Przejdź do zawartości

Anselme Payen: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
m poprawa przek., WP:SK, usunięcie fałszywego przypisu Stepy, przeniesienie refów na koniec, źródła/przypisy, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Anselme Payen.jpg|right|180px|thumb|Anselme Payen]]
[[Plik:Anselme Payen.jpg|right|180px|thumb|Anselme Payen]]
'''Anselme Payen''' (ur. [[6 stycznia]] [[1795]] w [[Paryż]]u - zm. [[12 maja]] [[1871]] tamże) francuski chemik<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |tytuł= Encyklopedya Powszechna Kieszonkowa|wydanie=Zeszyt X|wydawca= Nakład druk i własność Noskowskiego|miejsce= Warszawa |rok= 1888|id= |isbn=}}</ref>.
'''Anselme Payen''' (ur. [[6 stycznia]] [[1795]] w [[Paryż]]u, zm. [[12 maja]] [[1871]] tamże) francuski chemik{{r|ency}}.


W 1833 roku wyizolował pierwszy [[Enzymy|enzym]] – [[Amylazy|diastazę]]{{r|Annales|TCC}}. W 1839 r. w wyniku traktowania drewna [[kwas azotowy|kwasem azotowym]] i [[wodorotlenek sodu|ługiem sodowym]] uzyskał nierozpuszczalną pozostałość, która nazwał „les cellules”; była to [[celuloza]]{{r|Ullmann}}. Ponadto jest odkrywcą [[pektyny|pektyn]] i [[dekstryny|dekstryn]]{{r|ency}}.
W [[1833]] roku wyizolował pierwszy [[enzym]] [[diastaza|diastazę]], a w [[1839]] wyizolował (otrzymał) z drewna [[celuloza|celulozę]]<ref>[Źródła: Marini I (2005) Discovering an accessible enzyme: salivary α-amylase. Prima digestio fit in ore: a didactic approach for high school students. Biochemistry and Molecular Biology Education 33: 112-116. doi:10.1002/bmb.2005.494033022439]</ref>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
<ref name="Annales">{{Cytuj | url = {{Google Books|Q9I3AAAAMAAJ|strony=73|link=tak}} | tytuł = Mémoire sur la diastase, les principaux produits de ses réactions et leurs applications aux arts industriels | autor = A. Payen, J.-F. Persoz | data = 1833 | praca = Annales de chimie et de physique, vol. 53 | s= 73–92 | język = fr | data dostępu = 2018-12-06}}</ref>

<ref name="ency">{{cytuj|url=https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Payen-Anselme;3955271.html|tytuł=Payen Anselme|opublikowany=Encyklopedia PWN|data dostępu=2018-12-06}}</ref>
== Zobacz też ==
<ref name="TCC">{{cytuj|autor=Francisco Morís-Varas, Pratik C. Shah, David C. Demirjian|tytuł=Screening for Novel Enzymes|data=1999|czasopismo=Topics in Current Chemistry|s=1–29|doi=10.1007/3-540-68116-7_1|wydanie=200|język=en}}</ref>
* [[celuloza]]
<ref name="Ullmann">{{Ullmann|rozdział= Biorefineries – Industrial Processes and Products|autor r= Birgit Kamm, Patrick R. Gruber, Michael Kamm|data= 2005 |doi= 10.1002/14356007.l04_l01|strony=3}}</ref>
}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


{{DEFAULTSORT:Payen, Anselme}}
{{SORTUJ:Payen, Anselme}}
[[Kategoria:Francuscy fizycy]]
[[Kategoria:Francuscy fizycy]]
[[Kategoria:Francuscy chemicy]]
[[Kategoria:Francuscy chemicy]]

Wersja z 15:32, 6 gru 2018

Anselme Payen

Anselme Payen (ur. 6 stycznia 1795 w Paryżu, zm. 12 maja 1871 tamże) – francuski chemik[1].

W 1833 roku wyizolował pierwszy enzymdiastazę[2][3]. W 1839 r. w wyniku traktowania drewna kwasem azotowym i ługiem sodowym uzyskał nierozpuszczalną pozostałość, która nazwał „les cellules”; była to celuloza[4]. Ponadto jest odkrywcą pektyn i dekstryn[1].

Przypisy

  1. a b Payen Anselme [online], Encyklopedia PWN [dostęp 2018-12-06].
  2. A. Payen, J.-F. Persoz, Mémoire sur la diastase, les principaux produits de ses réactions et leurs applications aux arts industriels, [w:] Annales de chimie et de physique, vol. 53, 1833, s. 73–92 [dostęp 2018-12-06] (fr.).
  3. Francisco Morís-Varas, Pratik C. Shah, David C. Demirjian, Screening for Novel Enzymes, „Topics in Current Chemistry”, 200, 1999, s. 1–29, DOI10.1007/3-540-68116-7_1 (ang.).
  4. Birgit Kamm, Patrick R. Gruber, Michael Kamm, Biorefineries – Industrial Processes and Products, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 3, DOI10.1002/14356007.l04_l01 (ang.).