Łyśniewski
Łyśniewski (Lysniewski, Lyśniewski, Achinger odmienny) – kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Achinger.
Opis herbu
[edytuj | edytuj kod]Herb znany był w przynajmniej czterech wariantach. Opisy z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego[1]:
Łyśniewski I (Lysniewski, Lyśniewski, Achinger odmienny): Na tarczy dwudzielnej w pas w polu górnym, złotym (lub srebrnym) z prawej drzewo zielone, zza którego pół wiewiórki czerwonej wyskakującej w lewo, do wieży blankowanej, czerwonej, w polu dolnym, srebrnym, dwa skosy lewe czarne. Klejnot: nad hełmem w koronie trzy pióra strusie, złote między czerwonymi. Labry z prawej czerwone, podbite złotem, z lewej czarne, podbite srebrem.
Łyśniewski Ia (Lysniewski, Achinger odmienny): Na tarczy dwudzielnej w pas w polu górnym, na niskim blankowanym murze, lekko wznoszącym się w skos lewy, z lewej drzewo w stronę którego skacze wiewiórka; w polu dolnym dwa skosy lewe. Barwy nieznane. W klejnocie nad hełmem bez korony mąż w kaftanie, z mieczem w prawej, wzniesionej ręce, między dwoma skrzydłami orlimi. Labry nieznanej barwy.
Łyśniewski II (Lysniewski): W polu złotym, na pagórku zielonym, z prawej wieża blankowana, czerwona, w środku drzewo zielone, przy którym z lewej wiewiórka czerwona, siedząca, gryząca orzech. Klejnot nieznany. Labry czerwone, podbite złotem.
Elementy herbu Łyśniewski i jego odmian wykazują podobieństwo do herbu Achinger III. Źródło tego podobieństwa pozostaje niewyjaśnione.
Najwcześniejsze wzmianki
[edytuj | edytuj kod]Warianty I i II znane są Ostrowskiemu (Księga herbowa rodów polskich). Warianty I i I a przekazywane są przez Nowego Siebmachera. Wariant II wymieniany dodatkowo przez Ledebura (Adelslexikon der preussichen Monarchie von...).
Rodzina Łyśniewskich
[edytuj | edytuj kod]Rodzina szlachecka wywodząca się ze wsi Łyśniewo. Protoplastą rodziny miał być Grzegorz Jadamka, właściciel Łyśniewa w 1570. Samo nazwisko pojawia się po raz pierwszy w 1608 (Grzegorz Sarnowski alias Łyśniewski). Kolejne wzmianki z lat: 1648 (Maciej Łyśniewski), 1682 (Balzer i Krzysztof Liśniewscy). Dobra w Łyśniewie począwszy od 1685 do 1720 przejmowała rodzina Sobieskich. Łyśniewscy byli jednak nadal wymieniani w źródłach jako dziedzice innych wiosek. Floryan Łyśniewski, ławnik mirachowski posiadał Donimierz od 1752 i zostawił go w 1774 swojemu synowi Rochowi. Jakub Łyśniewski posiadał części we wsiach: Sikorzyno, Parszkowo, Radoszewo i złożył w 1772 przysięgę wierności królowi pruskiemu. Członkowie rodu posiadali jeszcze w różnych okresach części we wsiach: Kokoszki, Liniewko i Wędkowy.
Herbowni
[edytuj | edytuj kod]Łyśniewski (Leschniewski, Leszniewski, Leśniewski, Lischneski, Lischnewski, Lischniewski, Lisczniewski, Lisnieski, Lisniewski, Liśniewski, Lysniewski, Lyszniewski, Lyśniewski).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 104–108. ISBN 978-83-247-0100-1.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Przemysław Pragert: Herbarz rodzin kaszubskich. T. 2. BiT, 2007, s. 124-126, 268. ISBN 978-83-924425-9-2.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Herb Łyśniewski I z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla