Zjednoczenie Przemysłu Narzędziowego

Zjednoczenie Przemysłu Narzędziowego – jednostka organizacyjna Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, powołana w celu koordynowania, nadzorowania, kontrolowania oraz sprawowania ogólnego kierownictwa nad działalnością gospodarczą przedsiębiorstw państwowych lub będących pod zarządem państwowym.

Powołanie Zjednoczenia

Na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z 1948 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Prezesem Centralnego Urzędu Planowania o utworzeniu Zjednoczenia Przemysłu Narzędziowego ustanowiono Zjednoczenie. W 1949 r. zarządzeniem Ministra Przemysłu Ciężkiego z 1949 r. w sprawie zmiany zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z 1948 r. o utworzeniu Zjednoczenia Przemysłu Narzędziowego Zjednoczenie przeszło pod nadzór Ministra Przemysłu Ciężkiego. Powołanie zjednoczenia pozostawało w ścisłym związku z dekretem z 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych.

Zjednoczenie podlegało nadzorowi Centralnego Zarządu Przemysłu Maszynowego, zaś zwierzchni nadzór państwowy nad Zjednoczeniem sprawował Minister Przemysłu Ciężkiego.

Przedmiot działalności Zjednoczenia

Przedmiotem działalności Zjednoczenia było koordynowanie, nadzorowanie, kontrolowanie oraz ogólne kierownictwo działalności gospodarczej przedsiębiorstw państwowych lub będących pod zarządem państwowym. Zjednoczenie stanowiło przedsiębiorstwo państwowe, prowadzone w ramach narodowych planów gospodarczych oraz według zasad gospodarki handlowej.

Rada Nadzoru Społecznego

Przy Zjednoczeniu powołana była Rada Nadzoru Społecznego, której zakres działania, sposób powoływania i odwoływania jej członków, organizację i sposób wykonywania powierzonych czynności określi rozporządzenie Rady Ministrów.

Rada Nadzoru Społecznego miała charakter niezależnego organu nadzorczego, kontrolnego oraz opiniodawczego, podlegającego w swej działalności nadzorowi Prezydium Krajowej Rady Narodowej.

Organ zarządzający Zjednoczeniem

Organem zarządzającym Zjednoczenia była dyrekcja powoływana i zwalniana przez Ministra Przemysłu Ciężkiego i składająca się z dyrektora naczelnego, reprezentującego dyrekcję samodzielnie oraz z podległych dyrektorowi naczelnemu dwóch dyrektorów.

Do ważności zobowiązań zaciąganych przez Zjednoczenie wymagane było współdziałanie, zgodnie z uprawnieniami przewidzianymi w statucie:

• dwóch członków dyrekcji łącznie,
• jednego członka dyrekcji łącznie z pełnomocnikiem handlowym w granicach jego pełnomocnictwa,
• dwóch pełnomocników handlowych łącznie w granicach ich pełnomocnictw.

Wykaz przedsiębiorstw nadzorowanych

• Bydgoska Fabryka Narzędzi - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Bydgoszcz,
• Pabianicka Fabryka Narzędzi - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Pabianice,
• Będzińska Fabryka Pilników - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Będzin,
• Cieszyńska Fabryka Narzędzi - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Cieszyn,
• Fabryka Pił i Narzędzi Wapienica - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Wapienica,
• Fabryka Narzędzi Tnących Drzewica - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Kuźnice Drzewickie,
• Zakłady Tarcz Ściernych - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Bielsko,
• Fabryka Przyrządów i Uchwytów - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Białystok,
• Fabryka Wyrobów Precyzyjnych im. Gen. Świerczewskiego - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Warszawa,
• Fabryka Artykułów Ściernych - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Sosnowiec,
• Fabryka Tarcz Ściernych - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Grodzisk Mazowiecki,
• Centralne Biuro Konstrukcyjne Nr 2 - przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione - Warszawa.