Zdzisław Rychlik
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data urodzenia |
5 stycznia 1947[1] |
| profesor nauk matematycznych | |
| Specjalność: Teoria prawdopodobeństwa | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1974 – matematyka |
| Habilitacja |
1981 – matematyka |
| Profesura |
1991[2] |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie |
| Stanowisko |
Profesor (od 1993) |
| Okres zatrudn. |
Od 1971 |
| Uczelnia | |
| Stanowisko |
Profesor |
| Profesor | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Zdzisław Rychlik (ur. 5 stycznia 1947 w Kodniu, w województwie lubelskim, w powiecie bialskim)[1] – polski matematyk, emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie[3][4].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Po maturze, w roku 1965, rozpoczął studia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, na tym kierunku ukończył sekcję teoretyczną w roku 1971[4].
W 1974 roku obronił rozprawę doktorską w Instytucie Matematycznym na UMCS w Lublinie, pod kierunkiem docenta dra hab. Dominika Szynala, na podstawie pracy Graniczne własności sum niezależnych zmiennych losowych z losową liczbą składników[4][5][6].
W roku 1971 zaczął pracę w Instytucie Matematyki na Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej[7]. Piastował funkcje akademickie w administracji UMCS od Zastępcy dyrektora Instytutu Matematyki UMCS w latach 1982–1984, prodziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UMCS w latach 1984–1987, Dyrektora Instytut Matematyki UMCS od 1987 roku. Był dziekanem Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS w latach 2008–2012. W pamięci środowiska naukowego UMCS pozostał jako współtwórca planów i programów studiów, moderator nowych kierunków badań, i opiekun studentów i młodych pracowników naukowych, z których niektórzy zostali jego doktoratami lub współpracownikami. Był też członkiem Senatu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Habilitował się przed Radą Naukową Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej[4] w 1981.
Członek American Mathematical Society oraz Polskiego Towarzystwa Matematycznego od 1972 r.
Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
W 1974 otrzymał Nagrodę dla Młodych Matematyków PTM, a nastepnie w 2006 otrzymał Nagrodę im. Hugona Steinhausa[8] za serię 17 prac naukowych z lat 1996–2005 z teorii twierdzeń granicznych rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej[9].
Członek Komitetu Matematyki PAN kilku kadencji, w tym 2020-2024[10][11].
W 1984 odznaczony brązowym Krzyżem Zasługi, a w 1991 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].
Dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]
Jego badania obejmują szeroki zakres zastosowań metod probabilistycznych. Najistotniejsze poświęcone są twierdzeniom granicznym dla ciągów zmiennych losowych z losowymi indeksami, prawie pewnej wersji twierdzeń granicznych oraz twierdzeniom granicznym dla pół losowych. Twierdzenia graniczne ze zbieżnością punktową nazywane są „losowymi wersjami centralnych twierdzeń granicznych” lub „prawie pewnymi wersjami twierdzeń granicznych”. Jest to tematyka, która jest szczególnie intensywnie rozwijana w ostatnich dekadach ze względu na ich implikacje do zastosowań z wykorzystaniem wsparcia metod numerycznych. Twierdzenia graniczne dla ciągów elementów losowych z losowymi indeksami odgrywają od lat bardzo ważną rolę w matematyce finansowej, teorii obsługi masowej, w teorii odnowy, w analizie sekwencyjnej, w teorii procesów Markowa, w teorii błądzeń losowych, w teorii martyngałów i innych dziedzinach matematyki stosowanej. Znaczące wyniki sa zawarte w pracach Zdzisława Rychlika z jego uczniami i matematykami z różnych ośrodków w kraju i zagranicą[9].
Był promotorem w 12 przewodach doktorskich[6]. Dziewięć prac magisterskich zrealizowanych pod jego opieką zostało nagrodzonych na Ogólnopolskim Konkursie na najlepszą pracę studencką z rachunku prawdopodobieństwa i zastosowań matematyki, organizowanym przez Oddział Wrocławski PTM.
Wyniki jego badań zawarte są w ponad 90 publikacjach w renomowanych międzynarodowych czasopismach[12][13]. Miał wielu współpracowników.
Wśród czasopism, w których publikował, warto wymienić: J. Statist. Plann. Inference, Probability and Mathematical Statistics, Colloquium Mathematicum, Canadian Journal of Statistics, Teor. Verojatnost. i Primenen.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Krzysztof Pikoń i inni red., Złota Księga Nauk Ekonomicznych, Prawnych i Ścisłych 2005, Wydawnictwo HELION, ul. Chopina 6, 44-100 Gliwice 2005, str. 205, ISBN 83-920014-4-3 [dostęp 2024-05-05] (pol.).
- ↑ Prof. dr hab. Zdzisław Rychlik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-10-27].
- ↑ Publikacje osoby – Zdzisław Rychlik – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. bazawiedzy.umcs.pl. [dostęp 2024-06-01].
- ↑ a b c d Zdzisław Rychlik, [w:] OPI, Ludzie Nauki, ludzie.nauka.gov.pl, 2 stycznia 2024 [dostęp 2024-05-11] (ang. • pol.).
- ↑ Zdzisław Rychlik: Graniczne własności sum niezależnych zmiennych losowych z losową liczba składników. [omnis-umcs.primo.exlibrisgroup.com Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii], 1974, Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej s. 70. [dostęp 2024-06-01]. (pol.).
- ↑ a b Zdzisław Rychlik in Mathematical Genealogy Project. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
- ↑ Historia Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki [online], www.umcs.pl [dostęp 2024-06-01] (pol.).
- ↑ Jury Nagrody im. Hugona Steinhausa, Nagroda główna im Hugona Steinhausa, www.ptm.org.pl [dostęp 2024-06-01] (pol.).
- ↑ a b Aleksander Weron. Laureaci nagród PTM za rok 2006: Zdzisław Rychlik – laureat nagrody im. H. Steinhausa. „Wiadomości Matematyczne. Annales Societatis Mathematicae Polonae (Series II).”. 43 (1), s. 145–147, 2011-07-24. DOI: 10.14708/wm.v43i01.7310. ISSN 2543-991X. [dostęp 2024-06-01].
- ↑ Komitet Matematyki w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2024-06-01].
- ↑ Prof. dr hab. Zdzisław Rychlik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-06-01].
- ↑ Zdzisław Rychlik: Lista publikacji w MathSciNet. 1972, American Mathematical Society [dostęp 2024-04-10]. (ang.).
- ↑ Zdzisław Rychlik: Lista publikacji w zbMATH. 1972, FIZ Karlsruhe GmbH [dostęp 2024-04-10]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krzysztof Pikoń i inni red., Złota Księga Nauk Ekonomicznych, Prawnych i Ścisłych 2005, Wydawnictwo HELION, ul. Chopina 6, 44-100 Gliwice 2005, str. 205, ISBN 83-920014-4-3 [dostęp 2024-05-05] (pol.).