Zbigniew Kulesza
kapitan NZW | |
Data i miejsce urodzenia |
11 lipca 1917 |
---|---|
Data śmierci |
16 września 2003 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939–1947 |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie |
Jednostki |
33 Pułk Piechoty, „XVI” Okręg NZW |
Stanowiska |
komendant „XVI” Okręgu NZW |
Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Zbigniew Kulesza, ps. „Młot”, „Grawicz”, „Oleśnicki” (ur. 11 lipca 1917 w Długosiodle, zm. 16 września 2003) – polski żołnierz, uczestnik konspiracji narodowej w okresie II wojny światowej i pierwszych latach powojennych na Mazowszu i Kurpiowszczyźnie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W wojnie obronnej 1939 walczył w 33 pułku piechoty w ramach SGO „Narew”, następnie był członkiem konspiracyjnej organizacji „Wilki”[1]. Od 1944 był członkiem Narodowych Sił Zbrojnych, kierował wydziałem propagandy Okręgu Białystok, w stopniu podporucznika, następnie porucznika[2], wydawał czasopismo „Głos znad Narwi”. W 1945 został członkiem Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, kierował „kurpiowskim” Obwodem NZW na pograniczu powiatów łomżyńskiego i ostrołeckiego[3]. W grudniu 1945 został wysłany do powiatu ostrołęckiego, gdzie objął funkcję komendanta Komendy Powiatowej NZW w Ostrołęce „Orawa”. Został wówczas awansowany do stopnia kapitana. Intensywnie prowadził działalność konspiracyjną także w okolicach Makowa Mazowieckiego, Przasnysza, Ciechanowa, częściowo Pułtuska, Mławy i Sierpca, a także dawnego pogranicza pruskiego – Pisza, Białej Piskiej i Olsztyna. Doprowadził do powstania nowej jednostki organizacyjnej NZW – Inspektoratu „Orawa”, przekształconego następnie w Okręg XVI „Mazowsze”[4][5]. W czerwcu 1946 został pierwszym komendantem tego Okręgu i dowodził nim do ujawnienia się w wyniku amnestii w kwietniu 1947[4]. Dowodził zakończoną powodzeniem wspólną akcją 4 oddziałów podziemia w Krasnem (13 września 1946)[6]. Przed ujawnieniem wyjechał na Śląsk. Został aresztowany w listopadzie 1947 i skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności. W 1949 roku osadzony został w Rawiczu. Od sierpnia 1951 do początku 1952 więziony w Warszawie, następnie ponownie w Rawiczu, a od 1953 we Wronkach. Został zwolniony 19 grudnia 1956[7].
W 1992 został odznaczony Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego[8].
Opublikowano jego zbeletryzowane wspomnienia „Śledztwo wyklętych” (1995), „Resocjalizacja wyklętych” (2004).
Jego postać została przedstawiona w filmie „Historia Roja”[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zawołać po imieniu: księga kobiet-więźniów politycznych 1944-1958, Tom 2, opracowanie Barbara Otwinowska, Teresa Drzal, wyd. 2003.
- ↑ Lucyna Kulińska Narodowcy: z dziejów obozu narodowego w Polsce w latach 1944–1947, wyd. 1999.
- ↑ Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski Ziemia ostrołęcka w walce z komunizmem 1944-1954.
- ↑ a b Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956. Warszawa-Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 230. ISBN 978-83-60464-45-8.
- ↑ Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski Wolności za darmo nikt nikomu nie da, Biuletyn IPN, nr 8-9, 2007.
- ↑ Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956. Warszawa-Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 252. ISBN 978-83-60464-45-8.
- ↑ Zbigniew Kulesza „Śledztwo wyklętych”, wyd. Alfa, Warszawa 1995 (tam nota wydawcy).
- ↑ Odznaczeni Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego. [dostęp 2012-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-08)].
- ↑ Historia Roja [online], Filmweb [dostęp 2016-03-05] .
- Członkowie Komend Okręgów NZW
- Członkowie Komend Okręgów NSZ
- Członkowie Komend Powiatowych NZW
- Dowódcy oddziałów podziemia antykomunistycznego (1944–1956)
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Odznaczeni Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1917
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Więźniowie więzienia w Rawiczu (Polska Ludowa)
- Więźniowie więzienia we Wronkach (Polska Ludowa)
- Zmarli w 2003