Kentucky
| |||||
| |||||
| 15. stan od 1 czerwca 1792 | |||||
| |||||
| Dewiza: United we stand, divided we fall (Zjednoczeni wytrwamy, podzieleni upadniemy) | |||||
| Państwo |  Stany Zjednoczone
| ||||
| Stolica | Frankfort | ||||
| Kod ISO 3166-2 | US-KY | ||||
| Gubernator | Andy Beshear (D) | ||||
| Powierzchnia | 104 656[1] km² | ||||
| Populacja (2017) • liczba ludności |
4 454 189[2] | ||||
| • gęstość | 42,5 os./km² | ||||
| Strefa czasowa | UTC-05:00 UTC-04:00 | ||||
Położenie na mapie USA
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Stany Zjednoczone
| |||||
Kentucky (wymowa:/kənˈtʌki/), oficjalnie Commonwealth of Kentucky – stan na środkowym wschodzie Stanów Zjednoczonych. Jest jednym z czterech stanów posługujących się w oficjalnym nazewnictwie terminem commonwealth (pozostałe to: Massachusetts, Pensylwania i Wirginia)[3]. Początkowo był częścią stanu Wirginia, ale został wydzielony z niego w 1792 roku, stając się 15. stanem dołączonym do Unii[4].
Kentucky graniczy na północy ze stanami: Illinois, Indiana i Ohio, na południu – z Tennessee, na wschodzie – z Wirginią Zachodnią i Wirginią, a na zachodzie – z Missouri. Zajmując obszar 104 749 km², stanowi 37. pod względem powierzchni stan Stanów Zjednoczonych. W spisie ludności z 2010 roku populacja stanu wynosiła 4 339 367 mieszkańców[5].
Zachodnia część stanu położona jest na nizinie Missisipi. Część środkowa i obszary północno-wschodnie są pagórkowate (wyżyna Cumberland).
| Lp. | Miasto | Ludność (2017) |
|---|---|---|
| 1 | Louisville | 621 349 |
| 2 | Lexington | 321 959 |
| 3 | Bowling Green | 67 067 |
| 4 | Owensboro | 59 404 |
| 5 | Covington | 40 455 |
| 6 | Richmond | 35 397 |
| 7 | Georgetown | 33 660 |
| 8 | Florence | 32 305 |
| 9 | Hopkinsville | 30 789 |
| 10 | Nicholasville | 30 553 |
| 11 | Elizabethtown | 30 023 |
Historia[7][edytuj | edytuj kod]
- początek XVIII wieku – początek kolonizacji amerykańskiej
- 1774 – powstała pierwsza stała osada amerykańska – Harrodsburg
- 1775 – Daniel Boone zakłada Fort Boonesborough
- 1 czerwca 1792 – Kentucky zostało przyjęte do Unii
- 1861–1865 – wojna secesyjna. Mimo że był to stan niewolniczy, Kentucky pozostało w Unii.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Jest w dwóch strefach czasowych: wschodnia połowa stanu w UTC-05:00 a zachodnia połowa w UTC-06:00.
- Klimat: podzwrotnikowy wilgotny[8],
- Główne rzeki: Cumberland River, Green River, Kentucky, Mississippi, Ohio[9]
- Liczba hrabstw: 120[10]
- Największe hrabstwo: Pike[10]
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Spis ludności z roku 2010 stwierdza, że stan Kentucky liczy 4 339 367 mieszkańców, co oznacza wzrost o 297 634 (7,4%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 6,2% populacji, 22,7% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 16% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,7% ludności stanu stanowią kobiety[11].
Język[edytuj | edytuj kod]
Najpowszechniej używanymi językami są[12]:
- język angielski – 95,44%,
- język hiszpański – 2,39%,
- język niemiecki – 0,3%.
Rasy i pochodzenie[edytuj | edytuj kod]
Według spisu z 2010 roku, 87,8% mieszkańców stanowiła ludność biała (84,6% nie licząc Latynosów), 8,4% to Afroamerykanie, 1,9% miało rasę mieszaną, 1,6% to Azjaci, 0,3% to rdzenna ludność Ameryki, 0,1% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 3,7% ludności stanu[11].
Religia[edytuj | edytuj kod]
Dane z 2014:
- chrześcijanie – 76% ( w tym: ewangelikalni – 49%, protestanci – 16% i katolicy – 10%)
- brak religii – 22% (w tym: ateiści – 4% i agnostycy – 4%)
- inne religie – 2% (głównie: islam, judaizm, buddyzm, hinduizm)[13].
Przemysł i bogactwa naturalne[14][edytuj | edytuj kod]
- główne uprawy: tytoń, soja, kukurydza
- produkcja bourbonu
- hodowla bydła, trzody chlewnej i koni.
- maszynowy,
- spożywczy,
- elektrotechniczny,
- hutniczy,
- petrochemiczny, wydobywczy (węgiel kamienny)
Uczelnie[edytuj | edytuj kod]
Znani ludzie[edytuj | edytuj kod]
- Johnny Depp, Muhammad Ali, George Clooney, Nicky Hayden, Daniel Boone, Jefferson Davis, Static Major, Nicole Scherzinger, Rajon Rondo, Billy Ray Cyrus, Loretta Lynn, Abraham Lincoln, Hunter S. Thompson, Kevin Richardson, Brian Littrell, Michael Shannon, Jennifer Lawrence, Josh Hutcherson, Don Rosa.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
- ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Kentucky, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
- ↑ Matt Rosenberg, What's the Difference Between a Commonwealth and a State?, ThoughtCo, 25 lipca 2019 [dostęp 2020-03-23] (ang.).
- ↑ How Kentucky Became a State, Puerto Rico 51st, 8 sierpnia 2014 [dostęp 2020-03-23] (ang.).
- ↑ Kentucky: 2010 Census of Population and Housing (ang.). W: U.S. Census Bureau [on-line]. webcitation.org. [dostęp 19 stycznia 2017].
- ↑ Biggest Cities in Kentucky, www.biggestuscities.com [dostęp 2019-01-23].
- ↑ Kentucky, history.com [dostęp 2020-03-23] (ang.).
- ↑ Kentucky, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-03-23].
- ↑ The 10 Longest Rivers in Kentucky, WorldAtlas [dostęp 2020-03-23] (ang.).
- ↑ a b Kentucky land area County rank, www.usa.com [dostęp 2020-03-23].
- ↑ a b U.S. Census Bureau QuickFacts: Kentucky; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-01-23] (ang.).
- ↑ Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-01-23].
- ↑ Adults in Kentucky. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2015-12-05].
- ↑ Carla Carlton, Growing Grains - bourbon is fertilizing new market, Kentucky Living, 27 marca 2018 [dostęp 2020-03-23] (ang.).
