Prządka olbrzymia: Różnice pomiędzy wersjami

Prządka olbrzymia
	{{{nazwa łacińska}}}
	(Fabricius, 1793)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Rodzina	prządkowate
Rodzaj	Nephila
Gatunek	prządka olbrzymia
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 15:21, 24 kwi 2011

Prządka olbrzymia (Nephila pilipes) – gatunek dużego pająka z rodziny prządkowatych (Nephilidae) (dawniej zaliczany do krzyżakowatych, Araneidae) występującego w rejonach tropikalnych i subtropikalnych.

Budowa

Duży pająk o silnie wydłużonym ciele. Duże samice osiągają 33,9 mm długości, samce są jednak znacznie mniejsze – dorastają do około 6,4 mm. Według Kuntnera i Coddingtona jest to już przykład skrajnego dymorfizmu płciowego przejawiającego się rozmiarami (extreme sexual size dimorphism) – samice są ponad pięciokrotnie większe od samców^[2]. Mimo pokaźnych rozmiarów prządki nie są niebezpieczne dla człowieka^[3].

Występowanie

Pająk ten licznie występuje w lasach deszczowych i otwartych tropikalnych sawannach w Azji południowej oraz Australii^[3]. Populacje zasiedlające Indie, północną Australię i północno-wschodnią Azję różnią się genetycznie od prządek południowoazjatyckich – prawdopodobnie w okresie czwartorzędowych zlodowaceń były one odizolowane w refugiach^[4].

Sieć

Pająki te tkają sieci o powierzchni często powyżej metra kwadratowego. Są one tak solidne, że w niektórych krajach używa się ich do łowienia ryb. Nierzadko w sieci tych pająków złapane zostają ptaki lub inne małe kręgowce – nie są one jednak właściwym ich pożywieniem, na które składają się owady i inne bezkręgowce^[3].

↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Kuntner M, Coddington JA. Discovery of the largest orbweaving spider species: The evolution of gigantism in Nephila. „PLoS ONE”. 4 (10): e7516, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0007516. PMID: 19844575. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Baehr B, Baehr M: Jaki to pająk?. Warszawa: MULTICO, 2008, s. 123. ISBN 978-93-7073-635-4.
↑ Su Yong-Chao, Chang Yung-Hau, Lee Sin-Che, Tso I-Min. Phylogeography of the giant wood spider (Nephila pilipes, Araneae) from Asian–Australian regions. „Journal of Biogeography”. 34 (1), s. 177–191, 2007. DOI: 10.1111/j.1365-2699.2006.01617.x. (ang.).

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.

BŁĄD PRZYPISÓW

{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

[itis-1] {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[komaci-2] Kuntner M, Coddington JA. Discovery of the largest orbweaving spider species: The evolution of gigantism in Nephila. „PLoS ONE”. 4 (10): e7516, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0007516. PMID: 19844575. (ang.).

[Baehr-3] Baehr B, Baehr M: Jaki to pająk?. Warszawa: MULTICO, 2008, s. 123. ISBN 978-93-7073-635-4.

[filogeo-4] Su Yong-Chao, Chang Yung-Hau, Lee Sin-Che, Tso I-Min. Phylogeography of the giant wood spider (Nephila pilipes, Araneae) from Asian–Australian regions. „Journal of Biogeography”. 34 (1), s. 177–191, 2007. DOI: 10.1111/j.1365-2699.2006.01617.x. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Zwierzę infobox
- | Nazwa zwyczajowa = Prządka olbrzymia
+ | nazwa zwyczajowa = Prządka olbrzymia
- | Łacińska = ''Nephila pilipes''
+ | łacińska = ''Nephila pilipes''
+ | zoolog = ([[Johan Christian Fabricius|Fabricius]], 1793)
- | Typ = [[stawonogi]]
- | Podtyp = [[szczękoczułkowce]]
+ | typ = [[stawonogi]]
- | Gromada = [[pajęczaki]]
+ | podtyp = [[szczękoczułkowce]]
- | Rząd = [[pająki]]
+ | gromada = [[pajęczaki]]
- | Rodzina = [[prządkowate (pająki)|prządkowate]]
+ | rząd = [[pająki]]
+ | rodzina = [[prządkowate (pająki)|prządkowate]]
- | Rodzaj = ''[[Nephila]]''
+ | rodzaj = ''[[Nephila]]''
- | Gatunek = prządka olbrzymia
+ | gatunek = '''prządka olbrzymia'''
- | Obrazek = Nephila pilipes 02.jpg
+ | grafika = Nephila pilipes 02.jpg
- | Opis_obrazka = Samica prządki olbrzymiej
+ | opis = Samica prządki olbrzymiej
+ | wikispecies = Nephila pilipes
- | Zoolog = ([[Johan Christian Fabricius|Fabricius]], 1793)
- | Commons = Nephila pilipes
+ | commons = Category:Nephila pilipes
- | Wikispecies = Nephila pilipes
 }}
 '''Prządka olbrzymia''' (''Nephila pilipes'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] dużego pająka z rodziny [[prządkowate (pająki)|prządkowatych]] (Nephilidae) (dawniej zaliczany do [[krzyżakowate|krzyżakowatych]], Araneidae) występującego w rejonach tropikalnych i subtropikalnych.
-=== Opis ===
+=== Budowa ===
-Bardzo duży [[pająki|pająk]] o silnie wydłużonym ciele. Duże samice osiągają 5 cm długości przy ponad 15 cm rozpiętości odnóży, samce są jednak znacznie mniejsze – dorastają do niespełna 1 cm. Mimo pokaźnych rozmiarów nie jest niebezpieczny dla człowieka.
+Duży [[pająki|pająk]] o silnie wydłużonym ciele. Duże samice osiągają 33,9&nbsp;mm długości, samce są jednak znacznie mniejsze – dorastają do około 6,4&nbsp;mm. Według Kuntnera i Coddingtona jest to już przykład skrajnego [[dymorfizm płciowy|dymorfizmu płciowego]] przejawiającego się rozmiarami (''extreme sexual size dimorphism'') – samice są ponad pięciokrotnie większe od samców{{r|komaci}}. Mimo pokaźnych rozmiarów prządki nie są niebezpieczne dla człowieka{{r|Baehr}}.
 === Występowanie ===
-Pająk ten licznie występuje w lasach deszczowych i otwartych tropikalnych sawannach w [[Azja|Azji]] południowej oraz [[Australia|Australii]].
+Pająk ten licznie występuje w lasach deszczowych i otwartych tropikalnych sawannach w [[Azja|Azji]] południowej oraz [[Australia|Australii]]{{r|Baehr}}. Populacje zasiedlające Indie, północną Australię i północno-wschodnią Azję różnią się [[gen]]etycznie od prządek południowoazjatyckich – prawdopodobnie w okresie [[czwartorzęd]]owych [[zlodowacenie|zlodowaceń]] były one odizolowane w [[ostoja (ekologia)|refugiach]]{{r|filogeo}}.
 === Sieć ===
-Pająki te tkają olbrzymie sieci – często o powierzchni powyżej metra kwadratowego. Są one tak solidne, że w niektórych krajach używa się ich do łowienia [[ryby|ryb]]. Nierzadko w sieci tych pająków złapane zostają ptaki lub inne małe kręgowce – nie są one jednak właściwym ich pożywieniem, na które składają się [[owady]] i inne [[bezkręgowce]].
+Pająki te tkają sieci o powierzchni często powyżej metra kwadratowego. Są one tak solidne, że w niektórych krajach używa się ich do łowienia [[ryby|ryb]]. Nierzadko w sieci tych pająków złapane zostają ptaki lub inne małe kręgowce – nie są one jednak właściwym ich pożywieniem, na które składają się [[owady]] i inne [[bezkręgowce]]{{r|Baehr}}.
+{{Przypisy|stopień= ===|przypisy=
-=== Bibliografia ===
+<ref name=Baehr>{{Cytuj książkę |autor=Baehr B, Baehr M |tytuł=Jaki to pająk? |strony=123 |wydawca=MULTICO |miejsce=Warszawa |rok=2008 |isbn=978-93-7073-635-4}}</ref>
-{{Bibliografia start}}
+<ref name=komaci>{{Cytuj pismo |autor=Kuntner M, Coddington JA | tytuł = Discovery of the largest orbweaving spider species: The evolution of gigantism in </em>Nephila<em> | czasopismo = PLoS ONE |oznaczenie=4 (10): e7516 | rok = 2009 | doi = 10.1371/journal.pone.0007516 | pmid = 19844575 |język=en}}</ref>
-# {{Cytuj książkę |nazwisko=Baehr |imię=Barbara |nazwisko2=Baehr |imię2=Martin |tytuł=Jaki to pająk? |strony=123 |wydawca=MULTICO |miejsce=Warszawa |rok=2008 |isbn=978-93-7073-635-4}}
+<ref name=filogeo>{{Cytuj pismo |autor=Su Yong-Chao, Chang Yung-Hau, Lee Sin-Che, Tso I-Min |tytuł=Phylogeography of the giant wood spider (</em>Nephila pilipes<em>, Araneae) from Asian–Australian regions |czasopismo=Journal of Biogeography |wolumin=34 |wydanie=1 |strony=177–191 |rok=2007 |doi=10.1111/j.1365-2699.2006.01617.x |język=en}}</ref>
-{{Bibliografia stop}}
+}}
-[[Kategoria:Pająki]]
+[[Kategoria:Prządkowate (pająki)]]
 [[de:Nephila pilipes]]