślubujesz, spełnij”, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Towarzystwo Strażnica, kwiecień 2017, s. 3–8 .
- ↑ Jak jest zorganizowana praca Biura Oddziału?, „Kto dzisiaj spełnia wolę Jehowy?”, 2018, s. 25 .
- ↑ Czy jesteś przygotowany do ocalenia?, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 maja 2006, s. 24 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2003, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2003, s. 16 .
- ↑ Teokratyczne szkolenia wyrazem miłości Jehowy, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 września 2012, s. 13–17 .
- ↑ a b c Szkolenie poddanych Królestwa, „Królestwo Boże panuje!”, jw.org, 2014, s. 188 .
- ↑ Teokratyczne szkolenia wyrazem miłości Jehowy, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 września 2012, s. 13–17 .
- ↑ Ogłoszenia, „Nasza Służba Królestwa”, luty 2014, s. 4 .
- ↑ Teokratyczne szkolenia wyrazem miłości Jehowy, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 września 2012, s. 15 .