Włosienicznik: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Panek (dyskusja | edycje)
m nowy gatunek spoza czeklisty
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 11: Linia 11:
| rząd = [[jaskrowce]]
| rząd = [[jaskrowce]]
| rodzina = [[jaskrowate]]
| rodzina = [[jaskrowate]]
|rodzaj=włosienicznik
|rodzaj=[[jaskier]]
| podrodzaj = włosienicznik
|łacina=Batrachium
|łacina=Ranunculus'' subgen. ''Batrachium
|autor=(DC.) Gray
|autor=A. P. de Candolle
|cytat= Nat. Arr. Brit. Pl. 2: 720. 1 Nov 1821
|cytat= Syst. Nat. 1: 233. 1-15 Nov 1817 ('1818')
|commons=Ranunculus
|commons=Category:Ranunculus subg. Batrachium
}}
}}


'''Włosienicznik''' (''Batrachium'') – [[Rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[roślina zielna|roślin zielnych]] z rodziny [[jaskrowate|jaskrowatych]]. Przez niektórych botaników włączany do rodzaju [[jaskier]]. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest '' [[Batrachium hederaceum]]'' (L.) Gray<ref>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Index Nominum Genericorum|data dostępu =2009-01-21}}</ref>.
'''Włosienicznik''' (''Ranunculus'' subgen. ''Batrachium'') – [[Rodzaj (biologia)|podrodzaj]] [[roślina zielna|roślin zielnych]] z rodzaju [[jaskier]] (''Ranunculus'') z rodziny [[jaskrowate|jaskrowatych]] (''Ranunculaceae''). Takson obejmuje ok. 20 gatunków roślin wodnych, [[Heterofilia|różnolistnych]]. Największe ich zróżnicowanie występuje w zachodniej i północno-zachodniej Europie, zasięg ich sięga na wschód obejmując Azję, w której wschodniej części znajduje się drugi ośrodek zróżnicowania. Nieliczne gatunki rosną w środkowej i zachodniej części Ameryki i w północnej Afryce, jeden gatunek rośnie w południowej Afryce. Gatunki jednoroczne występują w zbiornikach wód stojących i w wolno płynących wodach, [[bylina (botanika)|byliny]] zasiedlają szybko płynące zbiorniki<ref name="dahlgren">{{Cytuj pismo | autor = Gertrud Dahlgren | tytuł = Differentiation patterns in Ranunculus subgenus Batrachium (Ranunculaceae) | czasopismo = Systematics and Evolution of the Ranunculiflorae | wolumin = 9 | strony = 305-317 | data = 1995 | url = http://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-7091-6612-3_32}}</ref>. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] podrodzaju jest ''Batrachium hederaceum'' (L.) Gray<ref>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Batrachium | praca=Index Nominum Genericorum|data dostępu =2015-07-22}}</ref>.

== Morfologia ==
; Pokrój: Rośliny zanurzone o łodygach wiotkich, kwiaty wynurzone u roślin jednorocznych, u bylin w wartko płynących wodach kwiaty często są zanurzone. Bardzo zmienne [[fenotyp]]owo<ref name="dahlgren"/>.
; [[Liść|Liście]]: Często rośliny [[Heterofilia|różnolistne]]. Liście zanurzone podzielone na nitkowate łatki, liście wynurzone i pływające niepodzielone lub podzielone na szerokie łatki<ref name="dahlgren"/>.
; [[Kwiat]]y: Z jednym wyjątkiem (z kwiatami żółtymi) mają białe płatki. U nasady z żółtawą plamką i otwartym [[miodnik]]iem<ref name="dahlgren"/>.
; [[Owoc]]e: [[Niełupka|Niełupki]] o długości 1–2 mm z charakterystycznymi, poprzecznymi zmarszczkami<ref name="dahlgren"/>.


== Systematyka ==
== Systematyka ==
; Wykaz gatunków:
;Uwagi systematyczne:
W licznych [[taksonomia|ujęciach taksonomicznych]] rodzaj ten nie jest wyróżniany, lecz należące do niego gatunki włączane są do rodzaju ''[[Ranunculus]]'' (jaskier).
; Pozycja według [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (2001...) – aktualizowany [[system APG II]]
Rodzaj nie istnieje; zaliczane tu gatunki włączone są do rodzaju ''Ranunculus'', do podrodziny ''Ranunculoideae'' Arnott, rodziny [[jaskrowate|jaskrowatych]] (''Ranunculaceae'') z rzędu [[jaskrowce|jaskrowców]] (''Ranunculales''), należących do [[dwuliścienne właściwe|kladu dwuliściennych właściwych]] (eudicots)<ref name=apweb/>.
; Pozycja w [[system Reveala|systemie Reveala]] (1993-1999):
W systematyce Crescent Bloom ''Batrachium'' nie jest wyodrębnione jako odrębny rodzaj, lecz uznane jest za synonim jaskra (''Ranunculus'').<br />
Gromada: [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''[[Magnoliophytina]]'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Ranunculopsida]]'' Brongn., podklasa [[jaskrowe]] (''Ranunculidae'' Takht. ex Reveal), nadrząd ''[[Ranunculanae]]'' Takht. ex Reveal), rząd [[jaskrowce]] (''Ranunculales'' Dumort.), podrząd ''Ranunculineae'' Bessey in C.K. Adams, rodzina jaskrowate (''Ranunculaceae'' Juss.), podrodzina ''Ranunculoideae'' Arn., plemię ''Ranunculeae'' DC., rodzaj jaskier (''Ranunculus'' L.)<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.crescentbloom.com/Plants/Familia/R/Ranunculaceae.htm |tytuł=Systematyka rodzaju ''Batrachium'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-01-21|język=en}}</ref>.


; Gatunki [[flora Polski|flory Polski]]<ref name="checklist2002">{{VascularPlantsPoland|2002}}</ref>:
Gatunki [[flora Polski|flory Polski]]<ref name="checklist2002">{{VascularPlantsPoland|2002}}</ref>:
W Krytycznej liście roślin naczyniowych ''Batrachium'' jest wyodrębniony jako oddzielny rodzaj:
W Krytycznej liście roślin naczyniowych ''Batrachium'' jest wyodrębniony jako oddzielny rodzaj:
* [[włosienicznik Baudota]], [[jaskier Baudota]] (''Batrachium baudotii'' (Godr.) Bosch, syn. ''Ranunculus baudotii'' Godr.)
* [[włosienicznik Baudota]], [[jaskier Baudota]] (''Batrachium baudotii'' (Godr.) Bosch, syn. ''Ranunculus baudotii'' Godr.)
Linia 40: Linia 41:
* ''[[Ranunculus kauffmannii]]'' Clerc, syn. ''Batrachium kauffmannii'' (Clerc) V. Krecz<ref>{{Cytuj pismo | autor = Marcin Nobis, Arkadiusz Nowak, Aleksandr L. Ebel, Agnieszka Nobis, Sylwia Nowak, Polina D. Gudkova, Alla V. Verkhozina, Andrey S. Erst, Grzegorz Łazarski, Marina V. Olonova, Renata Piwowarczyk, Alexander A. Bobrov, Irina A. Khrustaleva, Vítězslav Plášek, Marina M. Silantyeva, Joanna Zalewska-Gałosz | tytuł = Contribution to the flora of Asian and European countries: new national and regional vascular plant records, 3 | czasopismo = Acta Botanica Gallica: Botany Letters | odpowiedzialność = Société botanique de France | język = en | data = 2015 | doi = 10.1080/12538078.2015.1010105}}</ref>.
* ''[[Ranunculus kauffmannii]]'' Clerc, syn. ''Batrachium kauffmannii'' (Clerc) V. Krecz<ref>{{Cytuj pismo | autor = Marcin Nobis, Arkadiusz Nowak, Aleksandr L. Ebel, Agnieszka Nobis, Sylwia Nowak, Polina D. Gudkova, Alla V. Verkhozina, Andrey S. Erst, Grzegorz Łazarski, Marina V. Olonova, Renata Piwowarczyk, Alexander A. Bobrov, Irina A. Khrustaleva, Vítězslav Plášek, Marina M. Silantyeva, Joanna Zalewska-Gałosz | tytuł = Contribution to the flora of Asian and European countries: new national and regional vascular plant records, 3 | czasopismo = Acta Botanica Gallica: Botany Letters | odpowiedzialność = Société botanique de France | język = en | data = 2015 | doi = 10.1080/12538078.2015.1010105}}</ref>.


== Zobacz też ==
* [[Jaskier]]
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}



Wersja z 22:57, 22 lip 2015

Włosienicznik
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

Euphyllophyta

Klad

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

jaskrowate

Rodzaj

jaskier

Podrodzaj

włosienicznik

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} A. P. de Candolle
Syst. Nat. 1: 233. 1-15 Nov 1817 ('1818')

Włosienicznik (Ranunculus subgen. Batrachium) – podrodzaj roślin zielnych z rodzaju jaskier (Ranunculus) z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Takson obejmuje ok. 20 gatunków roślin wodnych, różnolistnych. Największe ich zróżnicowanie występuje w zachodniej i północno-zachodniej Europie, zasięg ich sięga na wschód obejmując Azję, w której wschodniej części znajduje się drugi ośrodek zróżnicowania. Nieliczne gatunki rosną w środkowej i zachodniej części Ameryki i w północnej Afryce, jeden gatunek rośnie w południowej Afryce. Gatunki jednoroczne występują w zbiornikach wód stojących i w wolno płynących wodach, byliny zasiedlają szybko płynące zbiorniki[2]. Gatunkiem typowym podrodzaju jest Batrachium hederaceum (L.) Gray[3].

Morfologia

Pokrój
Rośliny zanurzone o łodygach wiotkich, kwiaty wynurzone u roślin jednorocznych, u bylin w wartko płynących wodach kwiaty często są zanurzone. Bardzo zmienne fenotypowo[2].
Liście
Często rośliny różnolistne. Liście zanurzone podzielone na nitkowate łatki, liście wynurzone i pływające niepodzielone lub podzielone na szerokie łatki[2].
Kwiaty
Z jednym wyjątkiem (z kwiatami żółtymi) mają białe płatki. U nasady z żółtawą plamką i otwartym miodnikiem[2].
Owoce
Niełupki o długości 1–2 mm z charakterystycznymi, poprzecznymi zmarszczkami[2].

Systematyka

Wykaz gatunków

Gatunki flory Polski[4]: W Krytycznej liście roślin naczyniowych Batrachium jest wyodrębniony jako oddzielny rodzaj:

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2009-06-07]. (ang.).
  2. a b c d e Gertrud Dahlgren. Differentiation patterns in Ranunculus subgenus Batrachium (Ranunculaceae). „Systematics and Evolution of the Ranunculiflorae”. 9, s. 305-317, 1995. 
  3. Batrachium. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. [dostęp 2015-07-22].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. Marcin Nobis, Arkadiusz Nowak, Aleksandr L. Ebel, Agnieszka Nobis, Sylwia Nowak, Polina D. Gudkova, Alla V. Verkhozina, Andrey S. Erst, Grzegorz Łazarski, Marina V. Olonova, Renata Piwowarczyk, Alexander A. Bobrov, Irina A. Khrustaleva, Vítězslav Plášek, Marina M. Silantyeva, Joanna Zalewska-Gałosz. Contribution to the flora of Asian and European countries: new national and regional vascular plant records, 3. „Acta Botanica Gallica: Botany Letters”, 2015. Société botanique de France. DOI: 10.1080/12538078.2015.1010105. (ang.).