Zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy
| cisterna cerebellomedullaris | |
 Przekrój poprzeczny pokazujący położenie trzech najważniejszych zbiorników podpajęczynówkowych (pajęczynówka narysowana niebieską kreską, zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy (cisterna cerebellomedullaris) opisany w dolnym prawym narożniku rysunku) |
Zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy (łac. cisterna cerebellomedullaris, ang. cerebellomedullaris cistern) in. zbiornik wielki (łac. cisterna magna, ang. cisterna magna) – największy i najważniejszy zbiornik podpajęczynówkowy, zlokalizowany w kącie utworzonym przez móżdżek i rdzeń przedłużony.
Budowa anatomiczna
[edytuj | edytuj kod]Zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy zlokalizowany jest w dole tylnym czaszki i jest utworzony przez pajęczynówkę przechodzącą z rdzenia przedłużonego na powierzchnię dolną móżdżku w jej tylnej części[1]. Zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy od przodu ograniczony jest przez rdzeń przedłużony, od tyłu przez oponę twardą, od góry przez móżdżek, a od dołu łączy się z jamą pajęczynówkową rdzenia kręgowego[1]. Rozmiary zbiornika móżdżkowo-rdzeniowego są zmienne[1]. Jego wymiar poprzeczny wynosi 5–7 cm natomiast głębokość 1,5–2 cm[1] i jest to największy[1][2] oraz najważniejszy zbiornik w jamie czaszki[1].
Znaczenie kliniczne
[edytuj | edytuj kod]- punkcja zbiornika móżdżkowo-rdzeniowego (z nakłucia podpotylicznego[1][3]) pozwala na pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego do oceny obecności komórek nowotworowych w glejaku wielopostaciowym, rdzeniaku, wyściółczaku oraz przerzutach nowotworowych, diagnostyki zakażeń towarzyszących zespołowi nabytego niedoboru odporności[3], a także innych schorzeń neurologicznych[4];
- ocena zbiornika móżdżkowo-rdzeniowego podczas położniczego badania ultrasonograficznego jest zalecana w II trymestrze ciąży[5], jego zwężenie często towarzyszy rozszczepowi kręgosłupa[5][6], natomiast poszerzenie – aberracjom chromosomowym,[7] takim jak: zespół Downa (trisomia chromosomu 21), zespół Pataua (trisomia chromosomu 13), zespół Edwardsa (trisomia chromosomu 18)[7];
- zabieg połączenia komory bocznej był stosowany w leczeniu wodogłowia[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. IV. Warszawa: PZWL, 1993, s. 443-444. ISBN 83-200-1702-5.
- ↑ John Nolte: Mózg człowieka. Anatomia czynnościowa mózgowia,. T. 1. Wrocław: Elsevier. Urban&Partner., 2011, s. 86-89. ISBN 978-83-7609-364-2.
- ↑ a b Ireneusz W. Kojder, Dariusz Jeżewski, Marek Lickendorf. Guzy mózgu z punktu widzenia neurochirurga; przyczynek do chirurgicznego leczenia nowotworów śródczaszkowych. „Polski Przegląd Neurologiczny”. 3 (3), s. 172–184, 2007.
- ↑ Paweł Chochoł, Urszula Fiszer. Ocena parametrów płynu mózgowo-rdzeniowego w diagnostyce chorób neurologicznych. „Postępy Nauk Medycznych”. XXVI (10), 2013.
- ↑ a b Marek Pietryga, Dariusz Borowski, Jacek Brązert, Wojciech Cnota, Artur Czekierdowski, Bartosz Czuba, Mariusz Dubiel, Rafał Iciek, Piotr Kaczmarek, Przemysław Oszukowski, Mariola Ropacka-Lesiak, Piotr Sieroszewski, Krzysztof Szaflik, Piotr Węgrzyn, Mirosław Wielgoś: Rekomendacje sekcji ultrasonografii polskiego towarzystwa ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym w 2015 r.. Sekcja Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. [dostęp 2016-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-25)].
- ↑
Alicja Żarkowska, Maria Respondek-Liberska. Poszerzenie układu komorowego mózgowia u płodu – diagnostyka różnicowa. „Aktualności Neurologiczne”. 9 (3), s. 203-208, 2009.
- ↑ a b Krzysztof Preis, Małgorzata Świątkowska-Freund. Ultrasonograficzne markery aberracji chromosomowych u płodu. „Nowa Medycyna”, 2004.
- ↑ Wanda Mikołajczyk-Wieczorek, Emilia Nowosławska. Leczenie wodogłowia za pomocą systemów zastawkowych. „Aktualności Neurologiczne”. 9 (1), s. 26-36, 2009.
