Łóżko rodzinne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Śpiąca rodzina

Łóżko rodzinne, określane też jako współspanie[1] – spanie jednego lub obojga rodziców razem z niemowlęciem lub małym dzieckiem (ang. co-sleeping albo family bed), zamiast odkładania go do osobnego łóżeczka. Jest to zwyczaj rozpowszechniony w wielu częściach świata. Istnieją różne poglądy na temat bezpieczeństwa spania z dzieckiem, w porównaniu do kładzenia go w osobnym łóżeczku.

Wstęp[edytuj | edytuj kod]

Spanie razem z dzieckiem jest powszechną praktyką w wielu częściach świata poza Ameryką Północną, Europą i Australią (ale nawet na tych trzech kontynentach niewielki odsetek dzieci śpi razem z rodzicami choć przez pewien czas). Dla przykładu, w jednym z badań przeprowadzonych w 2006 w Indiach wśród dzieci w wieku 3–10 lat wykazano, że 93% z nich spało z jednym lub obojgiem rodziców[2].

Zwyczaj ten był rozpowszechniony na całym świecie aż do XIX wieku, gdy nastała "moda" na przeznaczanie dla dziecka osobnego pokoju z kołyską lub łóżeczkiem. W wielu częściach świata spanie razem z dzieckiem jest praktyczne z tego względu, że pomaga ogrzać dziecko w nocy. Stosunkowo niedawno w kulturze zachodniej zwyczaj ten zaczęli z powrotem popularyzować zwolennicy rodzicielstwa bliskości, opierając się na psychologicznej teorii przywiązania. W badaniach przeprowadzonych w 2006 nad dziećmi w Kentucky w USA wykazano, że 15% niemowląt i dzieci w wieku od 2 tygodni do 2 lat śpi z jednym lub obojgiem rodziców[3].

Specjaliści nie są zgodni co do metod, skuteczności i etyki spania razem z małym dzieckiem[4]. Amerykańska Consumer Product Safety Commission ostrzegała przed spaniem z dzieckiem[5], ale wielu pediatrów, popularyzatorów karmienia piersią oraz innych specjalistów krytykowało to oświadczenie[6].

Zalety[edytuj | edytuj kod]

Spanie z niemowlęciem zwiększa szanse jego przeżycia (zwłaszcza w połączeniu z karmieniem piersią), gdyż chroni przed śmiercią łóżeczkową[7][8]. Poza tym, spanie razem sprzyja nawiązywaniu więzi z dzieckiem, pozwala rodzicom lepiej się wyspać[9] i ułatwia karmienie piersią (starsze niemowlęta mogą wtedy pić z piersi w nocy bez budzenia matki). Nocne karmienie, z kolei, ma wpływ na płodność matki (patrz metoda LAM).

Poziom hormonów stresowych jest niższy u matek i dzieci, które śpią razem. Dotyczy to zwłaszcza równowagi kortyzolu, którego odpowiedni poziom jest kluczowy dla prawidłowego rozwoju dziecka[10][11][12][13].

W badaniach na zwierzętach stwierdzono, że młode szczury, które pozostawały blisko matek, miały wyższy poziom hormonu wzrostu i bardziej prawidłowy poziom aktywności enzymów mózgowych i serca[14][15].

Stan fizjologiczny niemowląt śpiących z matką jest bardziej stabilny, m.in. ich temperatura ciała jest mniej zmienna, a rytm bicia serca i oddech są bardziej regularne niż u dzieci, które śpią osobno[16][17].

Spanie razem z niemowlęciem może korzystnie wpływać na zdrowie emocjonalne. Na podstawie szczegółowych ankiet przeprowadzonych wśród 219 kobiet baskijskich i ich dzieci stwierdzono, że osoby, które we wczesnym dzieciństwie spały razem z rodzicami, w wieku dorosłym zwykle cechowały się większą siłą woli i samoakceptacją oraz były spokojniejsze i zdrowsze[18]. Z kolei w badaniach przeprowadzonych na grupie dzieci żołnierzy wykazano, że dzieci które spały razem z rodzicami miały rzadziej problemy psychiczne[19]. Wbrew obiegowym opiniom, dzieci, które nigdy nie spały z rodzicami, były zwykle bardziej strachliwe i sprawiały więcej kłopotów wychowawczych niż te, które spały z rodzicami[20]. Niemniej, niedawne badania wykazały odmienne wyniki, jeśli dziecko zaczynało spać z rodzicami dopiero po wystąpieniu problemów z zasypianiem.

Ostrzeżenia[edytuj | edytuj kod]

Odstępstwo od spania z rodzicami może być dla dziecka stresujące[21].

Spanie rodzica razem z dzieckiem jest niebezpieczne dla każdego dziecka, kiedy rodzic pali papierosy, ale istnieją też inne czynniki ryzyka. Powszechnie radzi się, by dziecko spało na plecach, a nie na brzuszku, oraz by nigdy nie spało z rodzicem, który pije alkohol lub zażywa leki obniżające czujność lub jest otyły[22]. Zaleca się też, by łóżko było twarde, i by nie używać ciężkich kołder i poduszek. Dzieci kilkuletnie nie powinny nigdy spać blisko niemowląt, które mają mniej niż 9 miesięcy[23]. Często zaleca się, by nigdy nie zostawiać dziecka samego w łóżku, nawet jeśli powierzchnia łóżka nie jest bardziej niebezpieczna niż powierzchnia łóżeczka. Istnieje też ryzyko spadnięcia na twardą podłogę.

Niedawno przeprowadzono badania w rodzinach, w których dzieci spały w osobnych łóżeczkach itp., ale części z nich rodzice pozwalali czasem spać w swoim łóżku. Ta podgrupa cierpiała na zaburzenia snu w dorosłym życiu, ale badacze doszli do wniosku, że zachowania ich rodziców były raczej reakcją na wcześniejsze problemy dzieci z zasypianiem. W większości badań nad związkami między zachowaniami rodziców a zaburzeniami snu dzieci nie wykryto żadnych różnic istotnych statystycznie, gdy brano pod uwagę uprzednie problemy z zasypianiem. Co więcej, wykazano, że obecność matki przy zasypianiu chroni dzieci przed zaburzeniami snu[24].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dominika Węcławek "Łóżkowy surfing, czyli rzecz o sypianiu z dziećmi" Foch! 29.09.2013, dostęp 03.10.2013
  2. B. Bharti, P. Malhi, S. Kashyap. Patterns and problems of sleep in school going children.. „Indian Pediatr”. 43 (1), s. 35–8, Jan 2006. PMID: 16465004. 
  3. Montgomery-Downs HE, Sleep habits and risk factors for sleep-disordered breathing in infants and young toddlers in Louisville, Kentucky. Sleep Med. 2006 Apr;7(3):211-9. Epub 2006 Mar 27.
  4. Mace, S. Where should babies sleep? Community Pract. 2006 Jun;79(6):180-3.
  5. Consumer Product Safety Commission. [dostęp 2010-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-06-18)].
  6. MedicineNet.com
  7. J. McKenna, S. Mosko, C. Richard, S. Drummond i inni. Experimental studies of infant-parent co-sleeping: mutual physiological and behavioral influences and their relevance to SIDS (sudden infant death syndrome).. „Early Hum Dev”. 38 (3), s. 187–201, Sep 1994. PMID: 7821263. 
  8. JJ. McKenna, T. McDade. Why babies should never sleep alone: a review of the co-sleeping controversy in relation to SIDS, bedsharing and breast feeding.. „Paediatr Respir Rev”. 6 (2), s. 134–52, Jun 2005. DOI: 10.1016/j.prrv.2005.03.006. PMID: 15911459. 
  9. Quillin, SI, Interaction between feeding method and co-sleeping on maternal-newborn sleep. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2004 Sep-Oct;33(5):580-8.
  10. Coe, C.L., et al., "Endocrine and immune responses to separation and maternal loss in non-human primates", The Psychology of Attachment and Separation, New York Academic Press, 1985, P. 163-199
  11. Hofer, M., "The mother-infant interactionas a regulator of infant physiology and behavior", Sympiosis in Parent-Offspring Interactions, New York: Plenum, 1983
  12. Hofer, M., "Some thoughts on the tranduction of experience from a developmental perspective", Psychosomatic Medicine, 44:19, 1982
  13. Hofer, M. and H. Shair, "Control of sleep-wake states in the infant rat, by features of the mother-infant relationship", Developmental Psychobiology, 1982, P 229-243
  14. Butler, S.R., et al., "Maternal behavior as a regulator of polyamine biosynthesis in brain and heart of developing rat pups", Science, 1978, P 445-447
  15. Kuhn, C.M., et al., "Selective depression of serum growth hormone during maternal deprivation in rat pups", Science, 1978, P. 1035-1036
  16. Field, T., Touch in early development, N.J.: Lawrence Earlbaum and Assoc., 1995
  17. Reite, M. and J.P. Capitanio, "On the nature of social separation and social attachment", The psychobiology of attachment and separation, New York: Academic Press, 1985, P. 228-238
  18. Crawford, M., "Parenting practices in the Basque Country: Implications of infant and child-hood sleeping location for personality development", Ethos, 1994, 22, 1: 42-82.[1]
  19. Forbes, J.F., et al., "The cosleeping habits of military children", Military medicine, 1992, P. 196-200
  20. Heron, P., "Non-reactive cosleeping and child behavior: Getting a good night's sleep all night, every night", Master's thesis, Department of Psychology, University of Bristol, 1994
  21. Hunsley, M. The sleep of co-sleeping infants when they are not co-sleeping: evidence that co-sleeping is stressful. Dev Psychobiol. 2002 Jan;40(1):14-22.
  22. MedicineNet.com IParenting.com.
  23. Sears, William M.D. et al., The Baby Sleep Book, Brown, Little & Company, 2005, P. 131
  24. Simard, V., et al. (2008). The Predictive Role of Maladaptive Parental Behaviors, Early Sleep Problems, and Child/Mother Psychological Factors. Archives of Pediatric and Adolescent Medicine

Inne źródła[edytuj | edytuj kod]

  • Jackson, Deborah. Three in a Bed: The Benefits of Sharing Your Bed with Your Baby, New York: Bloomsbury Publishing, 1999.
  • McKenna, James J. Sleeping with Your Baby, Washington, D.C.: Platypus Media, 2007.
  • Morelli, G.A., Rogoff, B., Oppenheim, D., & Goldsmith, D. (1992). Cultural variation in infant's sleeping arrangements: Questions of Independence. Developmental Psychology, Vol. 28, No. 4, 604-613.
  • Thevenin, Tine. The Family Bed, New Jersey: Avery Publishing Group, 1987.
  • Simard, V., et al. (2008). The Predictive Role of Maladaptive Parental Behaviors, Early Sleep Problems, and Child/Mother Psychological Factors. Archives of Pediatric and Adolescent Medicine Available at: [1]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]